Son dakika... Asgari ücret zammı Ocak 2023 rakamları için yapılacak zam oranı milyonlarca çalışanın gündeminde yer alıyor. Başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere ekonomi yönetimi tarafından yapılan açıklamalarda enflasyonun altında bir artış olmayacağı belirtiliyor. Temmuz zammı ile yüzde 30 artarak 5 bin 500 TL olan asgari ücretin 7 bin ila 10 bin lira aralığında olabileceği ekonomistler ve SGK uzmanları tarafından tahmin ediliyor. Peki brüt ve net yeni asgari ücret ne kadar olacak? İşte asgari ücret 2023 Ocak zammı hakkında merak edilen tüm detaylar…
8 milyon kişiyi doğrudan ama herkesi dolaylı yoldan etkileyecek asgari ücret zammı Aralık ayı itibariyle belirlenecek. Masadaki formüller ve tahminler için birçok formül ve rakam ortaya atılırken en çok öne çıka rakam ise 7 bin ila 10 bin lira arasındaki rakamlar oldu. Zam miktarı için gözler hükümetten gelecek açıklamalara çevrilirken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Derdimiz şu a itibariyle inşallah aralık ayındaki yapılacak olan yeni değerlendirmelerle de asgari ücreti en uygun rakama çıkarmak” ifadelerini kullandı.
Erdoğan’ın açıklamalarıyla asgari ücrete ne kadar zam yapılacak?" sorusuna yanıt aranmaya başlandı. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan SGK Uzmanı Özgür Erdursun şu ifadeleri kullandı:
“Normalde TÜİK’in açıklayacağı enflasyon yıl sonuna kadar yüzde 20’ler civarında kalır. Ancak bu oranda zam yapılmaz. Ancak seçim öncesi ben asgari ücrete yüzde 50 zam yapılacağını öngörüyorum. Yeni asgari ücretin 8 bin ila 8 bin 250 lira bandında olacağını düşünüyorum” dedi.
TÜİK’in dün açıkladığı rakamlara göre işsizlik yıl aradan sonra ilk kez tek hanelere gerileyerek yüzde 9,6 olarak belirlendi. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,8 puanlık azalış ile yüzde 18 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 15,2, kadınlarda ise yüzde 23,3 olarak tahmin edildi.
Ancak asgari ücrete yapılacak zam oranı hakkında çok kritik başka bir detay gündeme geldi. Uzman isim asgari ücrete yüksek oranda yapılacak bir artışın genç nüfusta işsizliği arttırabileceğini dile getirdi. Özgür Erdursun konuya ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
“Devletin işverene destek vermesi gerekiyor. 2018 yılında asgari ücret 1650 lirayken devlet kişi başına 150 liralık bir destek sunuyordu. Şimdi asgari ücret 5 bin 500 lira ama destek rakamı 100 lira. Yani asgari ücret arttıkça destek rakamı artacağına azalmış durumda. Bu noktada yüzde 50 zam sonrası işsizlik ortaya çıkabilir. Aslında asgari ücret politikasının değiştirilmesi gerekiyor. Şu an asgari ücret ile çalışanların oranı yüzde 50’lerde iken asgari ücretin yükselmesi ile bu oran yüzde 70’lere çıkabilir. Böyle devam ederse 3 ya da 5 yıl sonra çalışanların neredeyse yüzde 90’ı asgari ücret ile çalışacak. Bu da istenilen bir durum değildir.”
Bu durumda okulunu yeni bitiren, tecrübesiz bir kişinin işe başlaması noktasında sorun yaratacağını belirten Erdursun, “Bu kişilerin sigorta primi, yol ve yemek ile beraber işverene 11-12 bin liraya maliyeti olacak. Ancak mesleğinde 15 yıldır çalışanlardan da asgari ücret alanlar var. Burada mesleki tecrübenin hiçbir anlamı kalmıyor. Bu nedenle asgari ücret biraz daha az, asgari ücretle çalışan oranı da biraz da düşük olmalıdır. Asgari ücrette meslek tecrübe süresi olmalı. 15, 20, 24 ay gibi belirlenebilir. Bu günleri tamamlayanların daha yüksek maaş almaları gibi farklı asgari ücret politikalarına geçmemiz gerekiyor. Ama bu şu an ne iktidar ne de muhalefetin gündeminde yok. Asgari ücretin yüksek olması ne kadar iyi bir şey gibi olsa da değildir. Gençler de iş bulamazlar bu durumdan dolayı. İşverenler tecrübesiz birine 8-9 bin lira vermektense tecrübeli kişilere bu paraları vermeyi tercih edebilir. Zaten TÜİK verilerine göre üniversite mezunu gençlerin 4’e 1’i şu an işsiz. Bu yüzden uygulanacak politika çok önemli” ifadelerini kullandı.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantıları sonrasında 2022 yılı için asgari ücrete görülmemiş bir zam yapılarak maaşlarda yüzde 52 oranında artış sağlanmıştı. Yapılan zam sonrası asgari ücret 2022 yılı için net olarak 4 bin 253 lira 40 kuruş olarak belirlenmişti. Ancak enflasyon rakamlarının yılın ilk 6 ayında yüzde 70’i aşmasıyla maaşlara ikinci bir zam yapılma ihtiyacı doğmuştu. Haziran ayı enflasyonunun açıklanmasının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan asgari ücrete ikinci bir zam yapıldığını duyurdu. Böylece asgari ücret yüzde 30 artışla net 5 bin 500 liraya yükseldi.