Temmuz 2021'de Jama Network Open’da yayınlanan ve Miami Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalında yapılan çalışmanın sonuçları hakkında bilgi veren Embriyolog Turgay Barut, "Bu çalışmaya göre, Amerikan Gıda ve İlaç Enstitüsü tarafından kullanımı onaylanan ve Türkiye’de de uygulanan mRNA aşılarından Pfizer-BioNTech ve çeşitli Avrupa ülkelerinde ve Amerika’da uygulanan Moderna aşılarının yapılmadan önce ve sonra gönüllülerin sperm analizleri yapılmış ve aşı sonrası her iki aşı grubunda da gönüllülere ait sperm sayılarında, miktar ve hareketlerinde artış gözlenmiştir. Klinik çalışmalarda yüksek etkinliği ve az miktarda yan etkisi görülen aşı yaptırma konusundaki çekincelerden biri de doğurganlık üzerine olası olumsuz etki gösterebileceği düşüncesiydi. Bunun nedeni de doğurganlık üzerine toksik etkilerinin değerlendirilmemiş olmasıydı ve Covid-19 virüsünün sperm değerlerini azalttığıyla ilişkilendirilmesiydi. Yapılan bu çalışmanın sonuçları halk arasında ‘kısırlık yapıyor’ söylenti ve endişelerinin yersiz olduğunu gösterdi” dedi.
Özellikle Türkiye’de söylentilerin erkekleri daha çok etkilediği için laboratuvar çalışması sonuçlarının ülkemizde daha da önem kazandığını kaydeden Embiriyolog Barut, “Yapılan çalışmada 18 ve 50 yaşları arasındaki sağlıklı, her hangi bir kısırlık durumu söz konusu olmayan Covid-19 şüphesi göstermeyen ya da 90 gün içerisinde Covid pozitif olmayan gönüllülerde m-RNA aşıları öncesi ve sonrası sperm değerleri incelenmiştir.
Katılımcılar ilk aşı dozu öncesi 2 ile 7 gün arası cinsel perhiz ve ikinci doz sonrası yaklaşık 70 gün sonra ikinci semen analizleri yapılmıştır. Analizler semen miktarı, sayısı, hareketi ve semendeki toplam hareketli sperm sayısını kapsayacak şekilde Dünya Sağlık Örgütü rehberine göre bir androloji laboratuvar çalışanı incelenmiş ve sonuçlar istatistik olarak değerlendirilmiştir.
Aralık 2020 ve Ocak 2021 tarihleri arasında yaş ortalaması 28 olan 45 gönüllü sağlıklı erkek ikinci semen örnekleri ortalama 75 gün sonra olacak şekilde çalışmaya dahil edilmiştir. Ortalama cinsel perhiz süreleri ilk doz öncesi 2,8 gün ve ikinci doz sonrası 3 gün olmakla birlikte 21 gönüllüye Pfizer-BioNtech 24 gönüllüye de Moderna aşısı uygulanmıştır. Bu gönüllülerdeki ortalama sperm konsantrasyonu sırasıyla 26 ve 36 milyon olarak bulunmuştur. İkinci doz sonrası Pfizer-BioNtech aşısı olan gönüllülerde 26 milyondan 30 milyona Moderna aşısı sonrası sperm sayısı ise 36 milyondan 44 milyona çıktığı gözlenmiştir. Ayrıca semen miktarı ve hareketliliği de belirgin bir şekilde artış göstermiştir.
Gönüllülerden 8 kişinin ilk semen analizinde oligozoospermi adı verilen 15 milyonun altında bir sperm sayısı gözlenirken ikinci doz aşı sonrası bu sayının da 7 gönüllüde ortalama 22 milyona çıktığı 1 gönüllüye ait sperm sayısında ise bir değişiklik olmadığı bulunmuştur.
Çalışma sonrası mRNA virüsünün canlı virüs olmadığı için 2 doz sonrası önemli bir düşüş gözlenmemiştir. Sonuçlardaki bu farklılığın ilk ve ikinci dozlardaki cinsel perhiz sürelerinin farklı olmasının da etkili olduğu düşünülmektedir” dedi.
Barut, sınırlı sayıda gönüllü ile yapılan bu çalışmanın daha güvenilir sonuçlar için daha fazla sayıda gönüllü üzerinde çalışma yapılmasına ihtiyaç olduğunu ancak çalışmaya göre aşı olma konusunda özellikle sperm değerleri bakımından karşılaştırılan bu m-RNA aşılarında olumsuz bir etki gözlenmediğini kaydetti.
(İHA)