Bence şimdilik hayır.
Şimdi diyeceksiniz ki, '' Sizi de bir türlü çözemedik. Kaç aydır not arttırımı ve bankaları savundunuz. Olursa ciddi fon girişleri başlar dediniz. Şimdi ise, çok heyecanlanmayın diyorsunuz!''
Evet, ilk bakışta öyle davranıyor gibi algılanabilirim. Ama inanın öyle değil. Bir kere, bu not arttırımı bence haber alınmış. Hatırlarsanız iki hafta evvel dış piyasaların düştüğü bir anda ciddi bir pozitif ayrışma ile yükseliş yaşamıştık. Öncelikle de bankalar tercih edilmiş ve not arttırım haberleri dolaşmıştı. S&P Türkiye'de ofis açma kararı aldı. Anlaşılan o ki, bu kararını bir jest ile süslemek istemiş.
Şimdi eğer öncesinde notun arttırımını bir şekilde duydukları için bankaları almış olanlar varsa, arttırımın sadece TL cinsinden olup da, döviz cinsinden olmamış olması nedeniyle, duyumlarında eksiklik var. Çünkü özellikle şimdiye dek Türkiye'ye girmemiş olan büyük fonların, kendi tüzüklerine göre yatırım kararı alabilmeleri için karşı ülkenin döviz cinsinden notunun en az iki rating şirketi tarafından yatırım yapılabilir düzeye getirilmiş olması gerekir. Demek ki, büyük fonların gelebilmesi için gereken henüz gerçekleşmemiş!
Dün ilk andaki yanlış algılama ile bankalar başta olmakla birlikte, özellikle vob da çok sert alımlar yaşandı. Bankalardaki alımlar sorun değil, nasılsa beklenti daha yüksek olduğu ve ilerideki faiz indirimleri ile de bu sektörün cazibesi desteklenebileceği için, maliyetli de olunsa gerekirse beklenir. Olası gevşemeler çok dert olmaz. Ama Vob da bir ara tavan olan 80.875'in görülmüş olması asıl kısa vadeli riski teşkil edebilir! Vob'daki artışları sermayenizin on katına kadar alabilme imkanı ile çarparak dikkate aldığınızda, dün bir çok kişinin yüksek kaldıraç ile yapmış oldukları kısa pozisyonlar sebebi ile battıklarını söyleyebilirim. Çünkü yaşanan on bin puanlık artışın çarpan karşılığı 100 bin puana yakın olmuştur. Bu da neredeyse vob'un yüz de yüzünden fazlaya denk geliyor.
Dün panikle yüksek seviyelerden vadeli kontratları almış olanlar bugün bekledikleri yükseliş gelmezse, bu sefer de olası düşüşün yaratacağı zorunlu satış riskleri nedeniyle satış baskısı oluşturabilirler. Vob kısa vadeli endeks değerlerinde etkin olabilir.
Bu akşam Türkiye saati ile 21:15'te FED'in açıklamaları gelecek. Oradan piyasaları yeni nakitle rahatlatacak kararlar çıkarsa Dow açısından çok sorun yaşamayabiliriz . Ama bu yönde kararlar çıkmazsa, Dow 'dan kaynaklanabilecek bir satış baskısı görebiliriz.
Ayrıca Yunanistan konusundaki AB nezdindeki yakın gelişmeler de önemli olacaktır. Buradan olumlu gelişmeler duyarsak, yine sorun değil ama aylardır bir türlü çözemedikleri bu sorunu yine çözemezler ve Yunanistan ödeme güçlüğüne düşerse, olası risk unsurlarımıza AB endeksli satış baskısı da dahil olur.
İşte tam yakın dirençlerdeyken tabiri caizse ters köşe yapılarak öğrendiğimiz not artışı haberi sonrası yaşanan sert yükselişten yukarıdaki açıklamalarım nedeniyle biraz tereddüt yaşıyorum. Tekniklerin gelişimine göre yükselişin sürmesi halinde önerilerim daha hızlı gelebilecekken, olası gevşemelerde önerilerimi daha geç görebilirsiniz!
Ammaa..., Sakın olası gevşeme diye çekindiğim konuları büyük sorunlar olarak gördüğümü sanmayın! Ben sadece dünkü fiyatlar biraz hazmedilmeden, yakın vadeli risklerden korunmaya dikkat çekiyorum. Yüz de 5- 10 hisse bazlı daha alttan alma imkanları bulabilir miyiz diye olaya bakıyorum.
Yoksa sonuçta TL. cinsinden de olsa, çok önemli bir not arttırımı yapılmıştır. Bu karar sonrasında geçecek zaman ne olur bilemem ama döviz cinsinden notun da S&P tarafından arttırılacağı bence kesindir. S&P'nin Türkiye'de ofis açma kararı da, Türkiye'ye olan ilgisinin süreceğine işarettir.
Ayrıca, bana göre çok geç kalmış ve eksik yapılmış not artışı S&P'ye aittir. Devamında Fitch ve özellikle Moody's yatırım yapılabilir notu döviz cinsinden olacak şekilde yaparlarsa, S&P'nin eksikliği fazlası ile tamamlanmış olur. Bu beklenti S&P'nin not arttırımı ile daha da yükselecek ve bu kararı alma zamanları muhtemelen olumlu yönde kısalacaktır diye düşünüyorum. Bu yöndeki olası gelişmeler tereddütlerimi ortadan kaldırır.
Yaşanan not arttırımı TCMB'nın faiz indiriminde elini güçlendirecektir. Olası faiz indirimleri not arttırımlarının sürmesi halinde beklememiz gereken gelişmeler olmalıdır ki, düşüş oranlarına göre bankaların karları artar. Bu yöndeki beklentinin artması, yabancıların şimdiden Türkiye tahvillerine yönelmeleri sonucunu doğurabilir.
Arada yaşanan çok önemli gelişmelerden birisi de, yabancılara gayrimenkul satışında karşılıklılık şartının kaldırılacak olmasıdır! Bu kararla birlikte Türkiye'ye başta İstanbul, Ege ve Akdeniz kıyı şeridi olmak üzere çok ciddi bir yabancı gayrimenkul talebi başlayabilir. Bu da her yıl milyarlarca dolar bu sebepten kaynak girişi sağlar. İnşaat sektörünün yeniden ciddi bir ivme kazanmasına dolayısı ile de ekonomide 400 civarındaki inşaata bağlı alanda büyümenin tetiklenmesine yarar.
Yabancıların konut sahipliği ne kadar artarsa, bu sebepten gelen kaynak sadece bir kerelik konut satışı geliri ile sınırlı kalmaz. Bu konutları kullanmak için her sene gelen ya da sürekli yaşamayı seçen yabancıların, gelirleri dışarıda olacağı için, ülkemize ciddi bir harcama transferleri doğuracaktır.
Ben bu konuda ülke toprakları satılıyor gibi bir korkuya sahip değilim. Bilakis ne kadar çok yabancı ilgisi artarsa, dış tanıtımımız ve ticaretimiz açısından da olumlu yansıyacaktır. Satın alma gücü devamlı artan Türk'lerin yurt dışında benzer yatırımları yapma oranları da yükselecektir.
Neyse, şimdi kısacasa borsa yatırımcısı ne yapsın?
Hedefine gelen elindeki hisselerini realize etsin. Ama yeni alım için biraz beklesin diye düşünüyorum. Tabii bu benim düşüncem. Karar yine de sizin. Sonuçta yüz de 5- 10 arasındaki gevşemeler benim tereddütlerimin bitmesine neden olabilir. Nihayetinde çok büyük korkulara sahip değilim. Ama kısa süreçte dışarısı yükselirken dahi gevşeyebiliriz diye çekiniyorum.
NOT: Yazı Çarşamba günü 08:45'te borsaanalizci.com'da yayınlanmıştır.
Aydın Eroğlu