BİLAL ALTIOK - Burdur'un Gölhisar ilçesinde geçmişi yüz yıllar öncesine dayanan İbecik dokuması ve işlemeleri, köylü kadınların ürettiği süs bebeklerde yaşıyor.
Kadınlar, annelerinden, kayınvalidelerinden ve ninelerinden öğrendikleri yöreye özgü İbecik dokuması ve üç etek işlemesini gelecek kuşaklara aktarıyor.
Tarihi Osmanlı dönemine uzanan 550 hanelik kültür hazinesi İbecik köyü, İbecik dokumasından dastar, şal, masa ve sehpa örtüleriyle ünlü.
Son yıllarda dokuma ürünler, kadar bu ürünlerin tanıtımı için yapılan süs bebeğine de ilginin artması sonucu köyün kadınları, süs bebeği yapımına da ağırlık vererek ev ekonomilerine katkı sağlıyor.
Birçok parçası İbecik kumaşından ve işlemesinden oluşan asırlık üç etek geleneksel gelinliğinin de giydirildiği süs bebekler, rengarenk bez ve işlemeleriyle dikkati çekiyor.
İbecikli kadınların evlerinin altındaki atölyelerinde, köy odalarında üreterek yaşattıkları geleneksel dokuma ve işlemeler ile bu ürünleri kullanarak yaptıkları süs bebekler, yurt dışından da ilgi görüyor.
Özel sipariş üzerine yapılan dokuma parçaları ve bu dokuma ürünleri kullanılarak giydirilen süs bebekler, yurt içinde İstanbul, Ankara'ya, yurt dışında ise Belçika, Avusturya, Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri'ne gönderiliyor.
İbecik Köyü Muhtarı Ramazan Ülgen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, neredeyse bütün hanelerde kadınların İbecik dokumasını dokuduğunu ve bu ürünlerden süs bebeği yaptığını söyledi.
Osmanlı'dan beri süre gelen asırlık İbecik dokumasını günümüzde kadınların yaşattığını belirten Ülgen, böylelikle gelir elde ettiklerini de aktardı.
- Dünyanın birçok ülkesinden talep ediliyor
Ülgen, el emeği, göz nuruyla geleneksel dokuma tezgahlarında dokudukları tülbent, masa, sehpa örtüleri, üç etek adı verilen gelinlik giysileri ve bu dokuma bezleri kullanılarak yapılan İbecik bebeklerinin dünyanın ve Türkiye'nin birçok yerinden talep gördüğünü anlattı.
Fiyatları 250 ile 500 lira arasında değişen dokuma ürünleri ve bebeklere ilginin her geçen gün arttığını dile getiren Ülgen, "Köyümüzün hanımları, köy odalarında hazırladıkları dokuma bezlerinin, üç etek gelinliklerinin ve İbecik bebeklerinin tüm dünyada tanınmasını sağlıyor. Bu ürünler, köyümüzün kültürel hazinesini oluşturuyor. Dünyanın her tarafına İbecik dokuması ve bebeği gönderiyoruz. Milletvekillerimiz de talep ediyor. Köyümüzün kadınları kazandıkları parayla çocuklarını okutuyor, geçimlerini sağlıyor." diye konuştu.
Halk Eğitim Kursu'ndan usta öğretici belgesi olan 64 yaşındaki Beyhan Konuk da ninesinden ve annesinden öğrendiği İbecik dokuması ve üç etek işlemesini 50 yıldır yaptığını söyledi.
Geçimini dokuma ve işlemelerden kazandığı parayla sağladığını dile getiren Konuk, dönem dönem kurs açarak öğrenmek isteyenlere de işlemeleri öğrettiğini vurguladı. Konuk, "Köyümüzde gelin olacak kızlar, bu üç eteği düğünlerinde gelinlik olarak giyerler. Osmanlı'dan günümüze devam eden bir gelenek bu. Sipariş üzerine dış ülkelere de gönderiyoruz. Ortalama aylık, 2 bin lira kazanıyorum." diye konuştu.
İbecik dokumasını kayınvalidesinden öğrenen 60 yaşındaki Saadet Ülgen de 35 yıldır dokuma yaptığını aktardı.
Ülgen, "Nakışının modelinden dolayı dokumanın zorluğu değişir. İbecik bezinden aklınıza gelebilecek her şey yapılır. Bu dokumanın diğer yerlerde yapılanlarda farkı, bu daha ince olur." dedi.
- Geleneksel düğün kıyafetleri süs bebeklerle yaşatıyorlar
61 yaşındaki süs bebek ustası Asiye Arıkan ise geleneksel gelinlik olan üç eteği 20 yıldır, bu gelinliğin bire bir aynısını giydirdikleri bebekleri ise 5 yıldır yaptığını anlattı.
Geleneksel düğün kıyafeti giydirilerek hazırlanan İbecik bebeklerine son yıllarda büyük bir ilgi olduğunu vurgulayan Arıkan, bir süs bebeğinin kıyafetlerinin yapımının 15 gün sürdüğünü söyledi.
Arıkan, şöyle konuştu:
"Bazı müşteriler bebeklerin plastiklerini kendileri getiriyor, bazıları ise her şeyini bizim yapmamızı istiyor. Bebeklerimizin üzerinde İbecik bezinden gömleği, var, ipek bez parçaları ve İbecik işlemeli üç eteği, yeleği ve İbecik dokumasından başörtüsü var. Böylelikle üç etekli İbecik dastarlı bir gelin gibi olur. Geleneksel düğün kıyafetlerimizi süs bebeklere giydirip satarak yaşatmaya çalışıyoruz."