İstanbul Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erdoğan Kunter, uzun yıllar hafif şikayetlerle seyreden ASTIM hastalığının umulmadık bir zamanda, belli şartlar bir araya geldiğinde en kötü yüzünü gösterebileceğini söyledi.
Kunter, tetikleyici faktörlerden kaçınıldığı, iyi tedavi edildiği, hasta ve yakınlarının eğitiminin sağlandığı sürece astımın kontrolü mümkün bir hastalık olduğunu ifade etti.
İstanbul Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr. Erdoğan Kunter, astımın çeşitli tetikleyici faktörlere maruz kalınması sonrasında çalışmaya başlayan bir dizi biyolojik mekanizmaya bağlı olarak akciğerlerimizde bulunan havayollarının spazmı (kasılarak daralması) ve bu havayollarının içinin yapışkan ve koyu bir balgamla tıkanması sonucunda rahat ve yeterli solunum yapılmasını engelleyen bir hastalık olduğunu söyledi.
Araştırmaların, Avrupa ülkelerinde her yüz kişiden 5-10 kadarında astım hastalığına rastlandığını gösterdiğini belirten Kunter, “Ülkemizde de benzer oranlarda olduğu düşünülmektedir” dedi.
Tekrarlayan astım atakları akciğerlere zarar veriyor
Hastalığın genellikle nöbetler halinde tekrarladığını açıklayan Kunter, “Kendiliğinden veya tedaviyle düzelerek hastanın nöbetler arasında normal bir yaşam sürmesine imkan tanır. Ancak tekrarlayan astım atakları akciğerlerde geri dönüşü olmayan hasarlar bırakabilir. Zamanla bu hasarlar birikir ve kişinin solunum fonksiyonları ataklar dışındaki zamanlarda da tam olarak normalleşemez. Atakları tetikleyen faktörler hastadan hastaya değişebilir” diye konuştu.
Kunter, allerjik astım hastasında da, kişinin duyarlı olduğu bazı maddelere maruz kalmasıyla atak başlayabileceğini (ev tozu akarları, evcil hayvanların vücudundan dökülen tüyler, hamam böceği antijenleri, rutubetli ortamlarda bulunan küfler, ağaç ve çiçek polenleri, çeşitli gıdalar, vs.), alerjik olmayan astımda ise bu şekilde tanımlanmış belli bir alerjik neden ortaya koyamayacaklarını belirtti.
Hem alerjik astım hem de allerjik olmayan astım hastalarında ortak olarak bazı faktörlerin atağı başlatabileceğini dile getiren Kunter, şu örnekleri veriyor: “Sigara dumanı, kirli hava, tozlu ortam, keskin kokular, ani ısı değişiklikleri gibi faktörler bunlar arasında sayılabilir. Diğer taraftan çeşitli mikrobik (viral veya bakteriyel) hastalıklar ve özellikle üst solunum yolu enfeksiyonları da başka bir faktör olmasa bile atağı başlatabilmektedir. İlginç olarak bizzat tedavi amacıyla kullanılan antibiyotikler ve ağrı kesiciler de çok ciddi bir astım atağını başlatabilirler.”
Astım atağını başlatabilen diğer beklenmedik sebepler
Prof.Dr. Erdoğan Kunter, ilaçlar arasında aspirinin astımla ilişkisi çok iyi bilindiğini ve bu duruma “aspirine bağlı astım” adı verildiğini belirterek, “Bu çok iyi bilinen nedenlerin yanında astım atağını başlatabilen başka farklı sebeplerde olabilir. Kahkahayla gülmek, ısınmadan spora başlamak, üzüntü, korku, ruhsal sıkıntılar bile astım atağını başlatabilmektedir. Günümüzde çok rastlanan bir durum olan reflü hastalığında da çok küçük miktarlarda mide içeriğinin solunum yollarına kaçarak tahriş oluşturması ciddi bir atağı başlatabilir. Eğer kişi vücudun refleks mekanizmalarını zayıflatan alkollü bir içecek almışsa bu tür bir reaksiyonun gelişmesi çok daha kolay olacaktır. Ayrıca bazı hastalarda alkolün kendisine veya alkollü içeceğin içinde bulunan bir maddeye karşı da alerjik reaksiyon gelişip astım krizi başlayabilmektedir” şeklinde konuştu.
Astım kontrolü mümkün hastalıktır
Günümüz şartlarında, tetikleyici faktörlerden kaçınıldığı, iyi tedavi edildiği, hasta ve yakınlarının eğitiminin sağlandığı sürece astımın kontrolü mümkün bir hastalık olduğunu ifade eden Kunter, şunları kaydetti: “Tedavide temel olarak havayollarını genişleten ve krizden sorumlu olan biyolojik mekanizmaları düzenleyen ilaçlar kullanılmaktadır. Bu şekilde iyi takip ve tedavi edilen hastalar oldukça kaliteli ve sağlıklı bir hayat sürdürebilirler. Kontrol altında olmayan, adeta kaderine terkedilen bir hastanın ise çok ciddi ve hayatı tehdit eden krizler yaşaması olasıdır. Unutulmaması gereken en önemli nokta uzun yıllar hafif şikayetlerle seyreden hastalığın umulmadık bir zamanda, belli şartlar bir araya geldiğinde en kötü yüzünü gösterebileceği gerçeğidir."