Ankara (AA)- Türkiye'de yüzde 30'lar civarında seyrettiği tahmin edilen kayıt dışı ekonomi nedeniyle 2007 yılında devletin vergi ve sosyal güvenlik sisteminin
yıllık sigorta primi kaybının en az 51 milyar YTL civarında olduğu tahmin ediliyor.
Devletin alamayacağı vergi tutarı 32 milyar, SSK, Bağ-Kur ve işsizlik sigortası primi kaybı ise 19 YTL'yi bulacak. Türkiye kayıt dışı ekonominin ve kayıt dışı çalışanların oranını her yıl 2 puan aşağı çekebilmeyi başarırsa 10 yıl içinde 182 milyar YTL vergi, 50 milyar YTL de sigorta primi olarak toplam 232 milyar YTL'lik ek kaynak sağlayabilecek. ATO'nun hazırladığı "Kayıt Dışı 2007" raporuna göre kayıt dışı ekonominin Türkiye'deki boyutuyla ilgili olarak, hesaplama yöntemine göre araştırmacılar GSMH'nin yüzde 2'siyle yüzde 137'si arasında değişen oranlarda ve birbirinden çok farklı sonuçlar ortaya çıkarıyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla, 4 Ekim 2006 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele (KADİM) Projesi"yle ilgili genelgede
(2006/28) Türkiye'de kayıt dışı ekonominin GSMH'nin yüzde 50'sinden fazla olduğu tahminine yer verildi. Bazı uluslararası araştırmalarda ise Türkiye'deki kayıt dışı ekonominin GSMH'ye oranı yüzde 32-34 oranları arasında hesaplanıyor. Kayıt dışının ekonomi üzerinde doğrudan ve dolaylı olarak bir çok olumsuz etkisi bulunuyor. En doğrudan etkilerin başında devletin tahsil edemediği vergi ve sigorta primleri geliyor.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) işgücü istatistikleri kapsamında hesapladığı kayıt dışı çalışanların oranı yüzde 50 düzeyinde seyrediyor. Türkiye genelinde çalışan 22,6 milyon kişinin 10,9 milyonu herhangi bir sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadan çalışıyor. Bir sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmayanların 2 milyon 574 bini ücretli, 1 milyon 635 bini ise yevmiyeliler oluşturuyor. Bu kapsamdaki toplam 4 milyon 209 bin kişinin yasalar gereğince SSK'ya kayıtlı olması, SSK ve İşsizlik Sigortası Primiyle gelir ve damga vergisi ödemeleri gerekiyor.
Rapora ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün, kayıtdışılığın en büyük karadelik haline geldiğini belirterek, "kayıt
dışılık hayalet ekonomi, gölge ekonomi" dedi.