Adalet Bakanı Sadullah Ergin'i ağırlamaya hazırlanan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye hakkında olağanüstü kritik bir karar açıkladı.
Strasbourg Mahkemesi, Şırnak'ın Kuşkonar ve Koçağı köylerine 25-26 Mart 1994 tarihlerin de düzenlenen askeri hava operasyonları sırasında hayatını yitiren yaklaşık 40 kişinin yakınları tarafından açılan davada, Ankara'nın "hava saldırısı emri vererek" ve saldırı sonrası "yeterli soruşturma gerçekleştirmeyerek" Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin yaşam hakkıyla ilgili maddesini ihlal ettiğine hükmetti.
Pilotların ve üstlerinin "insan yaşamını dikkate almadan bombalama yaptıklarını" ve "bombardımanı açığa vurmamak için uçuş kayıtlarını gizlediklerini" de not eden AİHM, olay sonrası ölenlerin yakınlarına yaşatılan "sıkıntı" ve "kaygıların" da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin işkence ve kötü muamelenin önlemmesiyle ilgili 3'üncü maddesine aykırı buldu.
Mahkeme, Türk hükümetinin olayla ilgili uçuş kayıtlarını Strasbourg'a iletmeyi reddederek Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin "davanın incelenmesiyle ilgili" 38'inci maddesine aykırı davrandığına da kanaat getirdi. Söz konusu maddeye göre, Avrupa devletlerinin AİHM önündeki bir davayla ilgili sorşturma sürecinde ahkemeye her türlü kolaylığı sağlama yükümlülükleri bulunuyor.
Mahkeme, bağlayıcı nitelikteki bu kararın uygulanması için Türk hükümetinden, uçuş izinleri temelinde köyleri bombalayan sorumluları bulup cezalandırmasını da talep etti. AİHM bu kararı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 48'inci maddesi temelinde aldı. Söz konusu madde, mahkeme kararlarının uygulanış sürecinde AİHM'ye görüş bildirme yetkisi tanıyor. AİHM bu maddeye istisnai durumlarda başvuruyor.
Karar gereği Ankara davacı 41 kişiye toplam 2 milyon 305 bin Euro manevi tazminat ile 5 bin 700 Euro mahkeme masrafı ödeyecek.
Kararın, Uludere olayıyla benzerlik içermesi bakımından da önem taşıdığı belirtiliyor.
Adalet Bakanı Sadullah Ergin Avrupa Konseyi ve AİHM'de temaslarda bulunmak üzere 12-15 Kasım tarihleri arasında Strasbourg'da olacak. Ergin'in AİHM başkanı Dean Spielman'la da görüşmesi bekleniyor.