Avrupa Konseyi’nin anayasa reformlarını incelemekle görevli Venedik Komisyonu Türkiye’deki siyasi duruma ilişkin raporda, ülkenin “demokratik sisteminin dramatik bir biçimde gerilediği ve otokratik, tek adam rejimi yolunda olduğu” saptaması yer alıyor.
Deutsche Welle Türkçe’nin Süddeutsche Zeitung gazetesinden aktardığı habere göre raporda, Türkiye’nin şu anda “otoriter bir rejimi engelleyecek tüm gerekli mekanizmalardan da yoksun olduğu” saptamasının yer aldığını belirtti.
‘DENETLEME MEKANİZMALARI ORTADAN KALDIRILMIŞ’
Avrupa Konseyi’ne bağlı görev yapan Venedik Komisyonu, üye 57 ülkede planlanan anayasa reformlarını mercek altına alıyor. Komisyon, Türkiye’de devletin yeniden yapılandırılması planlarını ve bu yapılanmayla hedeflenen yeni anayasayı son derece eleştirel bir biçimde değerlendiriyor. Komisyon örneğin parlamento ya da yargı organlarının Cumhurbaşkanı’nın kararlarını bir kez daha gözden geçireceği ya da durduracağı neredeyse tüm denetleme mekanizmalarının ortadan kaldırılmış olmasını eleştiriyor.
‘YARGI YENİ UYGULAMA İLE BAĞIMSIZLIĞINI TAMAMEN KAYBEDECEK’
Süddeutsche Zeitung, Komisyon’un Türkiye’de planlanan yeni başkanlık sisteminde Cumhurbaşkanı’nın hiçbir denetim olmaksızın bakanları atayabileceği ya da görevden alabileceği saptamasına da haberinde yer veriyor. Cumhurbaşkanı’nın şimdiye kadar olduğundan daha yoğun olarak ülkeyi kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) yöneteceği ve olağanüstü durumu -kendi isteği doğrultusunda- uzatabileceğine de Komisyon raporunda dikkat çekiliyor. Komisyon son olarak da Türkiye’de zaten gücü azaltılmış olan yargının yeni başkanlık sistemi ile bağımsızlığını tamamen kaybedeceği görüşünü de savunuyor.
Venedik Komisyonu, hedeflenen reformların 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen olağanüstü hal ortamında yapılacak olmasını da eleştiriyor. Komisyon raporunun sonuç bölümünde, “Siyasi özgürlüklerin yoğun bir biçimde sınırlandırılmış olması, anayasa referandumu için gerekli olan demokratik çerçevenin oluşmasını kesinlikle engelliyor” ifadesi kullanılıyor. Komisyon bu gerekçelerle Ankara’nın referandumun olağanüstü hal uygulaması kaldırılıncaya kadar ertelenmesini ya da siyasi özgürlüklerin budanmasına son verilmesini talep ediyor.
BEKİR BOZDAĞ STRASBOURG’A BEKLENİYOR
Türkiye Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın bugün Strasbourg’da yapılacak Avrupa Konseyi toplantısına katılması ve Ankara’nın hangi olağanüstü hal kararnamelerini yumuşatmaya hazır olduğu konusunda açıklamada bulunması bekleniyor.
Türkiye Avrupa Konseyi’nin kurulduğu 1949 yılından bu yana Konsey’e üye. Ancak bu kuruluşun değerlerine ve prensiplerine aykırı uygulamaları nedeniyle Türkiye sık sık eleştirilere maruz kalıyor.