Eski Türkçe “āy” kelimesinden türetilmiştir. Türk Dil Kurumuna göre ay sözcüğünün birden fazla manası vardır. Aynı zamanda ay kelimesi sesteş bir sözcüktür. Ay kelimesinin anlamları:
Ayrıca ay sözcüğünün içerisinde geçtiği “aybaşı", "ay balığı", "yeni ay", "dolunay", "aşure ayı", "küçük ay", "ayçiçeği", "ay ışığı", "üç aylar” gibi birleşik kelimeler ve “ay harmanlanmak", "ay gibi", "ayı görmeden bayram etme", "ay aydın hesap belli” gibi deyim ve atasözleri vardır.
Ay sözcüğü konuşma ve yazı dilinde farklı anlamlarda ve alanlarda kullanılabilen bir kelimedir. Aynı zamanda sesteş olan ay kelimesinden üç farklı kelime vardır. Ay kelimelerinden birisi ünlem anlamında kullanılırken diğeri gök cismi olarak ve sonuncusu da otuz günlük süreyi ifade eder. Yazımı ve okunuşu aynı ancak anlamları ve kökenleri farklı olan sözcükler eş sesli olarak tabir edilmektedir. Eş sesli sözcüklerin bazen yazım şekillerinde farklılık olabilmektedir.
Türkçemizde kimi sözcüğün zıt anlamlısı varken kimi sözcüğün ise zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır. Ay sözcüğü de karşıt anlamlısı olmayan kelimeler arasındadır. Ay kelimesinin zıt anlamı olan herhangi bir sözcük yoktur. Ay sözcüğünün eş anlamlısı olan kelimelerden birisi “kamer” sözcüğüdür. Bu sözcük ay sözcüğü yerine çok sık tercih edilir. Ancak ayın zıt anlamlısı yoktur. Zıt yani karşıt sözcüklerin yazım stilleri, söylenişleri ve manaları birbirinden farklıdır. Anlamca birbirine ters düşen kelimeler zıt anlamlı sözcükler olarak kabul edilir. Dilimizde her eş anlamlı sözcüğün karşılığı bulunmadığı gibi zıt anlamlısı da olmayabilir.
Birbirlerine her yönden tümüyle uyumsuz olan sözcükler karşıt (zıt) anlamlı sözcükler olarak tabir edilir. Ay zıt anlamlısı olan herhangi bir sözcük olmadığı için örnek cümle vermemiz mümkün değildir. Ay kelimesiyle ilgili örnek cümleler kurmak gerekirse: