Azerbaycanlıların Soykırım Günü, Rusya İç Savaşı’na dayanmaktadır. Rusya İç Savaşı’nda Bolşevik – Ermeni Devrimci Federasyonu ile Müsavat Partisi – Dikaya Tümeni arasında çıkan çatışmada, 31 Mart tarihinde Bakü’de siviller katledilmiştir. Bakü’den sonra Guba, Şamahı, Gence ve diğer kentlere yayılan bu katliam, Kafkas İslam Ordusu’nun bölgeye gelerek müdahale etmesiyle sona ermiştir.
Rusya İç Savaşı'nda Bolşevik - Ermeni Devrimci Federasyonu ile Müsavat Partisi - Dikaya Tümeni arasında meydana gelen ve Mart Olayları olarak bilinen çatışma sırasında 31 Mart 1918 tarihinde Bakü'de yaşanan sivillerin ölümlerine dayanmaktadır.
Ermeni Devrimci Federasyonu, Bakü'nün denetimini elinde tutan Bolşeviklerin desteğiyle, Müsavat'a yönelik karşı devrimcileri bastırmak için askerî harekâtı başlatmıştır. Çatışma ve olayın sonucunda 3.000 - 12.000 kişi öldürülmüş ve kent içindeki cami, okul ve çeşitli mimari yapılar da büyük hasar görmüştür. Şamahı şehrinde 55.000 ve diğer şehirlerdeyse 35.000 Azerbaycanlı türlü işkencelere maruz kalarak katledilmiştir. (ölenlerin %70'i yaşlılar, kadınlar, ve çocuklar gibi savunmasız bireylerden oluşmaktaydı).
Bakü'den sonra Guba, Şamahı, Gence ve diğer kent ve bölgelere de yayılan kıyım, Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu'nun bölgeye gelerek olaylara müdahale etmesiyle sona ermiştir.
1918 yılının Mart ve Nisan aylarında Azerbaycan halkı, Bakü, Şamahı, Guba, Muğan ve Lenkeran’da Ermeni çeteleri tarafından toplu katliamlara maruz kalmış ve topraklarından sürülmüştür.
Azerbaycan tarihinde en büyük kitlesel soykırım olarak maalesef yerini alan bu melun hadiseye uluslararası kamuoyunun dikkatini çekmek ve tarihte Ermeni aşırıcıları tarafından Azerbaycanlılara karşı yapılmış bütün katliamları tek gün üzerinden sembolize etmek amacıyla Azerbaycan halkının Milli Lideri Haydar Aliyev, Mart 1998’de bir kararname imzalamıştır. Bu kararname ile 31 Mart Azerbaycanlıların Soykırım Günü olarak ilan edilmiş, soykırım kurbanlarının aziz hatırası Azerbaycan toplumunun hafızasında bu suretle daima korumuştur.
Bu hadiseler sırasında hayatını kaybeden bütün şehitlerimizi derin saygı ve rahmetle anıyor, benzeri olayların yaşanmaması adına Türk Konseyi olarak var gücümüzle istikrar, barış ve huzuru sağlamak için çalışacağımızı yinelemek istiyorum.
Büyükelçi Ramil Hasanov
Türk Konseyi Genel Sekreteri
“Ermeni –Taşnak zihniyeti bugün de işbaşında… Kendilerinin yaptığı soykırımlar, işgaller Türkleri soykırım yapmakla suçlayarak örtülmeye çalışılıyor. Ama gerçeklerin üstü asla örtülemez.
Türk dünyasında simge haline gelen 31 Mart Azerbaycan Türklerinin soykırım gününde Ermenilerce katledilen onbinlerce Türkü rahmetle yad ediyorum. Şehitlerimizin ruhları şad mekanları cennet olsun.
Kendini Türk hisseden hiç kimse; Ermeni Taşnak çeteleri ve Bolşeviklerin bu katliamlarını, bu soykırımlarını unutmamalı, UNUTTURULMAMALI…
Dünyanın hiç bir yerinde hiç bir Türkün ayağına, taş değmesin, işgal altında hiç bir Türk yurdu kalmasın… Başta Türkiyemiz olmak üzere bütün Türk yurtlarında şanlı BAYRAKLARIMIZ sonsuza dek DALGALANSIN.”
Nail Çelebi