Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın 2025 yılı bütçesini sundu. Uraloğlu, Bakanlığın 8 merkez, 5 ilgili, 2 bağlı ve 2 ilişkili kuruluş olmak üzere; 17 genel müdürlük ve 10 başkanlıktan oluştuğunu belirterek, "Ülke genelinde 131 bin Bakanlık personelimiz ile birlikte 2 bin 3 şantiyede çalışanlarımız dahil toplam 223 bin kişiye istihdam sağlıyoruz" ifadelerini kullandı.
Bakanlığın temel faaliyet alanının insan, yük ve veri hareketliliğini sağlamak olduğunu vurgulayan Uraloğlu, "Türkiye Yüzyılı'nda, insan ve çevre odaklı, akıllı ve güvenli entegre ulaşım sistemleriyle dünyada öncü olmak için çalışıyoruz" dedi.
2053 net sıfır emisyon hedefi kapsamında, karayolu taşımacılığındaki yıllık yük payını azaltarak demiryolu taşımacılığını artırdıklarını ifade eden Uraloğlu, "Kurumsal karbon ayak izi hesabını yapan ilk Bakanlık olarak sadece Marmaray projemizde 62 milyon ton karbon emisyonu azaltımı sağladık. Projelerden sağlanacak emisyon azaltımları karbon borsalarında krediye dönüştürülecektir. Bu vizyon doğrultusunda, üniversitelerimizle yakın iş birliği de yaparak geleceğimizin teminatı gençlerimizle buluşuyor ve ülkemizi geleceğe birlikte taşıyoruz" şeklinde konuştu.
Türkiye'nin Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarını birleştiren stratejik bir konumuna işaret eden Uraloğlu, "Sadece 4 saatlik uçuş mesafesiyle, 1,5 Milyar insanın yaşadığı ve toplam 51,2 Trilyon Dolar Gayri Safi Milli Hasıla'ya sahip 67 ülkenin merkezindeyiz. Avrasya lojistiğinin merkezinde yer alan ülkemiz, Yeni İpek Yolu olarak adlandırılan Orta Koridor ile Çin'i Avrupa'ya bağlarken, planladığımız Uluslararası Kalkınma Yolu Koridoruyla da küresel rekabet gücümüzü sağlamlaştırıyoruz" dedi.
Bakan Uraloğlu, demiryolu taşımacılık sektöründe serbestleşmeyi sağladıklarının altını çizerek "Lojistik sektöründe demiryolu kullanımını arttırmak için 439 kilometre olan mevcut iltisak hatlarımızın uzunluğunu 2028 yılına kadar 608 kilometreye çıkaracağız. 12 olan Lojistik merkez sayımızı 25'e çıkarmayı hedefliyoruz" dedi.
Devam eden demiryolu projelerine ait verileri de paylaşan Uraloğlu sözlerine şu şekilde devam etti:
"2028 yılına kadar mevcutta devam eden 3 bin 92 kilometre hızlı tren hattımızı tamamlamayı planlıyoruz. Bunlardan; Ankara-İzmir hızlı demiryolu hattı sayesinde 824 kilometre olan mevcut hat uzunluğu 505 kilometreye düşerek, 14 saatlik seyahat süresi yaklaşık 3,5 saate inecektir. 312 kilometre uzunluğundaki Mersin-Adana-Osmaniye ve Gaziantep hızlı tren hattı ile, 6 buçuk saat olan seyahat süresi 2 saat 15 dakika olacaktır. Bandırma- Osmaneli Hızlı Tren hattında ise Bursa Osmaneli kesimi 2025 yılı sonunda, Bandırma-Bursa arası ise 2028 yılında hizmete girecektir. Saatte 350 kilometre hıza ulaşacak trenlerimizle Ankara-İstanbul seyahat süresini 80 dakikaya indireceğiz.
229 kilometrelik Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Hattı ile yolcu seyahat süresi 4 saatten 1,5 saate; yük taşıma süresi ise 6,5 saatten 3,5 saate düşecektir. Mevcut hat kapasitesi 4 kat artacaktır."
Uraloğlu, Halkalı-Başakşehir-Arnavutköy-İstanbul Havalimanı Metrosu 2. Etabı 2025 yılı içerisinde açılacağını aktardı.
Bakan Uraloğlu, hızlı tren ile 92 milyon taşındığını aktararak, demiryolu hat uzunluğunu 2028’de 17.287 kilometreye, 2053’te ise 28.590 kilometreye çıkarılacağını belirterek, "Bugüne kadar Marmaray’ı 1,2 Milyar yolcu yani Dünya nüfusunun altıda biri kullandı" şeklinde konuştu.
Ankara-Sivas hızlı demiryolu ile entegre olan Yerköy – Kayseri Hızlı Tren Hattı Ankara-Kayseri arasında 7 saat 47 dakika olan ulaşım süresinin 2 saate ineceğini belirten Uraloğlu, Konya-Karaman hızlı tren projesinin devamı olan 135 kilometrelik Karaman-Ulukışla hızlı tren projesinin yapımına da devam ettiklerini söyledi.
Karadeniz doğalgazı rezerv alanına hizmet edecek ve bölgenin kalkınmasında kritik bir rol üstlenecek Filyos Limanı ile Filyos Endüstri Sanayi Bölgesi İltisak Hattı bağlantısı için yapım işi hazırlıklarının sürdüğünü belirten Uraloğlu, "Lojistik sektöründe demiryolu kullanımını artırma hedefiyle, Çukurova Bölgesi'ndeki liman, sanayi ve serbest bölgelerin iltisak hattı bağlantılarını planladık. Demiryolu sektöründe tüm raylı sistem araçlarının milli ve yerli imkanlarla tasarımı ve üretiminin gerçekleştirilmesine öncelik veriyoruz" dedi.
Bakan Uraloğlu, lojistik sektöründe bulunan hat uzunluğunu 2028 yılına kadar 608 kilometreye çıkarmak istediklerini belirtirken, lojistik merkez sayımızı 25’e çıkarmaya çalıştıklarını belirtti.
TÜRASAŞ araç üretim tesislerini de ihtiyaçlar doğrultusunda modernize ederek kapasite artırdıklarını belirterek "Demiryolu yatırımlarımız kapsamında kent içi raylı sistem projelerini de hayata geçiriyoruz. Ülke genelindeki bin 15 kilometrelik şehir içi raylı sistem hattının 434 kilometresi Bakanlığımız tarafından yapılmıştır" ifadelerini kullandı.
2035'te her iki araçtan birinin elektrikli olması, paylaşımlı seyahat oranının yüzde 14'e, internet erişimli bağlantılı araçların oranının ise yüzde 68'e ulaşması beklendiğini belirten Bakan Uraloğlu, "Kooperatif AUS test ve Uygulama Koridoru ile yenilikçi teknolojilerin ülkemizde uygulanması testlerini gerçekleştiriyoruz. Akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırmak için 4 bin 675 kilometresi otoyollarda olmak üzere 7 bin 747 kilometrelik fiber optik ağı uygulamasını yaptık. Toplamda altyapımızı 5 bin 141 kilometresi otoyollarda olmak üzere 20 bin 141 kilometreye çıkaracağız." açıklamasında bulundu.
Uraloğlu, 8 ilde, toplam 300 kilometrelik yol ağında yürüttüğümüz çalışmalar kapsamında, deprem konutları ve hastane bağlantı yollarındaki altyapı işlerini, 2025 yılında tamamlayacaklarını bildirdi.
Bakan Uraloğlu, Zengezur Yolu bağlantısını sağlayacak 224 kilometrelik Türkiye kesimi olan Kars - Iğdır - Aralık - Dilucu Demiryolu Hattı ve Dörtyol - Hassa Otoyol ve Demiryolu Bağlantısı Projelerinin yapımına başlayacaklarını duyurdu.
Demiryollarının yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi hedefiyle yeni demiryolu projelerini de planlamaya devam ettiklerini söyleyen Uraloğlu, "Ankara - İstanbul Süper Hızlı Tren Projesi 344 kilometre uzunluğunda olup, saatte 350 kilometre hıza ulaşacak trenlerimizle seyahat süresini 80 dakikaya indireceğiz. Kuzey Marmara Hızlı Tren Hattı ile Asya ve Avrupa arasında yüksek kapasiteli yolcu ve yük taşımacılığı sağlanacaktır. Sabiha Gökçen ve İstanbul Havalimanları birbirine bağlanarak iki önemli ulaşım merkezi arasında bağlantı güçlenecektir." dedi.
Bakan Uraloğlu, Samsun-Sarp Hızlı Tren Hattı için de proje çalışmalarına başladıklarını belirterek "Divriği- Kars- Hudut Demiryolu Hattı Rehabilitasyonu ile Hat tamamen modernize edilecektir. Aksaray-Ulukışla-Yenice Hızlı Tren Hattı ile kuzey-güney koridorunda yolcu ve yük talebi karşılanacaktır. Ankara'yı Karadeniz'e hızlı trenle bağlayacak Kırıkkale-Çorum-Samsun Hızlı Tren Hattı'nda, Kırıkkale (Delice)-Çorum kısmının yapımına yakında başlıyoruz." şeklinde konuştu.
Bakan Uraloğlu, Kalkınma Yolu'nun bir parçası olan 136 kilometrelik Gaziantep-Şanlıurfa Hızlı Treni, 180 kilometrelik Şanlıurfa-Mardin Hızlı Treni ve devamında 185 kilometrelik Mardin-Nusaybin- Cizre-Ovaköy arasında yeni demiryolunun etüt ve yapım işlerini planladıklarını kaydederek "Malatya'yı hızlı tren ağına bağlamak için 224 kilometrelik Sivas Çetinkaya-Malatya hattı planlanmıştır" dedi.
Bakan Uraloğlu, havayolu ulaşımı için şu sözleri sarf etti:
“2003'te 26 olan iç hat uçuş noktası sayımızı 2024’te 58’e çıkardık; yurt içi uçuş frekans sayımızı %10 artırıyoruz. 131 ülkede 347 noktaya uçuyoruz. 22 yılın sonunda Hava Ulaştırma Anlaşması yaptığımız ülke sayısını 81'den 175'e çıkardık. Kritik sistemlerde dışa bağımlılığı azaltan Yerli ve Milli Hava Trafik Görüntüleme yazılımımız İRADE’yi, Çukurova ve Atatürk Havalimanlarımızda kullanmaya başladık. İnsansız Hava Araçları sayısı 79 bine, İHA Pilot Lisansı sahipliği ise 1 Milyon 600 bine ulaştı. Antalya Havalimanı kapasitesini 82 milyon, Esenboğa Havalimanı kapasitesini 30 milyon yolcuya yükseltiyoruz. Yozgat ile Bayburt-Gümüşhane havalimanlarımızı da 2026 yılı içerisinde hizmete alacağız"
e-Devlet uygulamansının 37 ülkede onuncu sırada olunduğunu belirten Uraloğlu, sözlerine şunları sıraladı:
"Ülkemiz; e-devlet uygulamalarında, 37 ülke arasında 83 puanla 10. sırada yer alarak, AB ortalaması olan 76'yı geride bırakmıştır. Çocuk ve Aile profilleri ile zararlı içeriklere karşı koruma sağlayan Güvenli İnternet Hizmetimiz, 46 Milyon aboneye ulaştı. Türksat 6A, yıl sonuna kadar hizmete girecek ve uydularımızın kapsama alanı 5 milyar nüfusa ulaşacak. Şu anda 5 şehrimizde aktif olan Türkiye Kart’ın 18 ilimizde kullanılması için çalışmaları sürdürüyoruz. %81 yerli imkanlarla ürettiğimiz Türksat 6A uydumuzu temmuz ayında uzaya fırlatarak, uydu üretebilen 11 ülkeden biri olduk. Türksat 6A, yıl sonuna kadar hizmete girecek ve uydularımızın kapsama alanı 5 milyar nüfusa ulaşacak. Türkiye Kart, tek kartla toplu taşıma, para transferi ve alışveriş imkânı sunmayı hedefliyor. Şu anda 5 şehrimizde aktif olan kartın, 18 ilimizde kullanılması için çalışmaları sürdürüyoruz.”