Bakanlık, sigaranın tezgah altına inip inmediğini denetliyor

Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seracettin Çom, Denetimlerin,
sigaranın, dışarıdan görülmeyecek şekilde satışını öngören uygulamanın, artırılan ekip sayısı ile aralıksız sürdüğünü söyledi. Çom, belirlenen ihlallerin, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK)’na bildirileceği, para cezalarının ise ağır olduğu uyarısında bulundu.
Sigaranın dışarıdan görülmeyecek şekilde satışını öngören Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Yönetmelik yürürlüğe girdi. Tanınan 6 aylık geçiş süresine rağmen işletmelerin yönetmelik hükümlerini yerine getirmediğini söyleyen Seracettin Çom, “Ya geri adım atılır diye düşünüyorlar ya da TAPDK’nın yönetmeliğinden haberleri olmadı.” dedi.

Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seracettin Çom, Cihan’a yaptığı açıklamada, Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sanumuna İlişkin Yönetmelik’in 7 Temmuz’da yürürlüğe girdiğini hatırlattı. Çom, “Sahada 6 aylık geçiş süresi dolmuş olmasına rağmen, hazırlığın olmadığını kuruluşların, marketlerin, satış reyonlarının kendilerini buna hazırlamadıklarını gözlemliyorum. Ancak cezalar çok yüksek, bir kez uyarı verilecek, akabinde oldukça büyük meblağlarda cezalar başlıyor.” diye konuştu.
Yaklaşık 9 bin 494 denetleme memurunun, 2 bin 848 ekip olarak sahada denetimlere başladığını aktaran Çom, “Hem ekip sayısını artırdık hem de mevzuattaki değişikliklerle ilgili eğitimler verdik.” şeklinde konuştu. Bu kapsamda, Gençlik Parkı’nda yapılan denetimlerle ilgili bilgi veren Çom, “Halka aktarıyorlar ve halka sigaraların içine düştüğü zaman o sigaraları alıyorsunuz. O da yasak. Hiçbir şekle sponsorluk, hediye gibi bir şekilde sigara verilemez. O iş yerine 30 bin lira para cezası gelirse, hiç üzülmesinler, bunu kendileri yapıyorlar.” dedi.
Denetimlerin, Türkiye genelinde yapıldığını söyleyen Çom, şöyle devam etti: “Ekiplerimizin gittikleri yerlerde bakacakları şeyler belli. Ellerinde check listleri var. Ben bir denetmen olarak iş yerine girdiğimde, neyi kolaçan etmeliyim, mevzuat ne söylemiş; bunlar elinde var, işaretleyecek. Şimdi elektronik olarak otomasyona geçiyoruz, cihaza tıklayacak o kadar. Böylece hem süreç hızlanacak hem de merkezi olarak verileri aynı veri tabanına yazıldığı için oradan kolayca görülebilecek.”
Çom ihlallerin, TAPDK’ya bildirileceğini, cezaların bu kurum tarafından uygulanacağını hatırlattı. TAPDK’nın yönetmeliğine göre, yasaklara uyulmaması halinde önce uyarı cezası, ardından da 15 gün ek süre verildiğini kaydeden Çom, “15 gün içerisinde düzenlemeyi yapmazsa, satışı yapan kuruluşlar 36 bin 983 TL TAPDK tarafından para cezasına çarptırılıyorlar. Ceza, tekrarı halinde iki kat artıyor.” dedi.
Yüksek miktardaki çeşitli para cezalarına rağmen, kuruluşlarda bir hazırlık görmediğinin altını çizen Çom, bu durumun nedeni ile ilgili "Ya geri adım atılır diye düşünüyorlar ya da TAPDK’nın yönetmeliğinden haberleri olmadı. Ancak konu basında işleniyor. Bundan sonra artık duymadık da diyemezler.” şeklinde konuştu. Çom, işyerlerinin gerekli düzenlemeleri küçük masraflarla yapabileceğinin de altını çizdi.

YÖNETMELİĞİN GETİRDİKLERİ
Çom’un verdiği bilgiye göre, TAPDK’nın yönetmeliğinde yer alan hususlardan bazıları şöyle: Özendirici olmaması için dışarıdan bakıldığında içeride sigaralar görülmeyecek. Dükkan çok küçük ise yer değişikliği, tadilat yapma, dışardan bakıldığında görünmez hale getirme imkanı yok ise sigarayı kapalı kutuların arkasında satacak; dışarıdan da içeriden de görülmeyecek. Satış yerlerinde yalnızca bir köşede sigara satış reyonu olacak. 18 yaşından küçük kişiler, ellerini uzatıp kolaylıkla sigaraya ulaşamayacak. 18 yaşından küçük olduğundan şüphelendiği kişiler için satıcı kimlik sorabilecek. 18 yaşını doldurmamış kişiler tütün mamüllerinin pazarlanmasında, satışında, sunumunda istihdam edilemeyecek. 18 yaşından küçük çocuklara sigara satışı 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılabilecek. Sigaralar, üzerindeki resimler dışarıdan görülecek şekilde rafa dizilecek.
Herhangi bir sigara ismi veya fiyatı ile alakalı bir bilgi, özendirici hiçbir reklam, yazı, görülmeyecek. Tütün ürünleri; çocuklara yönelik gofret, çikolata, cips, oyuncak, çocuk dergisi, kitap, kalem, silgi, defter gibi yerlerin yanında olamayacak. Satış belgesi almadan perakende satış yapılamayacak. Tane tane sigara satılamayacak. Otomatik satış makineleri ile tütün ürünleri satılamayacak. Hastane kantini gibi, sağlık eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde tütün ürünleri satılamayacak.