DENİZ ÇİÇEK - Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal, bakliyat fiyatlarını yıl takip ederek üretici ve tüketicinin mağdur olmaması için gereken tüm tedbirleri aldıklarını belirterek, "Kuruluşumuz, tüketicilere yönelik uygun fiyatlardan yaptığı perakende satışlar neticesinde yüksek seyreden market fiyatlarında da bir miktar düşüş etkisinde bulunmuş, piyasa regülasyonunu sağlamıştır." dedi.
Güldal, AA muhabirine, 10 Şubat Dünya Bakliyat Günü dolayısıyla değerlendirmede bulundu.
Yemeklik baklagillerin yağ oranının düşük, karbonhidrat oranının yüksekliği nedeniyle besleyici olduğunu ifade eden Güldal, "Bakliyat, besin değeri açısından et ürünlerine eşdeğer protein sağlayarak günlük enerji ihtiyacımızın yüzde 15-20'sini karşılayabiliyor. Bakliyat sağlık açısından obezite, diyabet ve bazı kronik rahatsızlıklarla mücadelede tüketilmesi gereken gıdaların başında geliyor." diye konuştu.
Güldal, baklagillerin, tarla bitkileri ekim alanları içinde tahıllardan sonra ikinci sırada yer aldığına dikkati çekerek, ülkenin hemen her bölgesinde yetiştirilen yemeklik tane baklagillerin Türk mutfağının ve özellikle dar gelirli ailelerin protein kaynağı olduğunu bildirdi.
- "Üretici mağdur olmasın diye alım yaptık"
TMO'ya 25 yıllık aradan sonra geçen yıl bakliyat alım görevi verildiğini anımsatan Güldal, şöyle devam etti:
"Üretimde geçen yılki artışa bağlı olarak piyasa fiyatlarındaki muhtemel düşüşün üreticilerimizi mağdur etmemesi için hasatla birlikte peşin alım yaptık. Bu kapsamda, ülke genelinde 8 bin 120 üreticiden toplamda 96 bin ton nohut, bin 530 üreticiden toplamda 14 bin ton da yeşil mercimek alımı gerçekleştirerek, karşılığında 9 bin 650 üreticiye toplam 314 milyon lira ödendi. Ürün arzının tamamlanması üzerine de eylül ayında alımlara son verildi."
Güldal, alımların tamamlanması üzerine kurum stoklarında bulunan nohutların toptan ve perakende olarak satışa sunulduğunu, bu ürünle birlikte mercimeğin, TMO'nun satış büfelerinin yanı sıra elektronik ortamda www.ePTTavm.com internet sitesi üzerinden de perakende olarak satıldığını dile getirdi.
Hububat ve bakliyat ürünlerinin piyasa fiyatlarını yıl boyunca yakından takip ettiklerini, üretici, tüketici ve sektör paydaşlarının mağdur olmaması için gereken tüm tedbirleri aldıklarını vurgulayan Güldal, "TMO, hasat dönemi fiyat açıklayıp arz fazlası ürünü satın alarak olası üretici mağduriyetini önlüyor. Kuruluşumuz, tüketicilere yönelik uygun fiyatlardan yaptığı perakende satışlar neticesinde yüksek seyreden market fiyatlarında da bir miktar düşüş etkisinde bulunmuş, piyasa regülasyonunu sağlamıştır." değerlendirmesinde bulundu.
- "İthalat yerine TMO'dan karşılanacak"
TMO'nun yeniden görev alması ve üreticilere sağlanan alım garantisiyle baklagil üretiminin artırılacağını, üretimin de sürdürülebilir olmasının sağlanacağını belirten Güldal, şöyle konuştu:
"Bakliyat ürünlerinin doğrudan üreticiden tüketiciye ulaşması sağlanarak ülkemizdeki gıda enflasyonuna da olumlu yönde katkı sağlanacaktır. Ayrıca sektörün ham madde ihtiyacı olduğu durumlarda bu ihtiyaç ithalat yoluyla değil, öncelikle üreticiden alım yapmış olan kuruluşumuz vasıtasıyla tedarik edilerek ürünlerin daha uygun fiyatlardan pazara sunulması sağlanmış olacak. Kuruluşumuzun bakliyat piyasaları içinde görev alması, gıda fiyatlarındaki ani iniş ve çıkışların önlenmesi, yaşanan gıda krizlerinden ülkemizin en az seviyede etkilenmesi, ürünlerin sağlıklı depolanması, zararlılarla mücadele, depolamadan kaynaklanan ürün kayıplarının minimize edilmesi ve güvenlik stokunun oluşturulması açısından büyük önem taşıyor."
Güldal, halkın üreticiden alınan nohut ve yeşil mercimekleri uygun fiyatla tüketmesi için Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı kapsamında piyasa fiyatlarının yüzde 20-40 altında perakende olarak satışa sunduklarını anımsatarak, TMO'nun devreye girmesi yanında Tarım ve Orman Bakanlığı destekleriyle bakliyat ekim alanlarında ve üretimde artış sağlanacağını söyledi.
Arz açığı yaşanan bakliyat ürünlerinde yeniden kendi kendine yeterliliğin sağlanacağını ve ihracatçı konuma gelineceğini belirten Güldal, şunları kaydetti:
"Üreticilerin ürünlerini daha rahat pazarlayabilmelerine imkan sağlanması bakımından tarımsal kooperatifler, medya kuruluşları ve üretici birlikleri gibi örgütler görev almalıdır. Tüketimin artırılması için de şehirleşme nedeniyle azalan bakliyat tüketiminin özellikle gençler ve çocuklar hedef alınarak artırılması için kamu spotları hazırlanarak bakliyat tüketimi teşvik edilmelidir."