Balık sezonunun açılmasıyla birlikte uzmanlar da vatandaşları bilinçli balık tüketimine karşı uyarmaya başladı. İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden Gıda Bilimi Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Murat Doğan, gıda güvenliği açısından balık tüketiminde alerji ve zehirlenmenin temel riskler olduğunu belirterek, bunlara neden olabilecek balık türlerini anlattı. Doğan, görülen semptomlar hakkında da bilgi verdi.
Alerji ya da zehirlenmeye neden olabilecek balıklar hakkında bilgi veren Doğan, “Balıkların neden olabileceği allerjen ve histamin kaynaklı zehirlenmeler var. İkisi de birbirinden farklı. Dünyada temel gıdalar var. Bunlar; yumurta, süt, soya, fıstık, un gibi besinler. Balık da bunlardan bir tanesi. Bin kişiden birinde balık alerjisi olabilir. Bunun nedeni de içerisinde bulunan protein yapıları. Tabi bu durum herkes için sorun olmayabilir ancak dikkat edilmesi gereken nokta, buna benzer bir alerjik durum söz konusuysa hızlı bir şekilde balık tüketimini bırakmak. Tabi bahsettiğimiz protein yapıları her balıkta olmaz. Genellikle hamsi, istavrit, uskumru, kolyoz, gümüş, sardalya, palamut gibi esmer etli balıklarda olur. Dolayısıyla onlara daha çok dikkat etmek gerekir” dedi.
Balıkların zehirlenmeye neden olabileceğini kaydeden Doğan, taze tüketimin önemine dikkat çekti. Doğan, “Balıklarda bulunan bir histamin var. Bizim vücudumuzda da var. Ancak siz eve taze getirdiğiniz balığı 3 gün sonra tüketmek için beklettiğinizde onun bağırsaklarındaki bakteriler, histitini histamine çeviriyor. Bu da vücutta bizim yangı, enflomasyon dediğimizi mide bulantısı, kusma, baş dönmesi gibi problemlere neden oluyor. Bu sorunları yaşamamak için yapılması gereken temel şey, balığı taze tüketmek” diyerek balığı bekletmenin doğru olmadığını vurguladı.
Doğan, balığın alerjik semptomlarıyla ilgili şu bilgileri verdi: Balığı tükettikten sonra birkaç saat sonra semptomlar ortaya çıkabilir. İnsan vücudunda protein yapısında antikorlar var. Bazı çocuklarda, yetişkinlerde bu tür protein yapılarına karşı bir duyarlılık söz konusu. Bu duyarlılıktan dolayı birkaç saat içerisinde mide bulantısı, kusma gibi semptomlar görülür. Gıda zehirlenmesine benzer ama tam olarak gıda zehirlenmesi denemez. Bunlar alerjik reaksiyonlardır. Kolda, boğazda şişme ya da anafilaksiye kadar ilerleyen durumlar söz konusu olmayabilir ama çok büyük bir reaksiyon söz konusuysa solunum durmasına kadar gidebilir ki binde bir görülen bir durumdur. Ama alerjik reaksiyonu olanların daha dikkatli olması gerekir.
(DHA)