Türkiye’de bamya Ege Bölgesi, Akdeniz Bölgesi ve Karadeniz Bölgesi’nde sık bir şekilde yetiştirilir. Kuzey Anadolu Dağları’nın kuzeye bakan taraflarındaki yamaçlarının haricinde, bu dağların güney kısımlarında kalan ve yükseltileri az olan havzalarında da bamya üretilir. Bamya, ebegümeci familyasından olan bir bitkidir.
Bu bitkinin yemeği yapılabildiği gibi bamya olgunlaştıktan sonra meydana gelen koyu kırmızı ya da kahverengi tonlarında olabilen küçük tohumları da çeşitli şekillerde, türlü nedenler için kullanılabilir. Örneğin meyvesinden ayrıştırılan bamya tohumları kurutularak olduğu gibi yutulabilir ya da bu tohumlardan çay, toz gibi farklı formlar elde edilebilir.
Bamya tohumu, mutfakta kullanım alanı son derece geniş bir besin kaynağıdır. Farklı formlarda çok sayıda yiyeceğin içinde yer alabilir. Toz ya da yağ olarak kullanılabilir. Aynı zamanda çayı da yapılabilir. Baharat olarak kullanılacak ise toz formunda yiyeceklere eklenebilir. Yutularak da kullanılabilir ancak doktor onayı almadan tüketilmesi zararlı olabilir.
Bamya tohumu, tohumun preslenmesi işlemi ile yağ hâline getirilerek salatalara ya da yemeklere de kullanılabilir. Kaynar su içine birkaç bamya tohumu atılır ve demlenme işlemi gerçekleştikten sonra su süzülür. Böylece bamya tohumu çay olarak da içilebilir. Bamya tohumları kurutularak un hâline de getirilebilir. Elde edilen bu bamya tohumu unu, ekmek ve benzeri hamur işi ürünlerin yapımında kullanılmaya uygun olur.
Birçok konuda insan sağlığına olan faydası kanıtlanmış olan bamya tohumu faydaları ile bilinse de aşırı miktarda ya da yanlış tüketimi gibi durumlarda, buna bağlı olarak zararları da olabilir. Özellikle alerjik hassasiyeti olan bünyelere sahip kişilerin, kronik hastalıkları bulunan ya da düzenli ilaç kullanması gereken kişilerin dikkatli ve mutlaka doktora danışarak kullanması gerekir. Aksi takdirde yan etkileri olabilir.
Örnek olarak diyabet hastaları için halk arasında önerilse de bu hastaların kullanması gereken ilaçlar ile olumsuz bir etkileşim gösterebilir. Bunun dışında bamya tohumunun oluşturabileceği farklı olumsuz etkilerden bazıları şunlardır:
A, K, E vitaminleri ile birlikte çinko, bakır, tiamin, fosfor, diyet lifi içeren bamya tohumunun faydaları şu şekildedir:
Bamya tohumu içerdiği yüksek oranda lif sayesinde uzun süre tokluk hissi verme özelliği bulunan bir besindir. Bu özelliği ile de kilo vermeye yardımcı olduğu bilinmektedir. Uzman bir diyetisyenden onay alınarak doktorun verdiği ve uygun gördüğü miktarlarda ve formlarda kullanılması kilo vermeye yardımcı olabilir.
Farklı durumlarda çeşitli formlarda kullanılarak faydalı olduğu bilinen bamya tohumu diz ağrıları için de kullanılabilmektedir. Kemiklere olan faydası ile ve kemikleri güçlendirici etkisi ile bilinen bamya tohumu, alternatif tıp yöntemleri arasında kabul edilen kürlerin hazırlanması sonucu kullanılmaktadır.
Alanında uzman bir doktorun onayı alındıktan sonra eklem ağrıları ve kemikleri güçlendirmesi için bamya tohumunun içeriğindeki magnezyum ve kalsiyum minerallerinden faydalanabilmek mümkün olur. Asıl tedavi devam ederken bu tedaviye ek bir takviye olarak da kullanılabilen bamya tohumları diz ağrısı için genelde yutmak sureti ile kullanılır.
Önemli not: Bu içerik tavsiye niteliği taşımamaktadır. Paylaşılan bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir tıbbi sorunun teşhis veya tedavisi için kullanılmamalıdır. Tıbbi bir sorununuz varsa lütfen doktorunuza danışınız.