Dolar/TL kuru 16,50 seviyesine yaklaşmasının ardından geçtiğimiz hafta 16,30 lirada dengelenmiş ancak haftanın son işlem gününde son yirmi yılın zirvesini gören dolar endeksinin yüzde 3 oranında değer kaybetmesiyle 16,19 seviyelerine kadar gerilemişti. Haftayı 16,28 liradan kapatan dolar/TL kuru haftanın ilk gününde yeniden yükselişe geçti. Kur sabahın ilk saatlerinde 16,32’den değerleniyor. Euro/TL ise 17,54 lira seviyesinde bulunuyor.
Piyasalarda hareketli günler yaşanırken geçtiğimiz hafta Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) önemli bir karara imza attı. Buna göre Merkez Bankası geçen ay tarihte ilk kez TL cinsinden ticari kredileri yüzde 10 zorunlu karşılığa tabi tutarken devamında BDDK ticari kredilerin risk ağırlığını yüzde 200’e çıkarmıştı. BDDK ve Merkez Bankası yeni uygulamalarını tarım, KOBİ, ihracat ve yatırım kredileri bu kapsamın dışında bıraksa da hem bankacılık sektörü hem de reel sektör tarafından bu uygulama kredi faizlerini artırıcı ve kredi verme iştahını azaltıcı önlemler olarak değerlendirilmişti. Geçen cuma günü ise BDDK risk ağırlığı düzenlemesinde değişikliğe gitti ve bankalara gönderdiği yazı ile döviz cinsi ticari kredilerin risk ağırlığının yeniden yüzde 100 olarak uygulanacağını duyurdu. Bankacılık sektörü kaynakları bu adımın da liralaşma stratejisi kapsamında değerlendirebileceğini belirtti.
Getirilen düzenlemelerle zaten döviz kredisi kullanmak için döviz gelirinin olması gerekirken döviz geliri olmayanlarda ise 15 milyon dolar döviz kredisi bakiyesi olanlara bankalar döviz kredisi kullandırabiliyor. Merkez Bankası ve BDDK’nın yaptığı son düzenlemelerin ardından ticari kredi faizlerinde özellikle de rotatif kredi faizlerinde yükseliş yaşanmış ve yeniden yüzde 30’ların üzerine çıkılmıştı. Merkez Bankası verilerine göre de ortalama ticari kredi faizleri 20 Mayıs haftası itibariyle yüzde 23,23 seviyesine çıktı. Zorunlu karşılık ve risk ağırlığı düzenlemelerinin henüz devreye girmediği 4 hafta önce ticari kredi faizleri yüzde 20,65 seviyelerinde bulunuyordu.
Bankacılık kaynakları döviz kredisi ile ticari müşterilerin TL kredi çekerek veya kendi kaynaklarını kullanarak piyasadan döviz talebi yaratmanın da önüne geçebileceğini, böylece son günlerde ticari talebin büyük etkisiyle yükselen döviz kurlarına da bir sakinlik getirebileceğini dile getirdi. Kaynaklar, bankaların zaten döviz mevduat hesaplarının büyüklüğünden kaynaklanan döviz kredisine dönüştürülebilecek kaynağa sahip olduğuna işaret ederken BDDK’nın bu adımının da liralaşma stratejisi kapsamında değerlendirilebileceğini vurguladı.
Merkez Bankası’nın 20 Mayıs haftası itibariyle verilerine göre dolar cinsi ticari kredi faizi yüzde 5,63 seviyesindeyken Euro cinsi ticari kredi faizi yüzde 4,32 seviyesinde bulunuyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre de 20 Mayıs haftası itibariyle döviz cinsi kredi hacminin TL karşılığı 3 milyar 401 milyon lira seviyesinde bulunuyor. (DÜNYA)