Bartın Irmağı'ndaki Kirlilik Araştırma Önergesi İle Meclis'e Taşındı

CHP Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya, TBMM Başkanlığı'na sunduğu araştırma önergesiyle Bartın Irmağı'nı bir kez daha Meclis'e taşıdı.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Bartın Milletvekili, Parti Meclisi Üyesi ve TBMM Başkanlık Divanı Üyesi Rıza Yalçınkaya, Bartın Irmağı'nda sık sık yaşanan kirliliğin nedenlerinin kapsamlı bir şekilde araştırılması ve gerekli önlemlerin alınması amacıyla 20 CHP'li milletvekilinin imzasının da yer aldığı "Meclis Araştırması" talebini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı'na sundu. Yalçınkaya, hazırlamış olduğu araştırma önergesinde, kimyasal içerikli sıvı atıklar nedeniyle siyah bir renge bürünen Bartın Irmağı'nın, çevre ve halk sağlığını tehdit ettiğini, doğal yaşamı yok ettiğini, zaman zaman da sayıyla ifade edilemeyecek miktarda balık ölümlerinin gerçekleştiğine dikkat çekti. Irmağın, Bartın halkı için büyük önem arz ettiğini, yaşanan kirliliğin nedenlerinin kapsamlı bir şekilde araştırılıp, uluslar arası protokoller gereğince önlemlerin ivedi bir şekilde alınması gerekliliğini belirten Milletvekilimiz Rıza Yalçınkaya, ırmağın bir an önce ekolojik potansiyelinin değerlendirilmesi ve kentin önemli turizm merkezi olması açısından ele alınması gerektiğini söyledi. Yalçınkaya, "Bartın'ın en önemli akarsuyu, millattan önceki yıllarda 'Parthenios' adı ile anılan ve kente adını veren Bartın Irmağı'dır. Şehir merkezinde Gazhane Burnu'nda birleşen Koca çay ve Kocanaz çayının oluşturduğu ırmak, 15 kilometre akarak Boğaz mevkisinde Karadeniz'e ulaşır. Kocanaz çayı, güneyden doğup Kozcağız'dan kuzeye doğru akarken, Koca çay, Kastamonu'dan gelip Ulus'tan geçen Göksu ve Eldeş Çayları (Ulus Çayı) ile bunlara katılan derelerden oluşur. Arıt ve Mevren derelerinden oluşan Kozlu çayı ile birleşen Kışla Deresi, Akpınar ve Karaçay dereleri Koca Çay'ı besleyen akarsulardır. Diğer önemli akarsuları, Kurucaşile topraklarında doğan ve Karadeniz'e ulaşan Kapısuyu ve Tekkeönü dereleri ile Ulus-Uluyayla'yı sulayan Ova çayı ve İnönü dereleridir. Bartın Irmağı, üzerinde 500 tonluk gemilerle Karadeniz'den kente kadar ulaşım yapılabilen en düzenli akarsudur. Akış hızı saatte 720 metre olup, denize her yıl 1 milyar metreküp su akıtmaktadır. Irmağın geçtiği tüm güzergah boyunca çevresi, birinci derece doğal sit alanı olup, koruma altına alınmıştır. Yemyeşil bitki örtüsünün oluşturduğu doğal peyzaj görünümüyle bölge turizmine katkı sağlayan ırmak, sanayi bölgelerindeki bazı fabrikalardan bırakılan kimyasal içerikli sıvı atıklar nedeniyle kirlenmektedir. Kirlilik nedeniyle siyah bir renge bürünen ırmak, çevre ve halk sağlığını tehdit etmekte, doğal yaşamı yok etmekte, ırmakta zaman zaman sayıyla ifade edilemeyecek miktarda balık ölümleri gerçekleşmektedir. Bartın ırmağında sık, sık yaşanmakta olan kirliliğe karşı artık kesin önlemlerin alınması, ırmağın hak etmediği kirlilikten kurtarılması gerekmektedir. 30 Haziran 2004 tarih ve 5212 sayılı 'Karadeniz'in Kirliliğe Karşı Korunması Sözleşmesinin, Karadeniz de Biyolojik Çeşitliliğin ve Peyzajın Korunması Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun'la onaylanan protokolde amaç, Karadeniz'in ekosistemini iyi bir ekolojik halde ve peyzajını uygun şartlarda muhafaza etmek ve biyolojik kaynakları zenginleştirmek için Karadeniz'in biyolojik ve peyzaj çeşitliliğini korumak, muhafaza etmek ve sürdürülebilir şekilde yönetmek olarak belirtilmiş, ek üçüncü maddesinde ise; akit tarafların kendi ulusal yasal sistemleri doğrultusunda korunan alanların bütünlüğünü, sürdürülebilirliğini ve geliştirilmesini sağlamak için gerekli tüm tedbirleri alacağı hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, 'Bartın 2023 Stratejik Amaçlar ve İl Gelişme Planında' Bartın'ın ekolojik, tarihsel ve kültürel olarak çok zengin olmasına rağmen, istenilen düzeyde turizm girdisi alamadığına vurgu yapılarak, turizmin çeşitlendirilmesi ve turizmin tüm yıla yaygınlaşması, değerlendirilebilir kaynakların turizme kazandırılmasını sağlamak için projeler geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda 14 kilometrelik uzunluğu boyunca, 500 tonluk gemilerin gidip geldiği bir iç suyolu olan Bartın ırmağından başlayıp, 59 kilometrelik sahil şeridinde sürecek olan Altınırmak-Gümüşdeniz turlarının (motor, sandal, su bisikleti) gerçekleştirilmesi için yalı rıhtımı ile İnkumu, Güzelcehisar, Amasra, Çakraz Kurucaşile ve Tekkeönü gibi turistik merkezlerde rıhtımlar yapılması gerekliliği kararlaştırılmıştır. Sonuç olarak, ülkemiz doğal kaynakları ve ulusal peyzaj envanterinin en önemli doğal alanlarından olan Bartın ırmağı taşıdığı su kapasitesi, florası, faunası, tarihsel geçmişi ve kültürel yapısı ile önemli bir peyzaj alanıdır. Bartın Irmağı, ekolojik potansiyelinin değerlendirilmesi ve kentin önemli turizm merkezi olması açısından ele alınması gerekirken, maalesef kirliliği nedeniyle pis kokuların oluşmasına neden olmakta, Bartın halkı da bu durumdan büyük rahatsızlık duymaktadır. Bartın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından da ırmakta çeşitli tarihlerde incelemeler yapılmış ve bu incelemeler sonucunda Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren fabrikalardan atık bırakıldığı tespit edilerek bu fabrikalara ilgili Kanunlar çerçevesinde cezalar kesilmiş fakat bu cezalarda caydırıcı olmamıştır. Bartın halkı için önem arz eden ırmağın kirlenmesinin nedenlerin kapsamlı bir şekilde araştırılması ve uluslararası imzalanan protokoller gereğince önlemlerin alınarak ırmağın turizme katkısının bir an önce sağlanması gerekmektedir. Bu nedenlerle, Bartın ırmağında sık, sık yaşanmakta olan kirliliğin nedenlerinin ciddi boyutlarda araştırılarak, gerekli önlemlerin alınması amacıyla, TBMM iç tüzüğünün 104. ve 105. maddeleri ile Anayasanın 98. maddesi gereğince Meclis Araştırması açılmasını arz ederim" dedi.