Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, 2018-2020 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programın (OVP) ayrıntılarını açıkladı.
2017 ve önümüzdeki 3 yıl için büyüme hedefi yüzde 5,5 olarak belirlendi. Enflasyonun bu yıl sonunda yüzde 9,5 olacağı tahmin edilirken, işsizlik oranının bu yıl yüzde 10,8, gelecek yıl yüzde 10,5, 2019'da yüzde 9,9 ve 2020'de yüzde 9,6 olacağı öngörüldü.
Şimşek'in açıklamasından satır başları şöyle:
OVP döneminde küresel büyüme olumlu bir görünüme sahip, program dönemi boyunca IMF'ye göre küresel büyümenin yüzde 3,7 dolayında olması bekleniyor.
Euro Bölgesinde görülen toparlanma Türkiye için olumlu bir sinyal.
OVP dönemi için petrol fiyatının sınırlı artacağı ve 55-60 dolar seviyesinde seyredeceği varsayılmıştır.
Küresel ekonomiye yönelik aşağı yönlü riskler var.
ABD Merkez Bankası Fed'in beklenenden hızlı faiz artırımına gitmesi. Fed üyeleri bu yılın kalanına dair 1, önümüzdeki yıl ise 3 faiz artışı beklediklerini beklediler. Ancak piyasalar 2 faiz artışını öngörüyor.
Küresel ekonomiye yönelik aşağı yönlü risklerden diğerleri jeopolitik gerginlikler, küresel ticarette korumacılık eğilimleri. Küresel ekonomiye yönelik bir diğer aşağı yönlü risk yüksek borçluluk oranları ve yaşlanan nüfus. DEAŞ'ın Irak ve Suriye'de çökertilmesi ülkemiz aççısından son derece olumlu bir gelişmedir. Küresel düzeyde borçluluk artmakta ve küresel ekonomi üzerinde bir kırılganlık oluşturmaktadır. Yakın dönemde bu risklerin dengeli olduğunu düşünüyoruz ve küresel büyüme ile ilgili şu an itibariyle olumlu bir görünüm söz konusu.
Büyüme performansı son 15 yılda ciddi şekilde arttı. Kişi başına gelir seviyemizi önemli oranlarda iyileştirdik ve Türkiye sınıf atladı. Gelişmiş ülkelerle gelir farkını azalttık. Büyümenin kapsayıcı olmasını sağladık, ülkemizde istihdam yaratan bir büyüme söz konusu. Yıllık ortalama 910 bin istihdam sağladık. İşgücüne katılımın hızla artması işsizlik oranını arzuladığımız seviyelere indirmedi.
Cari işlemler açığı yönetilebilir düzeyde Cari açığın GSYH'ye oranı önemli ölçüde iyileşti, önümüzdeki dönemde daha dengeli bir büyüme kompozisyonu ile birlikte cari işlemler dengesini sürdürülebilir düzeyde tutmak amçlarımızdan biridir. Cari Açık/GSYH'yi program sonunda yüzde 4'ün altına indirmeyi hedefliyoruz.
Fiyat istikrarında önemli bir mesadfe kat ettik. Yakın dönemde enflasyonda çift haneler görünmüş olsa da, OVP döneminde kalıcı düşük seviyelerin yakalanması önceliklerimiz arasındadır. Önümüzdeki dönemde de mali disiplini korumakta kararlıyız. Kamu borç yükünü önemli ölçüde azalttık. Kamu borcu uluslararası standartlara göre oldukça düşük.
**OVP'nin temel amaçları, büyümenin hızlandırılması, istihdamın artırılması ve gelir dağılımının iyileştirilmesidir.
**
2017-2020 arasında yıllık yüzde 5,5 büyüme hedefliyoruz.
Kişi başına milli gelirin program sonunda 13 bin 24 dolara geleceğini tahmin ediyoruz.
İşsizlik oranının bu yıl yüzde 10,8, gelecek yıl yüzde 10,5, 2019'da yüzde 9,9s ve 2020'de yüzde 9,6 olmasını öngörüyoruz
Enflasyonun bu yıl sonunda yüzde 9,5 olacağı öngörülüyor. Enflasyon hedefle uyumlu patikaya gelene kadar para politikasında sıkı duruşun sürmesi beklenmektedir.
Cari Açık/GSYH'nin bu yıl yüzde 4,6, gelecek yıl yüzde 4,3 2019'da yüzde 4,1, 2020'de yüzde 3,9 olacağını tahmin ediyoruz.
Merkezi yönetim bütçe açığı/GSYH'nin bu yıl yüzde 2,0, 2018-19'da yüzde 1,9, 2020'de yüzde 1,6 olmasını hedefliyoruz.
AB tanımlı borç stoku/GSYH'nin program sonunda yüzde 27,5'e gerilemesini bekliyoruz.
Kalıcı fiyat istikrarına odaklı para politikası sürdürülecek. Enflasyonda katılığa neden olan yapısal sorunların giderilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecek. Gıda enflasyonundaki oynaklığın azaltılmasına yönelik tedbirler alınacak. Kamu harcamalarında etkinlik artırılacak. Kamu yatırımlarında verimlilika rtırılacak. Kamu gelirlerinin kalitesi artırılacak. Verimsiz kullanılan veya atıl kamu varlıkları değerlendirilecek. Kamu mali sisteminin kurumsal yapısı güçlendirilecek. Atıl durumdaki tahsisli taşınmazlar kiralanacak.
Alacak sigortası yaygınlaştırılacak. Altına dayalı tahvil ve kira sertifikası ihracı gerçekleştirilecek. BES'in kapsamı genişletilecek. Faizsiz finansal sistem geliştirilecek. Cari açığın dengeli sürdürülmesi için ihracatı artıracağız. Turizm stratejimiz yenilenecek. Yenilenebilir enerji kaynaklarının payı artırılacak. Eximbank'ın ödenmiş sermayesi artırılacak. Lojistik hizmetler etkinleştirilecek. Gümrüklerde tek pencere sistemi daha da yaygınlaştırılacak.
Eğitim kalitesinin artırılması için fırsat eşitliği sağlanacak. Eğitim kalitesinin artırılması için öğretmen niteliği artırılacak. Üniversitelerin ihtisaslaşması amacıyla araştırma üniversiteleri ihtisaslaşma programı uygulanacak. Dijital dönüşüm ve teknolojik değişime uyum sağlanacak. İş ve işgücü arasındaki beceri uyumu artırılacak. Kayıt dışı istihdam azaltılacak. Özel politika gerektiren grupların istihdamının artırılması sağlanacak. TÜBİTAK ve enstitüler yeniden yapılandırılacak. Kritik alanlarda yeni araştırma altyapıları oluşturulacak.
Kritik alanlarda yeni araştırma altyapıları oluşturulacak. Özel Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin sayısını bine çıkaracağız. Türkiye Uzay Ajansı kurulacak. Yeni teknoloji alanlarında yerel bilgi platformları desteklenecek. Yeni nesil erişim şebekeleri yaygınlaştırılacak. Uydu iletişim kapasitemiz artırılacak. Siber güvenliğe yönelik yasal düzenlemeler tammalanacak. Büyük OSB'lerde tasarım ve dijital dönüşüm merkezleri kurulacak. İlaç ve tıbbi cihaz, ulaşım araçları, enerji ekipmanları, savunma, bilişim ve haberleşme sistemlerine ağırlık vereceğiz.
Madencilik arama yatırımları artırılacak. Tarımsal destekler yeniden düzenlenecek. Büyük ölçekli tarımsal işletme modeline geçiş desteklenecek. Atıl tarım arazileri üretime kazandırılacak. Su kullanımı etkinleştirilecek. Bürokratin izin, onay ve işlemler elektronik ortama aktarılarak, sürecin hızlandırılması ve kalitesi artırılacak.
Yatırım destek ofislerinin kapasitesi güçlendirilecek. ÇED raporları azami iki ay içerisinde sonuçlandırılacak. Yatırım, ticaret ve finansal konularda mahkemelerin ihtisaslaşması sağlanacak. Yeni icra dairesi modeli yaygınlaştırılacak.
Yenilikçi finansman imkanları ve teknolojik girişimciliği destek modelleri geliştirilecek. Bölgesel girişim sermayesi uygulaması başlatılacak. Kefalet sigortası geliştirilecek. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine uygun yol haritası hazırlanacak. Kurumlar arası görev ve yetki paylaşımları netleştirilecek. Büyükşehir Belediye Kanunu yeniden düzenlenecek. Merkez ve taşra teşkilatı ilişkisi güçlendirilecek. Yargılama süresinin kısaltılması için ilave tedbirler alınacak.