Deprem ve tsunami sonrası Japonya’daki nükleer reaktörlerden gelen radyasyon sızıntısı haberleri tüm dünyayı alarma geçirdi. Almanya, nükleer reaktörlerinden 7’sini durdurdu. Nükleer devi Rusya ve Fransa programlarını askıya aldı. AB ise 143 reaktöre stres testi yapacak. Başbakan Erdoğan ise, “Nükleer programda takvim işliyor. Evdeki mutfak tüpü de riskli” dedi.
Japonya’daki deprem ve tsunaminin ardından Fukushima Nükleer Santralı’nda yaşanan radyasyon sızıntısı üzerine Almanya, Fransa, Rusya ve ABD bu konudaki mevcut faaliyetlerini ve gelecek planlarını askıya alma yolunu seçti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise, Türkiye’nin nükleer enerji programını askıya almalarının söz konusu olmadığını söyledi. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu da, mevcut nükleer enerji santrallarının stres testine tabi tutulması çağrısı yaptı. Almanya, 17 reaktörden 1980 yılından önce faaliyete geçen 7 santralını 3 ay süreyle kapatma kararı aldığını duyurdu.
Japonya’dan ders aldı
Japonya’daki radyasyon sızıntısının alarma geçirdiği Avrupa ülkeleri teker teker yaptıkları açıklamalarda, Japonya’daki sızıntıdan ders aldıklarını ve nükleer programlarını askıya aldıklarını duyurdular. Almanya Başbakanı Angela Merkel, “Nükleer enerji ile ilgili güvenlik uygulamalarını gözden geçiriyoruz. 1980 yılından önce devreye girşim tüm reaktörlerimizi 3 ay süreyle faaliyetini durdurduk” dedi. Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin de, Rusya’nın nükleer enerji programının yeniden elden geçirileceğini belirterek, “Rusya’da deprem kuşağı üzerinde nükleer enerji santralı bulunmuyor. Ancak yine de her türlü olasılığa ilişkin hazırlıklı olmalıyız” diye konuştu.
G-20’de tartışma istedi
Angela Merkel, bu konuda AB Komisyonu ve G-20 ülkelerini işbirliğine çağırdı. Merkel, güvenliğin her şeyden önemli olduğunu belirterek, bu nedenle bir an önce nükleer enerjiden yenilenebilir enerji çağına geçilmesi gerektiğini de kaydetti.İngiltere de deprem kuşağında olmamasına rağmen, Enerji Bakanı Chirs Huhne, “Japonya’daki olayı çok ciddiye alıyoruz, deprem kuşağında olmaması rağmen uluslarası yardıma hazırız” dedi. İsviçre nükleer programını askıya aldığını duyururken, ABD’den sonra 58 reaktörle dünyanın ikinci büyük nükleer enerji üreticisi Fransa yeni önlemler almaya başlayacağnı duyurdu.
Mutfak tüpü de riskli
Erdoğan, dün Moskova’ya hareketinden önce nükleer enerjiye dönük soruları da yanıtladı. Erdoğan, nükleer enerji konusunda takvimin işlediğini belirterek, “Riski olmayan hiçbir yatırım yoktur. Yani evinize Aygaz tüpü de koymamak gerekir. Veya bir doğalgaz hattı çektirmek gerekir. Ülkeden ham petrol hattının geçmemesi gerekir. Çünkü bunlar hangisi olursa olsun herhangi bir tehditle veya saldırıyla karşı karşıya kaldığı zaman bunların az veya çok bir bedeli olur” dedi. Rusya ile görüşmelerin ve bu konuda atılacak adımların devam ettiğini belirten Erdoğan, nükleerde alınacak önlemlere ilişkin şunları söyledi: “Sanayileşme olsun teknoloji olsun modern dünyanın tüm güzelliklerinin yanında bilelim ki birçok sıkıntıları da olacaktır. Yani bu kozmetik yaşamın içerisindeki sıkıntılar güzelliği getirirken bu güzelliğin yanında da bakıyorsunuz birçok sıkıntıları da getiriyor.”
Bu arada, Başbakan Erdoğan’ın, Rusya Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev ile Moskova’da yaptığı ilk ikili görüşmesinde Türkiye’nin Akkuyu nükleer santral projesinden vazgeçmediğini Rus tarafına aktardığı bildirildi.
Şimdi köprü işine de son mu verelim
Nükleer enerjinin Türkiye’nin enerjideki sıkıntılarını büyük ölçüde aşmasına yardımcı olacağını kaydeden Tayyip Erdoğan, şöyle konuştu: “Fevkalade yüksek 8.9 büyüklüğündeki bir deprem bırakın nükleer enerjiyi bunun dışındaki yerlerde bile işte görüyorsunuz, köprüler vs. şimdi biz köprüleri yapmayalım mı? Bütün o dev köprüler gitti. Bir de bunun altında mesela raylı sistem tüp geçidimiz var. Lastikli sisteme geçeceğiz o da var. Yapılan bütün bilimsel çalışmalarda önümüze getirilen şudur. Yani depreme yönelik en dayanıklı olan bu tüp geçit sistemidir. Bu da bize ayrıca söyleniyor. Tüm bunların hepsi bilimsel olarak hesabıyla kitabıyla yapılıyor. Bütün tedbirleri alacağız ve bu tedbirlerle de bu tür adımları atacağız.”
Yıldız: Biz vatandaşımızı riske atacak karar almayız
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Japonya’daki nükleer santralda yaşananların son derece önemli olduğunu belirterek, “Japonya’daki olaya tabii ki kayıtsız kalmayız. Buradan çıkarılacak dersler, dikkate alınacak konular varsa ki -mutlaka vardır- onları konuşmamız lazım enine boyuna” dedi. “Türkiye’de nükleer güç santrali niçin kurulmasın” diyen Yıldız, şöyle devam etti: “Güvenlik tedbirleri 40 yıl önce kurulan bir santrala göre mutlaka farklılaştı dünyada. Biz üçüncü jenerasyon bir nükleer güç santralı ile ilgileniyoruz. Nükleerde kararlılığımız sürüyor. Biz Japon heyetiyle görüşüyoruz. Yarın ne olur bilmiyorum. Japonya’daki olan bir hadiseyi biz Japonya ile müzakere ediyoruz diye bakış açımızı değiştirmeyiz. Her şey olup bitmişcesine adımıza karar verilmesini sağlıklı bulmuyorum. Olayları inceleyip, takip ediyor ve sürekli irdeliyoruz. Vatandaşımızı riske edecek bir karar zaten almayız. Tsunaminin etkisi, tesiri Akdeniz’de, Pasifik okyanusundakiyle bir olur mu? Onu da söylüyorum; şartlar, durumlar farklı.”
Avrupa’daki 143 reaktörün yarısı deprem kuşağında
Avrupa çapına yayılmış 143 nükleer reaktörün yarıya yakının deprem kuşağında üzerinde kurulu olduğu belirtiliyor. AB omisyonu Enerji Bakanlarının biraraya geldiği toplantıda Avrupa’daki nükleer enerji santrallarının stres testine alınması konusu gündeme geldi. Enerji güvenliği konusunu yeniden ele almaları gerektiği kararına varan AB Enerji Komiseri Guenther Oettinger, “Nükleer enerji ile ilgili mevcut durum genel çerçevesi ile ele alıp AB için gerekli güvenlik çerçevesinde potansiyel uygulamaların ne olabileceği tartışıyoruz” dedi. AB Komisyonu sözcülerinden Marlene Holzner de stres testi önerisini dikkate aldıklarını belirtti. Avusturya Enerji Bakanı Nikolaus Berlakoviç, Avrupa’daki nükleer santrallerin depreme dayanıklı olup olmadıklarının anlaşılması için stres testi yapılması çağrısında bulunmuştu. Öneriye destek veren Avrupa Parlamentosu’nun ikinci büyük gurubu Sosyalistler de Japonya’da yaşananlar ışığında AB’deki 143 nükleer santralin terör saldırıları dahil çeşitli risklere karşı sağlanan güvenlik standartları açısından incelenmesini istemişlerdi.