ANKARA(ANKA)-CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Anayasa Mahkemesi'nin Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci turunun iptaline ilişkin kararının, Türk hukuk ve siyaset tarihine "saygın" bir karar olarak geçeceğini belirtti. Baykal, yüksek mahkemenin, birinci tur oylamayı iptal ettiğini bu nedenle yarın ikinci tur oylamaların yapılamayacağını belirterek, "Bu noktada yapılacak şey seçime gitmektir. Bundan sonra seçime gitmek hükümetin bir lütfü değildir. Hükümetin seçime gitmeyi kimseyle pazarlık konusu yapması mümkün değildir. Seçim kaçınılmazdır. Anayasa'nın emridir. Anayasa'nın gereğidir. Cumhurbaşkanını seçemeyen Meclis, seçime gitmek durumundadır" dedi.
Baykal, CHP Genel Merkezi'nden ayrılırken, Anayasa Mahkemesi'nin kararına ilişkin olarak gazetecilerin sorularını yanıtladı.
KARAR TÜRKİYE'NİN ÖNÜNÜ AÇTI Baykal, şunları kaydetti:
"Hukukun temel ilkeleri, Türkiye'deki bir siyasal bunalımı aşma doğrultusunda siyaset dünyasına çok önemli bir fırsat getirmiştir. Anayasa Mahkemesi, büyük birikimi ve deneyimi olan hukuk sistemimizin en saygın kuruluşlarından birisidir. Bir hukuk tartışmasını çok önemli bir değerlendirmeyle sonuçlandırmıştır. Bu konuyu Anayasa Mahkemesi'ne götüren siyasi parti olarak bu kararın sadece bugün için değil gelecek açısından da Türkiye'nin önünün açtığını düşünüyorum. Artık bu kararla netlik kazanmıştır ki hiçbir parlamento cumhurbaşkanlığını kendi iç işi sayarak sonuçlandırma olanağına sahip değildir. Bu yerinde bir oluşumdur. Cumhurbaşkanlığı, bütün milletin uzlaşmasını yansıtan bir kişi olmalıdır. Anayasa Mahkemesi'nin kararı bu anlayışta bir cumhurbaşkanı seçiminin önünü açmıştır. Anayasa Mahkemesi'nin kararı, siyasi parti dayatması ile cumhurbaşkanlığı olup bittisinin Türkiye'nin önüne konulmasına Türkiye'nin hukuk sisteminin anayasal sisteminin ve toplumsal duyarlılıklarının yok sayılmasına fırsat vermemiştir. Bundan sonra artık Cumhurbaşkanlığı toplumun tümünü kavrayacak kucaklayacak makam olarak anlaşılacaktır."
PARTİZANCA DAYATMA OLAMAZ Baykal, Anayasa Mahkemesi kararının ardından hiçbir siyasi partinin kendi partizanca ölçülerini Türkiye'ye cumhurbaşkanı olarak bir dayatma yorumunda olmayacağını belirterek, "Hiçbir siyasal partinin dar ideolojisi Türkiye'nin cumhurbaşkanlığına yansımayacaktır, yansımamalıdır. Cumhurbaşkanlığı bütün Türkiye'yi, anayasanın temel ilkelerini, anayasanın özünü sahiplenen bir anlayışla temsil edilmelidir. Anayasa Mahkemesi'nin aldığı karar aslında bu karardır. Sadece bugün için kendisini gösteren bir krizi tıkanıklığı bu kararla aşılmış değil aynı zamanda Türkiye'de cumhurbaşkanlığının nasıl seçilmesi gerektiği konusunda çok önemli çok doğru temel çerçeve ortaya koymuştur. Artık hiçbir partinin Türkiye'ye cumhurbaşkanı dikte etme şansı yoktur. Ancak uzlaşma ile toplumun tümünü kucaklayan bir anlayışla cumhurbaşkanlığı yapılabileceği ortaya çıkmıştır. Bu Türkiye'ye büyük bir ferahlık getirecektir bugün için de yarın için de. Anayasa Mahkemesi'nin bu kararı, hukuk tarihimize, siyaset tarihimize çok saygın bir karar olarak geçecektir" dedi.
OYLAMAYA DEVAM EDİLEMEZ Baykal, soru üzerine, oylamalara devam edilemeyeceğini ifade ederek, şöyle devam etti:
"Bu kararla artık bu parlamentonun cumhurbaşkanını seçme şansı kalmamıştır. Bu parlamento cumhurbaşkanı seçme olanağını kaybetmiştir. Bugün Mayıs'ın 1'i. İlan edilmiş takvime göre birinci tur yapılamamıştır. Birinci tur yapılmadan ikinci tura geçme olanağı yoktur. Bu takvim değişmeden birinci turu tekrar etme olanağı yoktur. Bu takvimin değişmesi yeni bir adaylık sürecinin de başlaması anlamına geçer. Yeni bir takvim ilan edeceksek o takvim içinde birilerinin aday olarak yer tutma hakkına da saygı göstermek zorundayız."
GÜL'E MESAJ
Baykal, "İşlemez hale gelen takvimin adayını yeni takvimin tek adayı haline dönüştürmek mümkün değildir. O nedenle yeni takvim ancak yeni adaylık olanağının tanınması ile tasavvur edilebilir. O dahi hukuken tartışılır bir durum yaratabilir. Yeni adaylığın ilanı 10 günlük adaylık süresinin tanınmasına artı 20 günlük dört turluk seçim takviminin belirlenmesini zorunlu kılmaktadır" dedi.
16 MAYIS'A YETİŞMEZ Cumhurbaşkanının görev süresinin 16 Mayıs'ta sona ereceğini anımsatan Baykal, "16 Mayıs'a kadar bunun yetişmesi mümkün değildir. Derhal TBMM Danışma Kurulu'nun toplanması, Başkanlık Divanı'nın toplanması ve bu takvime göre cumhurbaşkanını seçmek imkanının olmadığının tespit edilmesi ve bu doğrultuda cumhurbaşkanının 16 Mayıs'a kadar seçilemeyeceğinin ortaya çıktığının kabul edilmesi gerekmektedir" diye konutsu.
SEÇİME GİDİLMELİ, PAZARLIK YAPILAMAZ Baykal, bu noktada yapılacak şeyin seçime gitmek olduğunu kaydederek, "Bundan sonra seçime gitmek hükümetin bir lütfü değildir. Hükümetin seçime gitmeyi kimseyle pazarlık konusu yapması mümkün değildir. Seçim kaçınılmazdır. Anayasanın emridir. Anayasanın gereğidir. Cumhurbaşkanını seçemeyen meclis, seçime gitmek durumundadır. Bu konuda bir pazarlık yapılması şöyle olursa olur böyle olursa olur denilmesi mümkün değildir. TBMM secime gidecektir. Seçim iktidarın bir lütfü bir pazarlık sonucunda kabul edebileceği bir konu değildir. Seçim kaçınılmazdır Türkiye seçime gidiyor" diye konuştu.
YENİ CUMHURBAŞKANINI YENİ MECLİS SEÇECEK Yeni cumhurbaşkanını yeni meclisin seçeceğini bildiren Baykal, 25 yaş düzenlemesi ile ilgili olarak ise, "Seçim kararı alınır. Seçim kararı alındıktan sonra 25 yaş açısından doğabilecek sorunlar nasıl çözülür gerekli hazırlık yapılır. TBMM gerekli düzenlemeyi değerlendirir. Ama önce seçim kararının alınması lazım" dedi.
YAZIN İLERİ GÜNLERİNDE YAPILMAMALI
Yüksek Seçim Kurulu'nun seçim tarihi ile ilgili değerlendirmeyi bir an önce ortaya koyması ihtiyacı olduğunu belirten Baykal, "Yazın ileri günlerine yönelmeden bir an önce en kısa zamanda seçimi yapmak mutat ihtiyaç olarak gözüküyor" şeklinde konutsu.
Baykal, yarın oylamaya yapılıp yapılmayacağına ilişkin başka bir soru üzerine ise, "Yarın oylama yapılamaz. Yarınki oylama ikinci turdur. İkinci tur oylama yapılamaz. Birinci tur iptal edilmiştir. Birinci turun tekrar edilmesi sözkonusu değildir. Çünkü ilan edilmiş takvimde birinci tur yapılmıştır ve Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Birinci tur iptal edildikten sonra öbür tura geçerim demek mümkün değil. Tur atladığınız zaman seçilme şartları ile ilgili önemli sonuçlar ortaya çıkıyor" diye konuştu.
PAZARLIK KABUL EDİLEMEZ Hükümetin bu tablo içinde erken seçim konusunda muhalefetle pazarlık etme girişiminin geçersiz bir yaklaşım olduğunu ifade eden Baykal, "TBMM, cumhurbaşkanını seçememiş meclis olarak derhal seçime gitmek durumundadır. Hiçbir pazarlık kabul edilemez" dedi.