Bayram Oteli’nin İddianamesi Tamamlandı

Van’da yaşanan 5.7 büyüklüğündeki depremde yıkılan ve enkazında 24 kişinin hayatını kaybettiği Bayram Oteli ile ilgili iddianame tamamlandı.

Şüpheli Tevfik Bayram hakkında, olayda bilinçli taksir halinin bulunduğu kabul edilerek 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 85/2, 22/3, 63/1, 53/1 maddeleri gereğince 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması, TCK'nın 61. maddesi kapsamında cezanın bireyselleştirilmesi ilkesi gereğince şüphelinin bilinçli taksir düzeyindeki kusurunun ağırlığı, ölen sayısının çokluğu nazara alınarak alt sınırdan uzaklaşılmak suretiyle teşdiden ceza tayini yapılması, suç bilinçli taksirle işlendiğinden, hükmolunacak cezada üçte birden yarısına kadar artırım yapılması, suç otel işletme mesleğinin gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla işlendiğinden şüphelinin bu mesleği icradan yasaklanması, tutuklulukta geçirdiği sürenin cezasından mahsubu talep edilerek düzenlenen iddianame Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ne sunuldu.

Hazırlanan Bayram Oteli’nin enkazı ile ilgili yazılı bir açıklama yayınlayan Van Cumhuriyet Başsavcılığı, Van’da, 23 Ekim ve 9 Kasım 2011 tarihlerinde 7.2 ve 5.7 büyüklüğünde meydana gelen depremler sonucu pek çok kişi hayatını kaybettiği hatırlatıldı. Açıklamada, “Cumhuriyet Başsavcılığımız yetki alanında bulunan Van il merkezinde 23 Ekim’de meydana gelen deprem sonrasında yıkılan beş binada, 9 Kasım’da meydana gelen depremde ise yıkılan 2 binada hayatını kaybedenlerin bulunduğu tespit edilmesi üzerine her bir bina için ayrı soruşturma dosyaları açılarak soruşturma işlemleri başlatılmış, yıkılan binaların enkazında arama kurtarma çalışmalarının bitimine müteakip inşaat mühendisleri ve jeoloji mühendislerinin eşliğinde keşfe gidilerek bilirkişi raporlarında kullanılacak karot ve donatı örnekleri ile diğer numuneler alınmış, zemin etütleri yaptırılmış, bina enkazlarında fotoğraflama ve görüntüleme işlemleri tamamlanmıştır. Söz konusu soruşturma ve çalışmalar yapıldıktan sonra soruşturma dosyası ve numuneler rapor tanzim etmeleri için Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nde öğretim görevlisi olarak görev yapan inşaat yüksek mühendisi Prof. Dr. Alemdar Bayraktar, inşaat yüksek mühendisi Prof. Dr. Halil Karadeniz, inşaat yüksek mühendisi Prof. Dr. Şakir Erdoğdu ve inşaat yüksek mühendisi Yrd. Doç. Dr. Zekai Angın'dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Bilirkişi heyetinin çalışmalarını tamamlayıp raporlarını Cumhuriyet Başsavcılığımıza göndermelerine müteakip raporlarda kusurları tespit edilen sorumlular hakkında şüpheli sıfatıyla işlem yapılmaya başlanılmıştır” denildi.

“OTEL MİMARİ PROJESİNE GÖRE 7 KAT, İNŞAAT RUHSATINA GÖRE 6 KAT”

Yürütülen soruşturmalar sonucunda ilk olarak 9 Kasım’da meydana gelen depremde yıkılan Bayram Oteli ile ilgili soruşturmanın tamamlandığı ifade edilen açıklamada, “Hazırlanan iddianame 01.08.2012 tarihinde UYAP üzerinden onaylanmak sureti ile tevzii edilen Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir. Bazı basın mensuplarının haberlerine konu ettiği gibi bunun öncesinde Bayram Oteli ile ilgili olarak Cumhuriyet Başsavcılığımız tarafından onaylanan bir iddianame olmamıştır. Deprem soruşturmalarında, binaların yapıldığı dönemin deprem mevzuatına uygunluğunu tespit edebilmek için gerekli olan mimari ve statik projelerine ulaşmakta güçlük çekilmiş, bazı projelere ulaşılmakla birlikte binaların çoğunun statik hesap ve projeleri olmadan yapılarak yapı, inşaat ve imar izni alındığı görülmüştür. Yapılan soruşturma kapsamına göre; Bayram Oteli’nin enkazında 24 kişi hayatını kaybetmiştir. Hayatını kaybeden 24 kişiden 3’ü İran, biri de Japon vatandaşıdır. Bayram Oteli ile ilgili projeleri temin etmek için Van Belediyesi, Mimarlar ve Mühendisler odalarına gerekli müzekkereler yazılmış, otel mimari projesine göre çatı katı dahil 7 kat, inşaat ruhsatı verilerine göre 6 kat görünmektedir. Otelin statik hesap ve projelerinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Bilirkişiler de raporlarını bu projeler olmadan düzenlemek zorunda kalmıştır. Statik hesap ve projesi olmayan binayı kullanıyor olmak şüphelinin kusurundaki unsurlardan biri olarak değerlendirilmiştir. Bilirkişiler, Bayram Oteli binasını ve enkazdan alınan numuneleri 1975 Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde değerlendirmişler. Binada bu yönetmelik kapsamına uygun olan ve olmayan hususları ayrıntıları ile tespit etmişlerdir. Bilirkişi raporundan çıkarılan sonuçlara göre özetle; söz konusu binanın yapım yılında statik projesi ve hesap raporları hazırlanmadan gelişigüzel inşa edildiği, 1975 kriterlerini sağlamayan malzeme ve donatıları, ayrıca standart dışı agregaları içerdiği, deprem güvenliğine aykırı tarzda çıkma yapıldığı, etriye aralıklarının yetersiz olduğu, inşaat ruhsatına göre 6 kat gözükmesine rağmen 7 kat yapıldığı, bu ilave bir katın binaya fazladan yük yüklediği, donatı detaylandırmasının yetersiz olduğu, ilk depremde ayakta kalmasına rağmen ikinci depremde iki deprem arasında artçı şoklardan da etkilenerek yıkıldığı anlaşılmıştır” ifadelerine yer verildi.

Bir kısım suçtan zarar görenlerin ve vekillerinin şikayetleri üzerine şikayet edilenler hakkında işlemler yapıldığı da kaydedilen açıklamada, “Dosyada mevcut bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere; binanın projesiz olarak inşa edilmesi, yapım aşamasındaki usulsüzlük ve yetersizlikler yine iş bitimi ve diğer aşamalarda yapı sahibi olan M. Sıddık Bayram’ın meydana gelen olayda sorumluluğu ve kusuru düşünülmüşse de adı geçen şahsın, alınan nüfus kayıt örneğine göre 07.06.2011 tarihinde öldüğü anlaşıldığından TCK 64/1 maddesi gereğince M. Sıddık Bayram hakkında ek kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir. Yine soruşturma dosyası kapsamında bir kısım evraklarda adı şüpheli olarak geçen Aslan Bayram hakkında olayla ilgili sorumluluğu ve kusuru bulunduğuna dair delil bulunmadığından ek kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir. Bilirkişi raporunda olayda sorumlulukları ve kusuru olduğu bildirilen belediyenin ilgili birimindeki sorumlular hakkında soruşturma evrakı tefrik edilerek Cumhuriyet Başsavcılığımızın 2012/6372 soruşturma numaralı dosyası üzerinden Van Valiliği’nden soruşturma izni talep edilmiştir. Van Valisi Münir Karaloğlu, AFAD görevlileri, Afet-Acil Durum Yönetim Başkanı İ. Ejder Kaya, Afet-Acil Durum Yönetim Başkan Yardımcısı, Afet-Acil Durum Yönetim Müdahale Dairesi Müdürü ile Van Afet Acil Durum Müdürü Cafer Giyik hakkında evrak tefrik edilerek soruşturma defterinin 2012/6375 sırasına kaydedilmiş, dosya 4483 sayılı kanunun 3/son ve 12/1 maddesi gereğince görevsizlik kararı verilerek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmiştir. Bayram Oteli binasının yapımına katılan mimar, mühendis ve diğer kişiler hakkında ayrıntısı kararda yazılı olduğu üzere eylemleri ile meydana gelen olay arasında nedensellik bağı bulunmadığı için ek kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Yardımcı Beşir Atalay, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın da deprem sonucu meydana gelen ölümlerden sorumlu olduğu iddia edilerek haklarında şikayetçi olunmuşsa da Bakanların görev sorumlulukları ile ilgili soruşturma yapılması Anayasamızın 100. maddesi ve Meclis İçtüzüğü’nün 107 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler çerçevesinde Cumhuriyet Başsavcılığımız tarafından yapılacak bir işlem olmadığı anlaşıldığından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Yardımcı Beşir Atalay, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ile ilgili herhangi bir soruşturma işlemi yapılmadan kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlar verilmiştir. Van Milletvekili Fatih Çiftçi ve Gaziantep Milletvekili Hüseyin Çelik hakkında deprem dolayısıyla yıkılan binalarda ölen vatandaşlarımızın ölümlerinden dolayı bir sorumlulukları ve kusurları görülmediğinden haklarında fezleke düzenlenmeksizin kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir” denildi.

Açıklamada şüpheli Tevfik Bayram ile ilgili olarak da şu ifadelere yer verildi:

“Şüpheli Tevfik Bayram'ın ifadesinin alınabilmesi için adresine tebligat yapılmış; ancak tebligata rağmen Cumhuriyet Başsavcılığımıza müracaat etmemesi nedeniyle hakkında zorla getirme kararı verilmiş, bu karar şüpheli adresinde bulunamadığı için infaz edilememiş bu durum üzerine de hakkında yakalama emri kararı çıkartılmıştır. Söz konusu karar üzerine şüpheli Antalya ilindeyken yakalanmış olup Antalya 9. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 26.06.2012 tarih ve 2012/709 Değişik İş sayılı kararı ile yol tutuklaması kararı verilerek Cumhuriyet Başsavcılığımıza gönderilmiştir. Şüpheli yapılan sorgusuna müteakip Van 2. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 28.06.2012 tarih ve 2012/66 sorgu sayılı kararı ile tutuklanmış olup, halen bu suçtan tutuklu bulunmaktadır. Şüpheli ve vekili dosyada aleyhine olan hususları ve bilirkişi raporlarını kabul etmemelerine karşın alınan bilirkişi raporu ve dosya kapsamındaki deliller yeterli görülüp Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 170. maddesinin 2 fıkrasında belirtildiği üzere suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluştuğu kanaatinde olduğumuzdan şüpheli ve vekilinin itirazları görevli ve yetkili Van 2.Ağır Ceza Mahkemesi’nin taktirine bırakılmıştır. Sonuç olarak, Bayram Oteli sorumlu işletmecisi olan şüpheli Tevfik Bayram’ın Van ilinde 23 Ekim 2011 tarihinde meydana gelen ve yıkıcı etki doğuran depremden sonra çok sık şekilde artçı şoklar devam ederken bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere; inşaat tekniği ve mevzuatına uygun olarak yapılmayan, malzeme ve donatı bakımından da eksikler bulunan, betonunun basınç dayanımı yetersiz olan ve standart dışı agregalar içeren ayrıca ilk depremden ve sonraki artçı şoklardan etkilendiği açık olan otel binasına hasar tespiti yaptırmadan müşteri kabulüne, konaklamasına ve otelin diğer faaliyetlerine ara vermeksizin devam ettiği, binanın ilk depremde ve arada meydana gelen artçı şoklarla da yıkılmamış olmasına güvenerek binanın artçı bir şok ile ya da farklı bir deprem ile çökebileceğini ve binanın yıkılması ve bina içerisinde ve dışında bulunan kişilerin ölümüne neden olabileceği şeklinde meydana gelen neticeyi öngörmesine rağmen önceki deneyimlerinin (ilk depremde yıkılmama, artçı şoklarla yıkılmama) şanslı sonuçlanması gibi nedenlerle işletme faaliyetine ara vermediği ve binayı tahliye etmediği, neticeten yıkılan ve çöken otel enkazı altında kalan 24 kişinin hayatını kaybetmesine sebep olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenlerle, şüphelinin meydana gelen neticeyi 5237 sayılı TCK'nın 22/3 maddesi kapsamında öngördüğü; ancak istemediği, dolayısıyla da olayda bilinçli taksir halinin bulunduğu kabul edilerek şüpheli Tevfik Bayram’ın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 85/2, 22/3, 63/1, 53/1 maddeleri gereğince iki yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması, TCK'nın 61. maddesi kapsamında cezanın bireyselleştirilmesi ilkesi gereğince, şüphelinin bilinçli taksir düzeyindeki kusurunun ağırlığı, ölen sayısının çokluğu nazara alınarak alt sınırdan uzaklaşılmak suretiyle teşdiden ceza tayini yapılması, suç bilinçli taksirle işlendiğinden, hükmolunacak cezada üçte birden yarısına kadar artırım yapılması, suç otel işletme mesleğinin gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla işlendiğinden şüphelinin bu mesleği icradan yasaklanması, tutuklulukta geçirdiği sürenin cezasından mahsubu talep edilerek düzenlenen iddianame Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ne sunulmuştur” denildi.

Yıkılan diğer binalarla ilgili soruşturmaların tamamlanıp iddianameleri hazırlandıktan sonra kamuoyuna gerekli bilgilendirmelerin yapılacağı belirtilen açıklamada, “Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun 33 sayılı Soruşmanın Gizliliği ve Basının Bilgilendirilmesi Genelgesinde belirtilen ilkelere uygun olarak hazırlanan bu basın açıklaması kamuoyuna saygılarımızla duyurulur” denildi.