Bebeğin hareketlerinin azalması çoğu zaman anne adaylarını endişelendiren bir durum olsa da her zaman bebekle alakalı kötü bir durumun ortaya çıktığı anlamına gelmez. Çeşitli testler yardımıyla bu durumun sebebi saptanmaya çalışılır.
Bebek Hareketlerinin Azalması
Bebeğin hareketlerinin azalması hamileliğin doğal seyrinden kaynaklanabilir. Bebek hareketleri kaçıncı haftada azalır sorusuna net bir cevap vermek mümkün değildir. Çünkü her hamilelik sürecinin işleyişi ve her bebeğin anne karnındaki davranışları farklıdır. Bazı bebeklerin hareketleri daha çok tekme gibi şiddetli hareketler olabilirken bazı bebekler daha çok takla atar ya ellerini oynatırlar. Bu hareketlerin de anne tarafından hissedilmesi zordur. Ayrıca bebekler anne karnında uyudukları süre boyunca da doğal olarak hareketsiz kalırlar.
Bebeğin anne karnındaki hareketsizliği aynı zamanda bebeğin nefes alışverişinde ya da kemik-kas gelişiminde bir problem olduğu anlamına gelebilir. Bebeğin hareketlerinin hayati bir faktöre bağlı olup olmadığını anlamak için mutlaka doktora gidilmelidir.
Bebek Hareketlerinin Azalması Doğum Belirtisi mi?
Halk arasında böyle bir inanış olmasına rağmen doğuma yakın bebek hareketleri hakkında ispatlanmış bir çalışma bulunmuyor. Ancak bebek büyüdükçe anne karnında boş kalan alan ve gebelik kesesinin içindeki su azaldığı için bebeğin hareketleri hissedilemeyebilir. Yani bebek aslında aynı sıklıkta hareket eder ancak anne bunu hissetmekte zorlandığı için bebek hareket etmiyor zannedebilir.
Bebek Hareketleri Nasıl Sayılır?
Bebeğin hareketlerindeki azalmanın anormal olup olmadığını anlamak için anne ilk önce normal zamanlarda bebeğin hareket etmesini sağlayan davranışlarını tekrar etmelidir. Örneğin; normalde yemek yedikten sonra bebek hareketleniyorsa hafif bir yemek yedikten sonra bebeğin hareketlerini saymalısınız. Gebelikte 24. haftadan itibaren 12 saat içinde ortalama 10 defa hareket eden bir bebeğin sağlıklı olduğu söylenebilir. Eğer hareket bundan daha azsa acilen doktorunuza görünmelisiniz. Özellikle riskli hamileliklerde bebeğin hareketlerinin sayılması olası bir sorunun erkenden anlaşılmasına yardım eder.
Doktorların da bebeğin hareketlerinin azalmasını tespit etmek için kullandığı birtakım testler var:
-
Ultrason: Ultrason yardımıyla bebeğin bulunduğu gebelik kesesinin içindeki amnion suyu miktarı tespit edilir. Suyun azalmasında ciddi bir problem varsa uygun tedavi uygulanarak gebeliğin mümkün olduğunca uzatılması sağlanır ancak çok acil durumlarda sezaryen yapılarak gebelik sonlandırılabilir.
-
Doppler testi: Bebeğin dolaşımını sağlayan damarlarda herhangi bir anormallik olup olmadığını anlamak için uygulanan bir testtir. Bebeğin hareketlerindeki azalmanın sebebi bir kalp hastalığı ise doppler testi ile bu hastalık ortaya çıkacak, uygun ilaçların kullanımına başlanacaktır.
-
NST (Non-stress test): Bebeğin rahim kasılmalarına sağlıklı tepkiler verip vermediğini tespit etmek için uygulanan iki testten biridir. Rahim kasılmaları prop adı verilen ultrason cihazıyla izlenirken anne adayının eline bir buton verilir ve bebeğin hareketlerini hissettiğinde butona basması istenir. Asıl amaç kasılma yokken bebeğin hareketlerinin izlenmesidir.
-
CST (Contraction stress test): Tıpkı NST'de olduğu gibi annenin eline verilen butonla bebeğin hareketleri takip edilir ancak bu yöntemde amaç bebeğin rahim kasılmalarına verdiği tepkiyi ölçmek olduğu için doğum sancılarını taklit eden yapay kasılmalar meydana getirilir. CST gebeliğin 38. haftasından önce yapılamaz çünkü bu haftadan önce rahim yapay sancıları gerçeğinden ayırt edemeyerek erken doğuma sebep olabilir.
-
Biyofizik profil (BPP): NST uygulandıktan 30-40 dakika sonra bebeğin bulunduğu kesenin hacmi, içerdiği amnion sıvısı miktarı, anne karnındaki konumu gibi verilerin ölçülerek genel bir profil oluşturulmasıdır. Bebeğin stres altında olmadığı "iyi" hali ölçülmelidir çünkü rahim kasılması gibi stres hallerinde bebekler daha farklı tepkiler verirler. Biyofizik profili özellikle diyabet, böbrek hastalığı gibi hastalıkları taşıyan annelerde gebeliğin sağlıklı ilerleyip ilerlemediğini anlamak için yapılır. Biyofizik profili için puan belirlenirken kullanılan kriterler şunlardır:
- NST testi pasif sonuç verirse 2 puan
- Bebek 30 dakika içinde 3 ve üzeri solunum yapıyorsa 2 puan
- Bebeğin kol ve bacak eklemleri gelişmişse 2 puan
- Amnion sıvısının hacmi 50'den fazlaysa 2 puan
- Bebek 30 dakikada 2'den fazla hareket ediyorsa 2 puan
- Bu hesaplamalardan sonra 8 ve üzerinde BPP puanı olan gebelikler sağlıklı olarak değerlendirilirken 6'nın altındaki gebelikler tehlikeli sınıfta görülür. 6'nın altında BPP puanı olan bebeklerin tedavisine zaman kaybetmeden başlanmalıdır.