Bağımsızlık konusunda Beşir ve Kiir'in karara bağlaması gereken pek çok nokta var
Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir, hafta sonunda bağımsızlık için referanduma hazırlanan Güney Sudan'a gitti.
Referandum sonunda Güney Sudan'ın bağımsızlıktan yana tercih kullanması bekleniyor. Bu durumda Afrika kıtasının alan yönünden en büyük ülkesi Sudan bölünecek.
Güney Sudan'ın başlıca kenti Juba'da televizyonlardan canlı yayınlanan bir konuşma yapan el Beşir, eğer Sudan'ın her iki tarafına da 'hakiki barış' getirecekse, iki devlet oluşmasına destek vereceğini belirtti.
Halkın iradesine saygı göstereceğini belirten el Beşir, Güney bölgesinin kalkınmasına destek vermek için yardıma hazır olduklarını kaydetti.
Son günlerde bölünme olasılığını kamuoyu önünde telaffuz etmeye başlayan Beşir, bölünmenin kendisini üzeceğini söyledi; ama "yas çadırı kurmayacağız" dedi.
Beşir, özerk olarak yönetilen bölgenin lideri Salva Kiir ile bir araya gelecek.
Beşir ve Kiir, 20 yıl süren iç savaşta birbirlerine karşı savaşıyordu. 2005'te iç savaşın sona ermesi, referandum sözüyle mümkün olmuştu.
Yetkililer Pazar günkü referandum için 4 milyon kişinin seçmen kaydı yaptırdığını açıkladı. Bunların yüzde 95'i Güney Sudan'da yaşıyor.
Geri kalanlarsa, ülkenin kuzeyi ile bölgedeki sekiz ülkede ikamet ediyor.
Bölünme ufukta Güneyin yerlilerinin geleneksel giysileri ile Juba'ya giden Beşir'i burada Kiir ve şeref kıtası karşıladı.
Referandum 9 Ocak Pazar günü düzenlenecek
Bölgesel yönetim, halktan, Hartum hükümetinin liderine saygılı ve nazik davranılmasını istedi.
Merkezi kuzeyde bulunan Sudan yönetimi, petrol zengini güneyin kopmasına sıcak bakmıyor.
Ayrıca tarafların kaynakların paylaşımı, vatandaşlık düzenlemeleri gibi referandum sonrası ortaya çıkabilecek pek çok meseleye olası çözümler geliştirmesi gerekiyor.
Ömer el Beşir, görüşmeleri öncesinde "Biz Hartum'da bizden istenen her şeyi sunmaya hazırız; teknik ya da lojistik destek, danışmanlık, uzmanlık, eğitim, vesaire. Güneyde yeni bir devlet kurulursa teknik, lojistik ve her türlü desteğe ihtiyaç duyacağını biliyoruz. Dünyada bunu sağlamaya bizden çok hakkı olan kimse yok" diye konuştu.
Sömürge döneminden bu yana ayrı çizgilerde gelişen güney ve kuzey din, kültür, etnik köken açısından da farklı yapılarda.
Kuzeyliler ağırlıklı olarak Arap ve Müslümanken, güneyde Afrika kabileleri ve animizm inancını benimseyenler daha yoğun.
Referandumun geçerli olması için seçmenlerin yüzde 90'ının oylamaya katılması gerekiyor.