Betam: İşsizlikte Artış Devam Ediyor

- Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi, (Betam) Kasım 2016 döneminde istihdam artışlarının kısıtlı kaldığını ve işsizlik oranının arttığını açıkladı. Betam notunda, kadınların işsizlik oranının da arttığı vurgulandı.

Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ile Yrd. Doç. Dr. Gökçe Uysal ve Araştırma Görevlisi Selin Köksal tarafından hazırlanan “İşsizlikte Artış Devam Ediyor” başlıklı İşgücü Piyasası Görünümü: Şubat 2017 notu yayınlandı. Betam notunda, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik oranının Kasım 2016 döneminde bir önceki döneme kıyasla 0.2 puan artarak yüzde 14.1 olduğuna dikkat çekildi.

İstihdamın tarımda 5 bin, inşaatta 9 bin, hizmetlerde 21 bin, sanayide ise 34 bin kişi arttığına yer verilen Betam notunda, “Buna karşın tarım dışı işgücü 135 bin artarak 25 milyon 710 bine, tarım dışı istihdam ise 65 bin artarak 22 milyon 85 bine yükselmiştir. Bu gelişmelerin sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 70 bin artarak 3 milyon 625 bine ulaşmıştır. Betam tahmin modeli tarım dışı işsizlik oranının Aralık döneminde yüzde 14.1 seviyesinde sabit kalacağını öngörmektedir” denildi.

Tarım dışı işsizlik artmaya devam ediyor

Betam notuna göre mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Kasım 2016 döneminde Ekim 2016 dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücü 135 bin artarak 25 milyon 710 bin kişiye, tarım dışı istihdam 65 bin artarak 22 milyon 85 bin kişiye yükseldi. Tarım dışı işsiz sayısı 70 bin kişi arttı ve tarım dışı işsizlik yüzde 14.1’e ulaştı. Notta, “Kasım 2016 döneminde tarım dışı istihdam artışlarının zayıf kalması nedeniyle, işsiz sayısında kuvvetli bir artış gözlemlenmektedir” görüşü dile getirildi.

Kadınlarda işsizlik hızla artmaya devam ediyor

Betam notunda, TÜİK’in Şubat 2014 döneminde işgücü piyasası verilerinde önemli düzeltmelere gittiği ve bu kapsamda, TÜİK çeşitli işgücü verilerini geriye doğru da düzelttiği ve mevsim etkilerinden arındırılmış verileri de açıklamaya devam ettiğine işaret edildi. Betam’ın notunda TÜİK’in düzeltmelerinin “toplumsal cinsiyet ayrımında” yapılmadığı vurgulanarak şu görüşlere yer verildi:

“Dolayısıyla kadın ve erkek işgücü verileri mevsimsel etkilerden arındırma işleminin sağlıklı yapılmasına olanak tanıyacak kadar uzun değildir. Bu koşullar altında kadın ve erkek işgücü verilerinin yıllık değişimlerini inceleyerek gelişmeleri takip etmeyi tercih ediyoruz. Kasım 2016 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı kadın işgücü 584 bin, erkek işgücü ise 526 bin artmıştır. Buna karşılık aynı dönemde tarım dışı erkek istihdamı 271 bin artarken kadın istihdam artışı 220 bin ile sınırlı kalmıştır. Ancak kadın işgücündeki yüksek artış nedeniyle tarım dışı kadın işsiz sayısı 364 bin artarken, erkek işsizlerin sayısında artış 255 bin olmuştur. Kasım 2015 döneminden Kasım 2016 dönemine, tarım dışı işsizlik oranları erkeklerde yüzde 10.5’ten yüzde 11.6’ya, kadınlarda ise yüzde 17.3’ten yüzde 20.8’e yükselmiştir.”

"Aralık 2016 döneminde işsizliğin sabit kalmasını bekliyoruz"

Betam notuna göre, Betam tahmin modeli, mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizliğin Kasım 2016 döneminde yüzde 13.9 seviyesinde sabit kalacağını tahmin etmişti. Kasım 2016 döneminde tarım dışı işsizlik oranı, tahminden 0.2 puan daha yüksek artış gerçekleştirerek yüzde 14.1’e ulaştı. Betam tahmin modeli Aralık 2016 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının yüzde 14.1’de sabit kalacağını öngörüyor.

Betam’ın Kariyer.net verileri ve İŞKUR verileri, reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı gibi farklı birçok değişkenler kullanarak oluşturduğu tahmine göre Kasım 2016 döneminde tarım dışı işsizlik sabit kalacak.

"Sektörel istihdam artışları yetersiz"

Betam notunda, mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine göre geçen döneme kıyasla Kasım 2016 döneminde istihdam inşaatta 9 bin, hizmetlerde 21 bin, sanayide ise 34 bin arttığı belirtildi. Ekim 2016 döneminde inşaat sektöründe görülen istihdam kaybının, bu dönemde yerini sınırlı istihdam artışına bırakmıştığına yer verilen Betam notuna göre hizmet sektöründeki istihdam artışları Kasım 2016 döneminde bir önceki döneme kıyasla zayıfladı.

Notta, “Daha genel olarak tüm sektörlerde istihdamın arttığı ancak artışların işgücü artışına kıyasla yetersiz kaldığı göze çarpmaktadır” denildi ve şu değerlendirme yapıldı:

"Yıllıklandırılmış işsiz sayısında kuvvetli artış"

“Kasım 2016 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı işgücü 1 milyon 119 bin (yüzde 4.6), tarım dışı istihdam 492 bin (yüzde 2.3) artmıştır (Şekil 4). Böylece işsiz sayısında yılık artış 627 bin (yüzde 20.6) olarak gerçekleşmiştir. Tarım dışı istihdamdaki yıllık artışların oldukça yavaşlamış olduğu gözlemlenmektedir. Tarım dışı işgücündeki artış ise yıllık 1 milyon 100 binin üzerine çıkmıştır. Bu gelişmelere paralel olarak tarım dışı işsiz sayısındaki yıllık artış Kasım 2016 döneminde 600 bini aşmıştır.