YouTube'de "İnsanlık Halleri" kanalından yaptığı yayınlarla adından söz ettiren Alican Elkorek, beyin ve sinir sistemiyle ilgili önemli bilgiler paylaştı. Hazırladığı "Beynimiz nasıl çalışıyor?" başlıklı videosunda hafıza, duygular, düşünceler, eylemler, uyku ve çok daha fazlası hakkında değerli ve güncel bilimsel bilgilere yer veren Elkorek, "Beynimiz ve bedenimiz nasıl çalışıyor, hiç düşündünüz mü?" sorusuna yanıt aradı.
Beyin ile sinir sisteminin ilişkisini 'sihirli dans' olarak nitelendiren Elkorek, söz konusu videoda, merkezi sinir sistemi ve beynin görevleri ile değişime dikkat çekti.
Elkorek, şu bilgileri paylaştı;
"Bugün beyin ve sinir sistemimizin gizemli dünyasına derinlemesine bir bakış atacağız. Beynimiz, sadece kafamızın içindeki bir organ değil, aynı zamanda Merkezi Sinir Sistemimiz, Omur İliğimiz ve Gözlerimiz arasında muazzam bir etkileşimle entegre bir halde çalışan bir orkestradır.
Doğduğumuz andan itibaren, hissettiğimiz her duygu, düşünce ve eylem, bu göz-beyin-omurilik hattında, yani merkezi sinir sistemimizde gerçekleşiyor. Bu, beynimizi ve bedenimizi birbirinden ayırmamızın imkansız olduğu anlamına geliyor.
Duygularımız ve düşüncelerimiz, dalga dalga gelip geçen bir dansın bir parçasıdır; buna biz "haller" diyoruz. Aşık olduğumuzda, öfkelendiğimizde veya heyecanlandığımızda, bedenimizde farklı kimyasal reaksiyonlar gerçekleşir.
Sinir sistemimiz, biyolojik varlığımızın temelini oluşturur. Hissettiğimiz her şey, yaşadığımız her an, bu karmaşık sistemde şekillenir. Bu süreci günlük hayatımızda nasıl avantaja çevirebileceğimizi keşfetmek için İnsanlık Halleri bölümlerini Youtube ve Instagram ’dan takip edebilirsiniz.
Şimdi, öncelikle beynimizde ve bedenimizde neler olup bittiğini biraz daha detaylı anlamaya çalışalım.
1.Duyumlama / Hissetme: İnsanlar olarak, beş duyumuzla dünyayı algılarız. Bedenimiz ve beynimiz hiç sorgulamadan ve hiç durmadan sürekli olarak duyumlamaya devam eder. Bu duyumladıklarımızı algılayıp onlarla nasıl etkileşime girdiğimiz konusunda karar verebiliriz. Diğer canlılar gibi biz de kendi benzersiz duyularımızı kullanarak çevremizle etkileşimde bulunuruz. Örneğin: Şu an ayağınıza bir şey batsa, onu hissedersiniz. Karşınıza bir şey çıksa, onu görürsünüz. Duyumlama pasiftir.
2.Algılama / Kavrama: Algılamak, duyumladığımız durumu anlamak ve buna göre hareket etmek anlamına gelir. Zihinsel sahnemizdeki spotları istediğimiz yöne yönlendirebilme yeteneğimiz, algılamamızı şekillendirir. Bu, bilinçli olarak çevremizi değerlendirmemize ve anlamamıza olanak tanır. Örneğin: Sağ ayağınızı hissetmenizi istesem bunu yapabilirsiniz.
3.Duygular: Sinir sistemimizin önemli görevlerinden biri, duyguları regüle etmektir. Nörologlar, psikologlar ve filozoflar, duyguların anlamını ve nasıl çalıştığını yıllardır tartışırlar. Ancak görünüşe göre bu süreç, çeşitli kimyasallar ve elektrik döngüleri aracılığıyla sinir sistemimizde gerçekleşir. Bu duygular genellikle kontrolümüz dışındaki, başımıza gelen hissiyatlar olarak algılansa da, aslında bunları dönüştürerek regüle etmek mümkündür.
4.Düşünmek: Düşünce patikalarımızı keşfetmek, onları yönlendirmek ve istediğimiz şekilde şekillendirmek, olumlu düşünce zincirlerini seçmek, beynimiz ve bedenimiz arasındaki iletişimi güçlendiren bir süreçtir. Düşüncelerimizin geçmiş deneyimlerimizden veya gelecek projeksiyonlarından seçilerek hem dersler alabilir hem de ileriye yönelik planlar yapabiliriz.
5.Eyleme Geçmek: Hayat boyunca gerçekleştirdiğimiz duyumlama, algılama, duygular ve düşünceler, en sonunda görülebilir eylemlerimize dönüşür. Yazmak, paylaşmak, yaratmak, tasarlamak, çalışmak, üretmek gibi eylemlerimiz, bu dünyada bıraktığımız izlerin temelini oluşturur.
Beynimiz ve merkezi sinir sistemimiz, birbirleriyle sürekli etkileşim halinde olan karmaşık bir dansın parçalarıdır. Bu sistemi anlamak ve kullanmak, günlük yaşamımızı daha bilinçli, daha kontrollü ve daha anlamlı hale getirebilir.
Şimdi, biraz daha derine inelim ve en sevdiğimiz konulardan biri olan
"Nöroplastisite"ye odaklanalım.
Değişmenin formülünü öğrenmek ister misiniz?
Kendimizi değiştirmek istediğimizde, yeni bir yetenek edinmek veya öğrenmek istediğimiz bir dil, enstrüman, spor, alışkanlıklar veya derin öğrenme süreçlerini içeren herhangi bir konuda kalıcı bir motivasyon kazanmak istediğimizde, bu hedeflere ulaşmanın anahtarı nöroplastisitedir. Beynimizin, belirli bir konuyla ilgili yeni nöronlar oluşturmasına izin vermek, özellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerinde oldukça kolaydır. Ancak, yaş ilerledikçe biraz daha çaba gerektirse de, bu süreç hala oldukça mümkündür.
Bu noktada, epinefrin salınımı, yani konsantrasyon, nöroplastik gelişimimizi artırmak için temel bir faktördür. Odaklandıkça, nöronal bağlantılarımız güçlenir. Odaklanma yeteneğimizi artırdıkça, beynimizde ve sinir sistemimizde kalıcı değişiklikler gerçekleşir. Yoğunluğumuz ve süremiz ne kadar uzun olursa, nöroplastisiteye ulaşma sürecimiz o kadar etkili olur. Heyecan ve gerginlik, öğrenmeyi ve odaklanmayı artırarak bu sürece katkıda bulunan uyarıcılar arasındadır.
Unutulmaması gereken önemli bir ayrıntı da, bu yeni nöronların oluşumu ve güçlenen bağlantıların arasındaki iletişimin, öğrenme eylemi sırasında değil, uyku sırasında gerçekleştiğidir. Uyku, iyi öğrenmenin ve nöroplastisitenin temel bir faktörüdür.
İşte, bu kısa özetle beyin ve sinir sisteminin karmaşıklığını anlamaya çalıştık. Beyin ve beden orkestramızı, sinir sistemimizin orkestra şefliğiyle yönetiyoruz. Gözlerimiz ise bu muazzam orkestranın ve beynin bir parçasıdır. Bu yapı, duyumlama, algılama, duygular hissetme, düşünebilme ve hareket edebilme yetilerini kullanarak iç dünyamızı, dış dünyamızla birleştiren enerji ve iletişim döngüsünü sürekli kılan doğa tarafından tasarlanmış sofistike bir sinir sistemidir. Her şeyden önce, bu sürecin bir parçası olduğumuz için bir an durup şükretmekte fayda var.
Otonom sinir sistemimize hükmetmek, günümüzdeki en büyük trendlerden biridir. Bu sistemi anlamak ve regüle etmek, içsel dünyamızı keşfetmek ve kontrol etmek için kritik bir yetidir. Biz değiştikçe, çevremiz de değişir; öğrendikçe, çevremiz de öğrenir; çevremiz öğrendikçe, dünya değişir.
Bu kapsamlı bakış açısı, beyin ve sinir sistemimizin etkileşimini anlamamıza yardımcı olmayı amaçlamaktadır. İlerleyen yazılarda, bu bilgileri daha da derinleştirerek, günlük hayatımıza nasıl uygulayabileceğimizi keşfetmeye devam edeceğiz."
YOUTUBE'DAKİ 'BEYİN NASIL ÇALIŞIYOR?' VİDEOSUNU İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN