Bihaber nasıl yazılır? Bihaber mi birhaber mi, TDK'ye göre doğru yazılışı nedir?

Bihaber kelimesi cümle içerisinde zarf veya sıfat görevinde kullanılabilen birleşik sözcükler arasındadır. Bu sözcüğün Arapça ve Farsça kökenli olan kelimelerin birleştirilmesi sonucunda ortaya çıktığı bilinir. Habersiz ya da habersiz bir biçimde gibi temel anlamları olan bihaber kelimesinin TDK’ye göre r sesiyle mi yoksa r ünsüzü olmadan mı yazıldığı merak edilir.

Edebi metinlerden günlük yazışmalara varan pek çok metinde bihaber kelimesine rastlanabilir. Bu kelimenin iki ayrı sözcükten oluştuğu ve birleşik yapıda olduğu söylenmelidir. Arapça kökenli haber ve Farsçaya ait olan bi kelimelerinin bir araya getirilmesi ile oluşan bihaber sözcüğü gerek zarf gerek ise sıfat görevinde kullanılabilir. Bu sözcüğün doğru yazılışına yönelik olarak en çok sorgulanan husus ise r sesini içerip içermediğine yöneliktir. Dolayısıyla bihaber sözcüğünün bitişik mi ayrı mı yazıldığı ile r sesini içerip içermediği TDK kapsamındaki açıklamalara göre ortaya konulmalıdır.

Reklam
Reklam

Bihaber nasıl yazılır?

İki farklı sözcüğün bir araya getirilmesi ve Türkçe yazım kurallarına uygun olacak şekilde birleştirilmesi sonucunda birleşik kelimeler ortaya çıkar. Birleşik kelimelerin nasıl yazılması gerektiğinin araştırılmasının temel nedenleri arasında ise hem bitişik hem de ayrı olarak yazılan örneklerine rastlanması yer alır. Yani bir birleşik kelimenin Türkçe yazım kurallarına uygun olarak kullanılması için bitişik mi ayrı mı yazıldığının bilinmesi gerekir. Bu doğrultuda bihaber doğru yazılışı üzerine açıklama yapılırken de ilgili kelimenin ilk olarak birleşik yapıda olduğunun söylenmesi gerekir. Buna bağlı olarak bihaber sözcüğünün bitişik şekilde yazılması gerektiği kolaylıkla anlaşılır kılabilir.

Bihaber kelimesi hem Farsça hem de Arapça kökenli olan iki ayrı ödünçlenmiş sözcüğü içerir. Bunlardan ilki Farsça kökenli olan bi ögesidir. Haber ise Arapçadan dilimize geçtiği söylenebilen isim sözcükleri arasında yer alır. Bu iki ayrı kelime bir araya getirildiği zaman ise ortaya günlük yaşamda sıkça kullanılan bihaber kelimesi çıkmıştır. Ancak bu sözcüğün birleşik yapıda olması “Bihaber mi birhaber mi?” sorusunu da beraberinde getirir. Nitekim sözlü dilde bu kelimenin yaygın olarak birhaber şeklinde yanlış kullanıldığına denk gelmek mümkündür.

Reklam
Reklam

Bihaber doğru yazılışı ise incelenen bu birleşik kelimenin içerdiği iki ayrı öge arasında r sesi olmayacak şekildedir. Yani bihaber kelimesi, ilk ve ikinci ögesinin arasına herhangi bir ünsüz kaynaştırılmadan oluşturulmuştur. Bu bağlamda TDK onaylı olan ve Türkçe yazım kurallarına uygun olmayan bihaber yazımı şu şekilde detaylı olarak gösterilebilir:

Bihaber (doğru kullanımı)
Birhaber (yanlış kullanımı)

Bihaber doğru yazılışı nedir ve ne anlama gelir?

Türk Dil Kurumu güncel sözlüğü sayesinde pek çok birleşik yapıdaki kelimenin anlamına ve doğru yazılışına ulaşılabilir. Bu bağlamda ele alınan bihaber kelimesi de iki ayrı yabancı kökenli sözcüğün bir araya getirilmesi sonucunda oluşturulmuştur. Bihaber kelimesinin TDK tarafından doğru olduğu belirtilen yazılışı r sesi olmayacak şekildedir. Dolayısıyla bi ve haber kelimelerinin arasına r sesinin eklenmesi doğru değildir. Bihaber sözcüğünün doğru yazılışını araştıran kişiler bu kelimenin temel anlamını da incelemek isteyebilir. TDK tarafından iki ayrı şekilde tanımlanan bihaber kelimesi hem zarf hem de sıfat olarak kullanılır. Bihaber TDK güncel sözlüğünde yer alan güncel tanımları ise şu şekilde belirtilebilir:

Reklam
Reklam
  • Bihaber (sıfat): Habersiz.
    Örnek cümle: Her şeyden bihaber olan bir insan bu konuda nasıl yorum yapabilir?

  • Bihaber (zarf): Habersiz bir biçimde.
    Örnek cümle: Dünyadan bihaber hâlde etrafında dört dönerken başına gelen olayların ne talihsiz olduğunu düşünüyordu!
Anahtar Kelimeler: