İşletmenin belli bir tarihteki varlıklarını ve bu varlıkların işletmeye kazandırdığı kaynakları gösteren mali tabloya bilanço denir. Muhasebe sisteminin en önemli tablolarından biri bilançodur.
Bilançonun;
Bir şirketin sermayedarları ile alacaklılarının işletmeye getirdikleri kaynakları ve bunlarla elde edilen varlıkları muhasebe kaydı altına almak bilanço ilkelerinin amacı olarak gösterilir.
Belirlenen bir dönemde ilgililer için işletmenin mali durumunun açık bir şekilde ve gerçeğe uygun olarak hazırlanmasını sağlar.
Bilanço gelir tablosu ilkeleri kendi içinde 3 gruba ayrılır.
Varlıklara İlişkin İlkeler: Bir işletmenin bir yıl içinde likide dönecek varlıklarının, bilançoda dönen varlıklar grubu içinde gösterildiği ilkeye varlıklara ilişkin ilkeler adı verilir. Vadesi bir yılın altında olan duran varlıklar dönen varlık grubu içine alınmalıdır. Değeri düşen varlıklara karşılık ayrılması gerekir. Birikmiş amortismanlar bilançoda gösterilir. Alacaklar özelliklerine göre sınıflandırılır. Kesin olmayan alacaklar için tahakkuk yapılmaz.
Bilançonun Kaynaklarının İlkeleri: Hesaplama ölçütü kısa ya da uzun vade fark etmeksizin bir yıldır. Vadesi bir yılın altında kalan borçlar kısa vadeli yabancı kaynaklara aktarılır. Kaynaklar ilkesinde tüm borçlar gösterilmelidir. Vadeli olan tüm borçlar bilânço günündeki değerine göre hazırlanmalıdır.
Borçlar özelliklerine göre sınıflara ayrılır.
Bilançonun Öz Kaynaklarının İlkeleri: İşletme sahiplerinin ve ortaklarının hakları öz kaynak içinde gösterilmelidir. Sermaye payları özelliklerine uygun ayrılmalıdır. Azalan öz kaynak bilgisine yer verilmelidir. Öz kaynak net bir şekilde gösterilmelidir. Zararlar öz kaynaklardan düşülmelidir.
Sermaye yedekleri gelir tablosu içinde gelir olarak yer almaz.
Bilanço bir işletmenin varlık ve kaynaklarını gösterir. Varlıklar, işletme sahiplerinin işletmeye koyduğu ekonomik değerleri ifade eder. Nakit para, çek, bilgisayar, masa, sandalye gibi demirbaşlar, bina, arazi ve arsa gibi değerler varlıklar içinde yer alır.
Borçlar, satıcı gibi üçüncü kişilerin işletme varlıkları üzerindeki haklarını açıklar. Kısaca işletmenin kısa ve uzun vadede geri ödemek için aldığı tüm değerleri açıklar.
Sermaye, şirket sermayedarlarının işletmeye koyduğu varlıklar üzerindeki haklarını ifade eder.
Bilançonun temel denkliği aktif ve pasiflerin eşitliğini açıklar. Bilançonun sol tarafında aktifler yani varlıklar, sağ tarafında pasifler yani kaynaklar olduğu görülür. Her varlık bir kaynağa sahiptir.
Kasadaki parayı düşündüğümüzde, bu paranın mutlaka bir kaynağı olmalıdır. Kasadaki para ya borç alınarak kasaya konmuştur ya da işletme sahibi kendi cebinden sermaye olarak kasaya koymuştur.