"Atımla dağlara çıktım, ormanlara daldım, çöllerde koşturdum, yeşile, maviye doydum. Ama orada da her şey güllük gülistanlık değil elbette."
Bu cümleler, tarihçi ve oyun yazarı Mehmet Kentel'e ait.
Eve kapandığı bu dönemde en çok Red Dead Redemption 2 adlı video oyunu oynadığını söyleyen Kentel, "1900'lerin başında, klasik Vahşi Batı dünyasının çökmekte olduğu bir zamanı anlatan oyun, kelimenin her anlamıyla açık coğrafyalarıyla eve kapanmış ruhuma çok iyi geldi." diyor.
Kentel, oyunun 'güllük gülistanlık' olmayan kısmını ise şöyle anlatıyor:
"Oyunun senaryosunun parçası olan cinayetleri, çatışmaları, ihanetleri bir kenara koyuyorum, günler süren bir yolculuğun ardından vardığım kasabanın dışında kolera salgınında ölenlerin cesetlerinin yakıldığına tanık olduğumda, ya da ıssızlığın ortasında bir evin kapısında 'Veba: Uzak durun' yazısını gördüğümde niye eve kapanıp Red Dead Redemption 2 oynadığımı unutmama pek de imkan olmadığını fark ettim."
Koronavirüs günlerinin getirdiği sosyal mesafe kuralları gereği dışarıda çalışmak zorunda olmayan hemen hemen herkes evlerine çekilmiş durumda.
Bu da gerek çevrimiçi gerek çevrimdışı oyunlar için harcanan zamanın artmasını, oyun ve konsol satışlarında rekorların kırılmasını sağladı.
Kimileri evlerinde olduğu bu zamanı çoğu zamandır vakit bulamadığı video oyunlara ayırırken kimileri de halihazırda oynadığı oyunlara daha çok konsantre oldu.
Uzun yıllardır oyun oynamadığı halde bu dönemde rahatlamak için konsol başına geçen oyuncular da görülüyor; zaten popüler olan oyunların bu dönemde ününü daha çok pekiştirdiği de...
Biz de oyun yazarlarına bu dönemde Türkiye'de en çok hangi video oyunların tercih edildiğini sorduk.
Oyunlara ayrılan zaman ve oyun satışları dünyanın her yerinde rekor üstüne rekor kırıyor.
Canlı yayın yazılımı olan Streamlabs şirketinin verilerine göre internet üzerinden canlı oyun yayını yapılan sosyal medya sitesi Twitch, yılın ilk çeyreğinde üç milyar saat izlenmeyle rekor kırdı.
Online oyun platformu Steam, mart ayı içinde aynı anda oyun oynayan 20 milyonun üzerinde oyuncu ile üst üste rekor kırdı; en son platformun rekoru 22 milyon kişi olarak kayıtlara geçti.
ABD'nin en büyük telekomünikasyon şirketlerinden Verizon'a göre ülkede mart ayında online oyun oynama süresi önceki dönemlere göre yüzde 75 arttı.
Küresel video oyun sektörünü inceleyen bir internet sitesi olan GamesIndustry.biz verilerine göre konsol satışları, sokağa çıkma kısıtlamalarının dünya çapında sıkılaştırıldığı 16-22 Mart haftasında yüzde 155 yükseldi.
Oyun oynama platformlarında rekorlar kırılırken bu dönemde piyasaya çıkan kimi oyunların da büyük ilgi çektiği görüldü.
Japon oyun şirketi Nintendo'nun Animal Crossing adındaki oyun serisinin 20 Mart'ta satışa çıkan New Horizons adındaki yeni versiyonu, ilk üç günde Japonya'da 1,88 milyon kopya satarak ülkenin en çok satılan oyunu unvanını edindi.
Bu rakamları açıklayan Japonya'nın Famitsu adındaki oyun dergisi, dijital satış rakamlarını verilerine katmadığı için Animal Crossing: New Horizons'ın satış rakamları daha da yüksek olabilir.
İlginç hayvanlarla dolu bir ıssız ada ve simülasyon oyunu olan Animal Crossing'de meyve toplamak, odun kesmek, çiftçilik ve balıkçılık gibi aktivitelerle ilgileniyorsunuz.
Oyun yazarı Yiğitcan Erdoğan, daha önce de popüler olmalarına rağmen Animal Crossing gibi 'mıntıka oyunculuğu' olarak adlandırdığı türe bu dönemde ilginin arttığı görüşünde:
"Bu salgın döneminde sabır gerektiren ve basit görevlerin tekrara dayalı tamamlanmasından oluşan oyunların insanları biraz transa sokup rahatlattıklarını düşünüyorum. Pek çok insan bu oyunları podcastler veya canlı yayınlar ile birleştirebildiği için de severek tüketiyor."
Erdoğan'a göre bu kategoride yer alan diğer ünlü oyunlar, yıkık dökük bir evi satın alma, temizleme, derleyip toplama ve yüksek bir fiyattan satma oyunu olan House Flipper ve bir çiftlikte geçen Stardew Valley.
Oyungezer dergisinin yazarı Eser Güven, bu dönemde insanların rahatlamak ve kafa dağıtmak için eksikliğini hissettikleri şeylerin yerini doldurmaya çalıştıkları tespitinde bulunuyor:
"Örneğin futbolseverler, ertelenen futbol müsabakalarının boşluğunu birbirleriyle maç yaparak veya menajerlik oyunlarına yönelerek dolduruyor. Spor yapmayı alışkanlık haline getirmiş insanlar Just Dance, Ring Fit gibi egzersize yönelik oyunlarla vakit geçiriyor. Birlikte kalan arkadaşlar veya aileler, beraber vakit geçirip mutlu olabilecekleri oyunlar tercih ediyorlar. Parti oyunları da stres atmaya bire bir."
Diğer yandan Güven, "Bu dönem oyuncuların hep oynamak istediği ama zamansızlıktan oynayamadığı oyunlara başlaması için uygun bir fırsat sunmuş durumda" diyerek oyuncuların oyun alışkanlıklarının ciddi biçimde değişmediğini düşünüyor.
LEVEL dergisinen oyun yazarı Tuna Şentuna da bu görüşte.
Dijital oyun satış sitelerinden gelen bilgiler ve kendi gözlemlerine dayanarak oyuncuların oyun alışkanlıklarında bir değişime gitmediklerini söyleyen Şentuna, zaten popüler olan oyunların daha yoğun bir şekilde oynanmaya başladığını belirtiyor.
Şentuna, Türkiye'de bu dönemde en çok hangi oyunların oynandığı sorusuna yönelik olarak bir dijital mağazadan gelen şu sıralamayı paylaşıyor:
1. PUBG (PlayerUnknown's Battlegrounds): Bir adada geçen hayatta kalma oyunu
2. League of Legends: İki takımın birbirine karşı yarıştığı çok oyunculu bir mücadele oyunu
3. Fortnite: Online hayatta kalma oyunu
4. FIFA 2020: Futbol simülasyon video oyunu
5. PES 2020: Futbol simülasyon video oyunu
6. FM 2020 (Football Manager 2020): Futbol teknik direktörlüğü simülasyon oyunu
7. CS:GO (Counter-Strike: Global Offensive): Takım temelli nişancı oyunu
8. Escape From Tarkov: Nişancılardan oluşan bir rol yapma, simülasyon ve aksiyon oyunu
9. Overwatch: Nişancılardan oluşan takımların birbirine karşı mücadele ettiği bir oyun
10. Metin2: Çok oyunculu bir rol yapma, aksiyon ve fantezi temalı bir video oyun
Yazarlar, bu dönemde piyasaya çıkan kimi yeni oyunların da salgından bağımsız olarak popülerlik kazandığını söylüyor.
Ankara merkezli bir oyun şirketi olan TaleWorlds'ün sevilen Mount & Blade serisinin merakla beklenen yeni oyunu Mount & Blade II: Bannerlord'un bu dönemde piyasaya çıktığını ve oyuncuların büyük ilgi gösterdiği belirtiliyor.
Mount & Blade II: Bannerlord, Orta Çağ'da geçen bir rol yapma oyunu.
Mount & Blade serisinin karmaşık ve zor bir ekonomi/strateji/aksiyon oyunu olması dolayısıyla yüksek oyun kültürüne ve köklü alışkanlıklara sahip kitleye hitap ettiğini söyleyen oyun yazarı Yiğitcan Erdoğan, "Gelir gelmez çok beğenildi, hemen benimsendi, yüksek izlenme ve oynanma rakamlarına erişti. Şu an Steam'de en çok oynanan ilk 10 oyun arasında" diyor.
Erdoğan, yine bu dönemde piyasaya çıkan rekabetçi, çok oyunculu bir aksiyon oyunu olan Valorant'ın League of Legends'ın geliştiricileri tarafından üretilmesi ve arkasında Riot Games şirketinin desteğinin bulunması dolayısıyla popülerleştiğini aktarıyor.
Oyun yazarları, dünya çapında ise 2012 yılında piyasaya çıkan bir salgın simülasyon oyunu olan Plague Inc.'in satış patlaması yaşadığına dikkat çekiyor.
Dünya çapında 130 milyon kullanıcıya ulaşan Plague Inc., ocak ayında en çok indirilen oyun olduğu Çin'de yasaklandı.
Oyunun yapımcısı olan Ndemic Creations adlı İngiltere merkezli şirket ise Covid-19 ile mücadeleye 25 bin dolar bağışladığını açıkladı.
Recontact Games kurucu ortağı ve oyun yapımcısı Simay Dinç, Türkiye'de oyuncuların alışkanlıklarının cihaz bazında gösterdiği değişikliğe dikkat çekiyor.
Bu dönemde mobil yerine daha çok bilgisayar ve konsol oyunlarıyla vakit geçirildiğini belirten Dinç, "Türkiye'de koronavirüs sonrasında mobilde oyun oynama oranı %25'e düşerken PC'de bu oran %55'e, konsolda %20'ye yükseldi" diyor ve ekliyor: "Çok kısa bir süre önce Türkiye'de Playstation, Xbox gibi oyun konsollarına %50'ye varan ek vergilerin gelmesi oyuncuları üzdü."
Resmi Gazete'de 18 Nisan'da yayımlanan karar ile oyun konsollarına ilave gümrük vergisi getirildi.
Konsollar için 18 Nisan'dan geçerli olarak 30 Eylül 2020'ye kadar yüzde 50 olarak uygulanacak olan ithalat vergisi, 1 Ekim 2020'den sonra ise yüzde 20 olacak.
Dünya gazetesinin haberine göre koronavirüs salgını sonrası satışlarında yüzde 20'ye yakın artış yaşanan video oyun konsollarına getirilen ek vergi ile ikinci el konsol piyasası hareketlendi.
Haberde konsol ürünlerinin vergi haberinin ardından birçok teknoloji marketin online satış sitesinde tükendiği, başta Sony'nin PlayStation 4 (PS4) olmak üzere konsolların ikinci el satışlarında yükseliş yaşandığı kaydedildi.
Oyun yapımcısı Simay Dinç ise normalde daha fazla mobil oyun oynadığı için öncesinde zaman ayıramadığı Death Stranding adlı oyuna bu dönemde tekrar yöneldiğini söylüyor.
Kıyamet sonrası ABD'de geçen Death Stranding adındaki yaşam ve ölüm arasındaki canlıların bulunduğu oyunda, bir kurye çeşitli kolonilere paket götürmeye çalışıyor.
Dinç, "Hideo Kojima'nın yarattığı post-apokaliptik (kıyamet sonrası bilim kurgusu) dünya ile şu anki yaşadığımız durum kısmen benzerlikler taşıyor. Oyun çıktığında kargo simülasyonu diye eleştirenler bu taşıyıcılık kavramını yeni normalimiz ile ilişkilendirmeye başladı" diyor ve ekliyor: "Bu satırları yazarken kapı çaldı ve kargo geldi."