18 Aralık 1863'de doğan Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand ayrıca Avusturya-Macaristan veliahdı bazı kaynaklarda ise Prens Ferdinand olarak geçiyor.
1908'de hasta adam Osmanlı'dan pay alan Avusturya-Macaristan imparatorluğu Bosna'nın bir kısmını kendi himayesi altına aldı. Ancak bölgedeki sırplar bu durumdan oldukça rahatsız görünüyordu. O rahatsız olanlardan biri de İmparatorluğa karşı nefret duyan bir örgüt olan Mlada Bosna (Genç Bosna)'nın üyesi Gavrilo Princip'di.
Prens Ferdinand ve eşi dünyanın çalkantılı zamanlarında gergin olan Bosna Hersek'in doğusundaki Sırbistan sınırlarında askeri tatbikat yapıyor. Ferdinand, gezisine Haziran ayının sonlarında başlamıştı.
Mlada Bosna üyesi 4 kişi; Gavrilo Princip, Nedeljko Çabrinoviç, Dragutin Dimitriyeviç, Vaso Çubriloviç, Ferdinand'ın Saraybosna ziyareti sırasında belediye binasından çıkarken onları karşılayan halkın arasına karışmış prensi ve karısını izliyorlardı. İlk plan olarak basit bir el bombası atılacak ve Ferdinand'la karısı ölecekti. Oluşan karmaşada dörtlü ya kaçacak ya da intihar edecekti.
İlk suikast girşiminde Nedeljko Çabrinoviç bulundu. El bombasını istediği mesafeye gönderemeyen genç örgüt üyesi hiç kimseye zarar veremeyip üzerine fark edildiğini anlayınca nehire doğru koştu. Yanında getirdiği siyanürü içerek nehire atlayan Çabrinoviç, beceriksizliği üzerine bir başka beceriksizliği ölmeyerek gerçekleştirdi. İçtiği siyanürün tarihinin geçmiş olması ve nehrin 10 cm derinliğinde olması onun yakalanmasına sebep oldu.
Çıkan karışıklıkta ne yapacağını bilmeyen örgüt üyelerinden Gavrilo Princip 1010 yapım Browning marka 9 milimetre tabancasını çıkarıp Franz Ferdinan'da ve eşine ateş ederek canlarını aldı... Böylelikle bir prensi ve hamile eşini vuran Sırp, savaş için bahane arayıp duran Avrupa devletlerine büyük bir koz vermiş oldu.
Suikastı gercekleştiren Princip olay yerinde halk tarafından kaçmadan yakalandı.
İmparatorluk hayalleri kuran Franz Ferdinand ve tüm engellere rağmen evlendiği karısı Sophia'nın ölümü tüm dünyada yankı uyandırdı. İttifak Devletleri Sırplar'ı hedef aldı. Avusturya Macaristan topraklarında Sırp karşıtı propagandalar düzenlendi. Hatta suikast suçu itilaf devletlerinin planı olarak bile yorumlandı. Silah yarışında birbiriyle büyük bir yarışa giren Avrupa'nın güçlü ülkeleri bu suikastı fırsat bilip yeni geliştirdikleri silahları birbiri üzerinde kullanmak için can attı...
Princip, Vaso Çubruloviç, Nedjelko Çabrinoviç ve Trifun Grabež adlı örgüt üyeleri Avusturya-Macaristan İmparatorluğunda geçerli olan 20 yaş yasasından faydalanarak idamdan kurtuldu. Kalan kişilerse idam edildi.
Hayatının son günlerinde bir hücrede geçiren Princip aldığı canın hesabını fazlasıyla ödedi. O içerdeyken dünya biribirini yiyordu... Henüz 24 yaşında olan Princip geçirdiği tuberkuloz hastalığı yüzünden 1918'de hayatını kaybetti. kaynaklar; [1] [2]