Bir Gezegenin Atmosferi Böyle Yok Oluyor

Bilim insanları, ilk kez Güneş Sistemi dışındaki bir gezegenin atmosferindeki ‘ölümcül’ değişiklikleri gözlemledi. Dünya’dan 63 ışık yılı uzaklıktaki gezegenin atmosferinin, kendi yıldızı tarafından “emilişi” tespit edildi.

NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu’ndan elde edilen son verileri inceleyen uluslararası bir gökbilimci ekibi, Tilki Takımyıldızı’nda yer alan ‘HD 189733b’ adlı gezegenin atmosferinin hızla buharlaştığını belirledi. Etrafında döndüğü yıldıza çok yakın olan ve bir yılı sadece 2,2 günde tamamlayan dev gezegenin atmosferi, uzaya saatte 482 bin kilometre hızla hidrojen gazı yayıyor. Gezegenin atmosferinden her saniye 1000 ton gaz buharlaşıyor. Kendi güneşi tarafından adeta ‘haşlanan’ ve yüzey sıcaklığı 1900 dereceye yakın olan HD 189733b, uzaya püskürttüğü gazın bıraktığı iz sebebiyle bir kuyruklu yıldıza benzetiliyor.

Hubble’ın keşfinden önce HD 189733b’nin yıldızını izleyen NASA’nın Swift uzay aracı da, herhangi bir gezegenin atmosferini yok edebilecek güçte büyük bir güneş patlaması gözlemledi. Buna benzer ‘koronar kütle atımları’ bizim Güneşimimizde de sıklıkla meydana geliyor. Büyüklüğü Jüpiter’e yakın olan dev gezegen, Dünya’nın maruz kaldığı Güneş fırtınalarından 3 milyon kat daha güçlü fırtınalarla karşılaşıyor.

Araştırma ekibinden Vincent Bourrier, “Astronomlar yıllardır atmosferik buharlaşmanın detaylarını tartışıyorlardı. HD 189733b’nin yaşadığı süreç, bu olayı anlamada bize en iyi fırsatı veriyor” dedi. İnceleme sonuçları bilim dergisi Astronomy & Astrophysics’in bir dahaki sayısında yayınlanacak.