Birgi Ulu Cami’nin Yapılışının 700. Yılı Anısına Panel

Birgi Belediyesi ile Ödemiş Geleneksel Sanatlar Derneği (ÖGESAD) işbirliğinde düzenlenen "Birgi Ulu Cami’nin yapılışının 700. yılı anma programı ve Birgi Ulu Cami Paneli", Birgi Belediye Şehir Salonu'nda yapıldı.

Panele Ödemiş Kaymakamı Abdullah Dölek, Birgi Belediye Başkanı Cumhur Şener, Müftü Mustafa Bilgiç, Müze Müdürü Sevda Çetin, eğitimciler ve vatandaşlar katıldı. Panel saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması ile başladı. Ege Üniversitesi Ödemiş Meslek Yüksek Okulu Koordinatörü Taner Öcel panel öncesinde neyi ile bir dinleti sundu. Açılış konuşmasını ÖGESAD Başkanı Mehmet Kamer yaptı. Kamer konuşmasında şunları söyledi: “Kültür ve sanat bir milleti meydana getiren en önemli unsurlardır. Atalarımız Türk-İslam sanatıyla süsleyerek gelecek kuşaklara miras bırakmışlardır. Bunların başında camilerimiz gelir. Camiler gönül dünyamızın aydınlığı ve ışığıdır. Minarelerden yükselen ezanlar, kubbelerden semâya yükselen dualarımız binlerce yıldır bu asil millete huzur ve güven vermiştir. Osmanlı medeniyeti bir kültür ve sanat medeniyetidir. Camilerimizin dışı kadar içi de sanat ile tezyin edilerek hat sanatı, ahşap oyma sanatı ve çinilerle süslenmiş ve manevi bir atmosfer meydana getirmiştir. Sanatkârlarımız inancını sanatın gücüyle birleştirerek Türk İslam mimarisinde şaheserler meydana getirmişlerdir. Birgi 1307 yılında Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından fethedilmiş ve 1312 yılında da Ulu Cami ibadete açılmıştır. Birgi Fatihi Aydınoğlu Mehmet Bey, fethinden sonra ilk iş olarak Birgi’ye en hakim yerine Ulu Cami’yi yaptırmıştır. Caminin batı tarafına medrese, doğu tarafına hamam, inşa ettirmiştir. Camiler fetihten sonra yapılan ilk eserlerdir. Çevresine de hamam ve medrese yapılması da Türk-İslam geleneğidir. Cami manevi temizliği, hamam beden temizliği, medrese de bilgiyi temsil eder. Birgi Ulu Cami ahşap oyma süslemeleri ile Selçuklu sanatının en güzel örnekleriyle bezenmiştir. Minberi yapan Muzafferuddin usta eserini tamamladığında, besmele ile 'Muzafferuddin bu eseri Allah’ın izniyle yaptı' diyecek kadar mütevazı davranmıştır."

Dernek hakkında da bilgiveren Kamer, "10 Ocak 2012 tarihinde kurulan derneğimizin amacı geleneksel sanatları tanıtmak, yaymak ve gelecek kuşaklara aktarmaktır. Bugün geleneksel sanatlarımızın gereken ilgi ve alakayı gördüğü söylenemez. Derneğimiz, kültür ve sanat eserlerinin geleceğe aktarılmasında köprü görevini hedeflemektedir. Birgi Ulucami ahşap oyma hat sergisi fikri, derneğimiz kurulma aşamasında benimsenmiş ve daha sonraları Birgi Ulu caminin inşaasının 700. yıl kuruluş yıl dönümünde hazırlanan programla yetiştirilmiştir” dedi.

"KENTLERİN DE İSKELETİ VAR"

Birgi Belediye Başkanı Cumhur Şener de konuşmasında, “Öncelikle Birgi beldemizin bugünkü ufkunun açılmasında katkılarını esirgemeyen Ödemiş kaymakamlığımıza ve valiliğimize teşekkür ediyorum. İnsan iskeleti nasılsa, kentlerin de iskeleti var. Ulucami, Çakırağa Konağı, Dervişağa, Çukur Hamam ve Medresesi gibi birçok anıtsal eserler vardır. Bizim amacımız bu beldede yaşayan vatandaşlarımızı mutlu etmek, insanların hafızası olduğu gibi, kentlerin hafızası da anıtsal yapılar varsa, o kentin belleği daha güçlü olur” diye konuştu.

Ödemiş Müftü Mustafa Bilgiç de ÖGESAD’ın Ulu Cami’nin 700. yılında düzenlediği panel için teşekkür ederek şunları söyledi: “Cami medeniyettir. Herkesi 7’den 70’e toplum eşitliğini, birliğinin sağlandığı kutsal mekânlardır. Bizim medeniyetin kaynağı İslam’dır. Diğer geçmiş medeniyetleri ötekileştirmemiş ve aşağılamamıştır. Ne batıyı, ne doğuyu biliyoruz. Biz kendimizi biliyoruz. Önce kendi tarihimizi, dinimizi, Dilimizi, irfanımızı tanımak ondan sonrada diğer medeniyetleri tanımak durumundayız.”

Kaymakam Abdullah Dölek ise, “Manevi atmosferi yüksek olan bu beldede ecdadımızın toplanmasına neden olan bu yerde miras yedi torunlar olmadığımızı göstererek Birgi beldemizin sahip çıkılması, zinde ve ayakta tutulması ve diri hale getirilmesi tarihi değerlere verdiğimiz önemden kaynaklanmaktadır. Tarihi değerlerin bugün yüzde 80’i hala toprak altında. Görev yaptığım Adana’da misis antik kentin ortaya çıkarılması tam 100 yıl sürecektir. Tarihi değerleri korumak ve ortaya çıkartmak çok kolay değildir. Bu beldenin sakinlerinin meselelerini yakından takip eden Belediye Başkanımız Cumhur Şener’e bir kez daha teşekkür ediyorum. Tarihi değerlerimize sahip çıkmak durumundayız” şeklinde konuştu.

Konuşmaların ardından panele geçildi. Panelin birinci oturum başkanlığını Ege Ünviversitesi Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi Yard. Doç. Dr. Şakir Çakmak yaptı. Çakmak, Birgi’nin dünü bugüne üzerine değerlendirme yaptı. Çakmak konuşmasında, “Bugün atalarımızın başkent olarak kullandığı toprakların üzerinde tüm atalarımızı yâd ediyoruz. Bugün bu başkentte buluşmaktan mutluyuz. Birgiyi Birgi yapan kültürel değerleri ele alacağız” dedi.

Birgi Belediye Başkanı Cumhur Şener, Aydınoğlu Beyliği’nde kültür ve sanat hayatını anlatan konulara değindi. Uşak Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Hasan Akdağ, "Selçuklular'dan Osmanlı'ya Ulu Camilerimiz ve Birgi Ulu Cami" konulu konuşmaları yaptı. Van 100. Yıl Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, Birgi Ulu cami’nin kültür ve inanç turizmi açısından önemini anlattı. ÖGESAD yönetim kurulu başkanı Mehmet Kamer de, camilerde hat sanatı, ahşap oyma sanatı konularına değindi.

Öğle arası saat 12.30’da Birgi Ulucami Ahşap Oyma Hat Sergisi'nin açılışı yapılırken, öğleden sonraki ikinci oturuma ise Yard. Doç. Dr. Mehmet Top başkanlık etti ve Birgi’nin tarihsel dokusu ile Ulu Cami'yi değerlendirdi. Yrd. Doç. Dr. Şakir Çakmak, Birgi Ulucami ve hadisler üzerine bir değerlendirme konuşması yaptı. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nden Yrd. Doç. Dr. Ahmet Tahir Dayanmaz ise, Birgi Ulu Cami hat yazıları üzerinde konuları anlattı. Uşak Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Bilal Sezer, geleneksel ahşap oyma sanatı hakkında bilgiler verdi. Ahşap Oyma ustası Hasan Ercan da sanatın inceliklerini anlattı.