Kemiklerin 1999’da PKK’ya katılmaya giderken kaybolan kişilere ait olduğu öne sürüldü.
Bitlis'te ceset tarlası Bitlis’in Mutki İlçesi’nde 1990’lı yıllarda güvenlik güçleri tarafından öldürüldükten sonra toplu mezarlara gömüldükleri iddia edilen PKK’lılar için kazı yapıldı. Bir itirafçının anlattıkları üzerine kayıp yakınlarının müracaatıyla başlatılan kazılarda, 12 kişiye ait kemikler bulundu. Kazıların başka noktalarda devam edebileceği öne sürüldü.
1990’lı yıllarda Bitlis Mutki Belediyesi’nde kepçe operatörü olarak çalışan ve kimliğini gizli tutan bir kişinin itirafları bir toplu mezarı ortaya çıkardı. Öldürülen PKK’lıların toplu olarak mezarlara gömüldüğünü iddia eden belediye işçisi, “1992, 1996 ve 2003 yıllarında dört defa toplu olarak yaşamını yitiren PKK’lıların getirildiğini ve kazılan toplu mezarlara gömüldüklerini gözlerimle gördüm. Bazıları şimdi çöplük olarak kullanılan alana, bazıları ise Jandarma karakolunun bahçesine gömüldü. 1996 yılında Alatoprak Köyü’ndeki okulda 12 PKK’lıya yönelik bir operasyon yapıldı. Belediye başkanının talimatı üzerine biz belediye çalışanları çukur kazmaya gittik. Mutki’de şu anda çöplük olarak kullanılan alanın karşısındaki boş alana kepçeyle çukur kazdık. Askeri araçlardan PKK’lıların cesetleri indirildi ve çukura atıldı. Sonra üstlerini toprakla kapattık” şeklinde ifade verdi.
Aileler başvurdu
Bu açıklamaların ardından öldürülerek toplu mezarlara gömüldükleri öne sürülen Alican Kızılkaya’nın kardeşi Mehmet Nuri Kızılkaya, Mehmet Eren’in abisi Gülevi Eren ve Cevdet Çalgan’ın babası Mahmut Çalgan, 3 ay önce Bitlis İHD Temsilciliğine başvurarak kayıpların bulunmasını istedi. Aileler, 1999 yılında PKK’ya katılmak üzere Mutki’ye gelen 9 kişi ile 3 PKK’lının güvenlik güçleri tarafından açılan ateş sonucu öldürüldüğünü ve toplu olarak Mutki- Kavakbaşı Karayolu üzerinde bulunan çöplük alana gömüldüklerini idida etti. Aileler İHD temsilcileri ile birlikte Mutki Cumhuriyet Savcılığı’na başvurarak, Mutki’deki çöplük alan, Jandarma Karakolu’nun bahçesi ve Tatvan’da bulunan bir bölgede kazı çalışmalarının yapılmasını istedi.
Kemikler tek tek toplandı
İddiaları değerlendiren savcılık önceki gün kazı çalışmalarının startını verdi. Kepçe yardımıyla yapılan kazı çalışmasında 12 PKK’lı teröriste ait olduğu öne sürülen kemik parçaları bulundu. Bitlis Cumhuriyet Başsavcısı Oğuz Aydın ve Mutki Cumhuriyet Savcısı’nın nezaretinde gerçekleştirilen kazı çalışmalarına, gözlemci olarak Bitlis Baro Başkanı Enis Gül ve İHD adına 2 avukat da katıldı. Çöplük olarak kullanılan alandaki kazılarda önceki gün 4 insana ait kemiklere ulaşılırken, dün ise 8 kişinin kemik parçalarına ulaşıldı. 12 kişinin kemiklerinden, 9’unun kemiklerinin tek tek ayrılabildiği, 3 kişinin kemiklerinin ise birbirine karıştığı öğrenildi. Kemikler inceleme yapılmak üzere Adli Tıp Kurumu’na gönderilirken, kazı çalışmalarına dün son verildi. 4 farklı noktada daha kazıların yapılabileceği öne sürüldü.
‘36 kişinin gömüldüğünü gördüm’
Çatışmalarda yaşamını yitiren PKK’lılerın belediyenin kepçelerinin açtığı mezarlara gömüldüğünü belirten eski belediye çalışanın itirafları tüyler ürpertti: “1993’te Mutki’nin 4 köyünde yaşamını yitiren 8 PKK’lı ayrı ayrı getirildi ve çukura toplu olarak gömdük. Yine 1996’da Alatoprak köyündeki bir okulda 12 PKK’lı öldürülmüştü. Çöplüğün karşısındaki caddenin diğer tarafında bir çukura gömdük. 2003 yılında Çaygeçit köyünde yaşamını yitiren 12 PKK’lı da buraya gömüldü. Orada öldürülenlerden 2’si kadın 4 kişi silahlıydı. Diğer 8 kişi ise sivildi. PKK’ya katılmak için Norşin’den gelen çocuk yaşta gençlerdi. Çöplüğün 50 metre aşağısında askerler tarafından gömüldüler. Bütün Mutki halkı bunu biliyor. Bir iki ay sonra oraya gömülen insanların bedenlerinin dışarı çıktığı söylendi. Ben ve birkaç kişi gidip gördük. Bacakları falan dışarı çıkmıştı. Biz onların üzerine tekrar toprak attık. 36 kişinin böyle gömüldüğünü gördüm.”
‘4 toplu mezar daha olduğu sanılıyor’
Bitlis Barosu Başkanı Enis Gür, “Soruşturmanın hassasiyeti nedeniyle çok titiz bir çalışma yapıldı. Adli tıp uzmanları da oradaydı. Kemilkler olabildiğince düzgün şekilde ayrıştırıldı ve delil poşetlerine konuldu. Bu noktada yapılan kazı sona erdi ancak birkaç noktada daha yeni kazılar yapılabilir diye düşünüyorum. 4 ayrı noktada 36 kişinin toplu olarak gömüldüğü iddiası var. Savcılık konuyu titizlikle inceliyor” diye konuştu.
‘Toplam 57 kişiyi öldürüp gömdüklerini düşünüyoruz’
Başvuru yapan ailelerin avukatı Serdar Çelebi ise kazıların devam edebileceğini belirterek, “Biz 3 ayrı nokta için başvuruda bulunduk. Bunlardan bir tanesi şuan kazıların yapıldığı noktaydı. Burada 12 cesedin çıkartılacağını düşünüyorduk ve 12 ceset çıktı. Jandarma karakolunun bahçesine 12 kişinin, Tatvan’da bulunan bir başka bölgeye ise 33 kişinin daha gömüldüğünü düşünüyoruz. Toplamda 57 kişinin toplu mezarlara gömüldüğünü düşünüyoruz. Tabi bu sayı yapılacak kazıların fazlalığı ile artabilir” şeklinde konuştu.