Deneme nedeniyle Japonya ve ABD'nin ortak çağrısıyla BMGK acil toplandı.
Kuzey Kore denemeyi canlı yayında duyurdu
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban, BM'de düzenlediği basın toplantısında Kuzey Kore'nin açıkladığı yeraltı nükleer denemeyle ilgili açıklamalarda bulundu.
Açıklamasında, nükleer denemeden "derin rahatsızlık" duyduklarını bildiren Genel Sekreter, uluslararası toplumun bu tür test faaliyetlerinin durdurulması için birlikte yaptığı çağrılara rağmen yeni bir denemenin BMGK kararlarının ihlali olduğunu ifade etti.
Ban, "Bu eylem, bölgesel güvenliği son derece istikrarsızlaştırıyor ve uluslararası silahsızlanma çabalarını baltalıyor. Tümden kınıyorum" dedi.
Kuzey Kore'den nükleer faaliyetlerini durdurması ve yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyen Genel Sekreter ayrıca, ilgili taraflar dahil uluslararası toplumla işbirliği içinde gelişmeleri yakından izleyip, değerlendirdiklerini kaydetti.
BM GÜVENLİK KONSEYİ ACİL TOPLANDI
Kuzey Kore'nin yeraltında yaptığı en son nükleer denemesi nedeniyle BMGK acil olarak toplandı.
Japonya'nın BM Daimi Temsilcisi Motohide Yoshikawa gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD ile birlikte BM Güvenlik Konseyi'ni acil toplantıya çağırdıklarını bildirdi.
Japon Büyükelçi Yoshikawa denemenin BMGK kararlarının ihlali olduğunu ve uluslararası toplumun bunu çok güçlü bir dille kınaması gerektiğini söyledi.
İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Matthew Rycroft da açıklamasında, "ilk izlenimimiz Kuzey Kore'nin bu denemeyi gerçekleştirdiği yönünde" dedi. Büyükelçi Rycroft ayrıca, BMGK'nın Kuzey Kore'yi açık bir şekilde kınaması ve bir karar tasarısıyla bu konunun takibinin yapılması gerektiğini ifade etti.
Toplantıda, BMGK kararlarının "ciddi" bir şekilde ihlali olarak kabul edilen nükleer deneme nedeniyle Kuzey Kore'nin "en güçlü" şekilde kınanması bekleniyor.
DÜNYADAN SERT TEPKİ
Kuzey Kore’nin nükleer denemesine sadece Batı ülkeleri ve NATO değil aynı zamanda BM Güvenlik Konseyi üyeleri Rusya ve Çin de sert tepki gösterdi. Uluslararası tepkiler şöyle:
ABD: Dışişleri Bakanı John Kerry, Kuzey Kore’nin denemesini ‘Uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden, oldukça provokatif bir hareket’ olarak nitelendirdi.
NATO: Kore yönetiminin “devam eden nükleer silah ve balistik füze geliştirme programlarını” kınadı.
Avrupa Birliği: AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, bu eylemin Pyongyang yönetiminin uluslararası yükümlülüklerine aykırı olduğunu ve bölgede barış ve güvenliği tehdit ettiğini belirtti.
Japonya: Başbakan Şinzo Abe de Kuzey Kore’nin hamlesini “ülkesinin güvenliğine tehdit” olarak değerlendirirdi. Abe, “Kuzey Kore’nin nükleer silahsızlanmaya meydan okumasına karşı sert yanıt vereceğiz” dedi.
Rusya: Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, Kuzey Kore’nin hidrojen bombası denemesinin uluslararası hukuk kuralları ve BM Güvenlik Konseyin (BMGK) kararlarının ihlali anlamına geldiğini belirtti. Rusya’nın BM Büyükelçisi Vitali Çurkin de Kuzey Kore’ye BMGK’nın vereceği yanıtın orantılı olması gerektiğini söyledi.
Çin: Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Pekin yönetiminin Kuzey Kore’nin hidrojen bombası denemesine “şiddetle karşı çıktığı” vurgulandı.
‘Termonükleer’ testin farkı nedir
İngiliz Guardian gazetesindeki analizde görüşüne başvurulan Avustralyalı nükleer enerji uzmanı John Carlson’a göre termonükleer bomba özünde iki aşamalı bir patlama esasına dayanıyor. İlki nükleer fizyon tepkimesi ikincisi nükleer füzyon tepkimesi. Nükleer fizyonda atomun çekirdeği iki daha küçük elementi üretecek şekilde bölünerek, atomaltı parçacıklar ve enerjiyi açığa çıkarıyor.
Nükleer füzyonda ise iki veya daha fazla atom çekirdeği bir araya gelerek birleşiyor. Birleşme sırasında kütleleri muazzam büyüklükte enerjiye dönüşüyor. Güneş’i güçlendiren tepkime de füzyona dayanıyor.
İlk başarılı termonükleer test 1952’de ABD’de gerçekleştirildi. 10 bin 400 kiloton (10.4 megaton) enerji açığa çıktı. Kaydedilen en büyük enerjinin açığa çıktığı termonükleer denemeyi Sovyetler Birliği 1961’de gerçekleştirdi. Bu testte tahminen 50 bin kiloton enerji açığa çıktı. Hiroşima’ya atılan atom bombasının çıkardığı enerjinin en az 3000 katı.
G. Koreli nükleer uzmanı Prof. Jaiki Lee, Kuzey Kore’nin geleneksel uranyum ya da plütonyum yakıtıyla birlikte bir parça nükleer füzyon yakıtı da kullanan “güçlendirilmiş” bir fizyon bombası denemesi yapmış olabileceğini ifade etti. “Güçlendirilmiş fizyon silahları” olarak adlandırılan bu tür nükleer bombalar “geleneksel saf fizyon silahlar” ile “aşamalı termonükleer silahlar” arasında yer alıyor. Şu anda dünyada üç tasarıma göre nükleer silahlar üretilmiş bulunuyor.