Konferansta, garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere'nin dışişleri bakanları ile temsil ediliyor. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, güvenlik ve garanti düzenlemesinin sürmesi gerektiğini belirterek varılacak çözümün AB teminatı altında olmasının vazgeçilmez olduğunu vurguladı.
Yunanistan hükümet sözcüsü, çözüm için ilerleme sağlanırsa Başbakanı Çipras'ın da konferansa katılacağını resmen duyurdu. Açıklamayı uluslararası haber ajansları 'acil' koduyla geçti.
Konferansın sürdüğü dakikalarda BM ofisinin dışında terör yandaşları gösteri düzenledi.
İsviçre'nin Cenevre kentinde üç gündür süren ve dün akşamüstü tarafların haritalarını sunduğu Kıbrıs zirvesinde, bugün ilk kez garantör ülkeler dışişleri bakanları düzeyinde masaya oturdu. Beşli Konferans'ın açılışını Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres yaptı.
Konferansta ilk tur görüşmelerin ardından Guterres ile Kıbrıslı liderler Mustafa Akıncı ve Nikos Anastasiadis kameralar karşısına geçti.
BM Genel Sekreteri Guterres, şu açıklamayı yaptı:
"İki toplumlu, federe devlete çok yakınız. Benim umudum bir çözüm olacaktır. Kıbrıs halkı bunu hak ediyor. Anlaşmaya ulaşmak için sıkı çalışıyoruz.
Bir anda mucize beklememek gerekiyor, sabırlı olmak gerekiyor, aceleci olunmamalı. Hızlı bir çözüm yerine kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüm amaçlıyoruz.
Şunu unutmamalıyız, bu liderlerin anlaştığı bir çözüm olmayacak, halkların referandumla onaylayacağı bir çözüm olacak.
Çok net bir şekilde şunu ifade etmek istiyorum ki, BM olarak bizim görevimiz taraflara anlaşmaya varabilmeleri için destek olmak. Taraf tutmuyoruz. Bu çözümün bir umudun sembolü olmasını istiyoruz.
Tarihi olarak ilk kez sadece Ada halkının değil garantör ülkeleri de aynı masa etrafında toplamış bulunuyoruz."
JOHNSON KIRMIZI DOSYAYLA GELDİ
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias ve İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson da görüşme maratonuna katılıyor. Johnson elinde kırmızı bir dosya ile konferansa geldi.
Uluslararası haber ajanslarının geçtiği fotoğraflarda Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ile Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini de var.
ÇAVUŞOĞLU: AB GARANTİSİ VAZGEÇİLMEZ
Konferansta bir konuşma yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ankara'nın müzakereleri başından beri kararlılıkla desteklediğini söyledi. Anadolu Ajansı'na göre, Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Bu meselenin Kıbrıs Türk tarafının siyasi eşitliğini, meşru haklarını ve güvenliğini teminat altına alacak şekilde kapsamlı bir çözüme kavuşturulması, ülkemizin dış politika öncelikleri arasında yer almaya devam etmektedir. Bu noktada ifade etmek isterim ki Kıbrıs’ta on yıllardır devam eden müzakerelerin ucu açık bir şekilde sürdürülmesinin kimseye bir yararı bulunmamaktadır.
Bölgemizin içinde bulunduğu ortam da dikkate alındığında, 43 yıldır adadaki güvenlik ve istikrarın temel dayanağı olan 'Güvenlik ve Garanti' düzenlemesinin devam etmesi bir gerekliliktir. Bu konunun, adadaki gerçeklerle uyumlu bir anlayışla değerlendirilmesini bekliyoruz.
Varılacak kapsamlı çözümün temel unsurlarının AB birincil hukuku haline getirilmesi, çözüm anlaşmasının hukuki güvenilirliği ve kesinliği açısından vazgeçilmezdir. Çözümün AB boyutuna ilişkin bir diğer önceliğimiz, ülkemizin AB üyeliğine kadar, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, adada dört özgürlükten AB vatandaşlarıyla eşit şekilde faydalanmasıdır."
YUNANİSTAN: ÇIPRAS KATILABİLİR
Yunanistan hükümet sözcüsü, uluslararası ajansların 'acil' koduyla geçtiği bir açıklama yaptı. Sözcü, Cenevre'de çözüm için ilerleme sağlanırsa Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras'ın da konferansa katılacağını resmen duyurdu.
TERÖR YANDAŞLARI GÖSTERİ YAPTI
Konferansın sürdüğü dakikalarda BM ofisinin dışında toplanan terör yandaşları, Türkiye karşıtı gösteri düzenledi. Sloganlar atan grup, Türkiye'ye hakaret eden pankartlar ve terör örgütünün simgelerini taşıdı.
İngiltere, Dışişleri Bakanı Johnson ile Avrupa ve ABD'den Sorumlu Devlet Bakanı Alan Duncan tarafından Cenevre'de temsil edilecek. Bakan Johnson, "Tarafların gösterdiği cesaret ve kararlılığı memnuniyetle karşılıyorum. Cenevre'deki Kıbrıs barış sürecine yönelik müzakereler, çözüm bulunması için her iki tarafa da eşsiz bir fırsat sunuyor. Birleşik Krallık, barış sürecine tam destek veriyor ve sürece elinden geldiği kadarıyla yardım etmek istiyor. Tüm katılımcıların müzakerelere açıklık ve esneklik anlayışıyla yaklaşacağını umuyorum. Bu yaklaşımla Kıbrıs'a kalıcı barışı getirecek çözüme ulaşılabileceğine inanıyorum" dedi.
İngiltere, Cenevre'de bir çözüme ulaşılmasını güçlü şekilde destekliyor. Avrupa Bakanı Duncan, müzakereler öncesi geçen hafta Türkiye ve Yunanistan'da temaslarda bulunmuştu.
ULUSLARARASI MEDYA AKIN ETTİ
Konferansa uluslararası medyanın yoğun ilgisi var. Dünyanın dört bir bir yanından basın mensupları müzakereleri ve konferansı takip etmek için Cenevre'ye akın etti. Anadolu Ajansı, BM Cenevre Ofisi'ndeki basın odasının yetersiz kaldığını aktarıyor.
HARİTALAR SUNULDU
Ayrıca BM özel temsilcisinin verdiği bilgiye göre, taraflar haritalarını sundu. BM kasasına konulan haritalar kamuoyuna açıklanmayacak. Türk tarafının yüzde 29.2, Rum tarafının ise yüzde 28.2 toprak oranlarıyla haritalarını belirlediği aktarılıyor. Kıbrıs medyasına yansıyan haberlerde, Rumların Değirmenlik, Paşaköy, Vadili, Akdoğan, Akıncılar, Türkmenköy, Kapalı Maraş ve Güzelyurt’u istediği yazıldı.