Böbrek Hastalarına Ramazan Uyarısı

Diyarbakır Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri Üroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Kemal Hatipoğlu, böbrek rahatsızlığı bulunan hastaların oruç tutarken dikkat etmesi gereken konular hakkında değerlendirmede bulundu.

Böbrek taşı hastalığında su içmenin önemli tedavi yöntemlerinden biri olduğuna dikkat çeken Hatipoğlu; “Böbrek taşı hastalığı olanlar buna uymadığı zaman hastalıkları ilerleyebilir ve oruç tutmaları sakıncalı olabilir” dedi. Türkiye’nin Böbrek Taşı Hastalığı için endemik bölge olduğunu belirten Hatipoğlu, özellikle de Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde taş hastalığının daha fazla görüldüğünü söyledi. Hatipoğlu, Amerika ve benzeri gelişmiş ülkelerde taş görülme sıklığının yüzde 5-8 oranında görülürken, Türkiye’ de bu oranın yüzde 17 olarak bildirildiğini, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ise bu oranın yüzde 24 ile 30 arasında olduğunu söyledi. Böbrek taşı hastalığından korunma yolları hakkında da bilgi veren Hatipoğlu en önemli unsurun sıvı alımının arttırılması ve dengeli beslenme olduğunu kaydetti. Hatipoğlu, “Günlük sıvı alımı 2,5-3 litreden az olmamalıdır. Sıvı alımının 24 saate yayılmalı ve günlük 2-2,5 litre idrar atılımı sağlanmalıdır. Dengeli beslenmeye dikkat edilerek, her besin grubundan yeterince alınmalıdır. Herhangi bir besin grubunda aşırıya kaçınılmamaladır. Günlük alınan yiyecek, sebze ve posalı gıdalar açısından zengin olmalıdır. Kalsiyum içeriği normal olmalı, az tuzlu diyet olmalıdır ve hayvansal protein alımı azaltılmalıdır. Oksalat içeriği yüksek olan; incir, mısır, badem, kırmızı erik, taze fasulye, yer fıstığı, böğürtlen, pancar, çikolata, kuş üzümü, bamya, kakao, ahududu, domates, çay, çilek, ıspanak, kahve, pazı, pırasa, turşu, maydanoz, tere, roka, patlıcan, dereotu gibi gıdalar daha az tüketilmelidir” şeklinde konuştu.

Ramazan ayının başlangıcında insanların gelerek 'Doktor bey ben böbrek hastasıyım oruç tutayım mı' şeklinde soru sorduğunu belirten Hatipoğlu, “Burada bir ayrım yapmak zorunludur. Basit bir böbrek iltihabı, küçük bir taş rahatsızlığı, prostat veya idrar boşaltım yolu gibi basit hastalıklarında oruç tutmaya engel bir durum yoktur. Bütün böbrek hasatlıklarını aynı kategoriye koyarak orucun sakıncalı olduğunu söylemek doğru değildir. Önemli olan böbrek fonksiyonunu bozan böbrekte kalıcı hasar meydana getiren hastalıklardır. Böbrek yetersizliğinde böbreğin çalışma ve fonksiyonu çok önemlidir. Diyalize giren hastalara zaten orucu bozacak işlemler yapıldığı için konumuz dışıdır. Böbrek yetersizliğinde su içmek kesin tedavi olduğu için ve buna uymadığı zaman hastalıkları ilerleyecek olursa tutmaları sakıncalı olabilir. Çünkü bunlar çok defa iftarla sahur arasında su açıklarını kapatamazlar. Fakat iftarla sahur arasında 2.5-3 litre su içenler için bu mahsur olmayabilir. Böbrek hastalarının alacağı sıvı miktarı günlük çıkarılan idrar oranına bağlıdır” diye konuştu.

Doktorun, bir böbrek hastasının oruç tutmaması gerektiğini söyleyebilmesi için hasta hakkında bilgi sahibi olması gerektiğini vurgulayan Hatipoğlu; “Hastanın takibini bizzat kendisi yapması gerekmektedir. Hastayı ilk defa görüp, tetkik ve tahlillerini bile yaptırmadan, eski tahlillerini değerlendirmeden "Senin oruç tutman sakıncalı" demek doğru değildir. Gelip "Oruç tutayım mı" diye soran hastalarımıza tavsiyemiz, şayet daha önce hiç görmediğimiz bir hastaysa "Geçen sene ne yaptın? Oruç tutuğun halde rahatsızlandıysan tutma. Veya 1-2 gün orucunuzu tutun kendinizde oruç tutma kuvveti buluyorsanız tutmaya devam edin. Ama bir rahatsızlık olursa tutmayabilirsiniz. Takip ettiğimiz hastaysa zaten hastanın durumuna göre yapacağı işlemi söylüyoruz ve hastayı gönül rahatlığı ile gönderiyoruz, böylece hastanın oruç gibi önemli bir ibadetine engel olmuyoruz” ifadesini kullandı.