Vücutta yer alan fazla miktardaki sıvı maddenin ve kandaki faydasız atıkların atılmasına katkı sağlayan glomerüller, böbreklerde gördüğü işlev sayesinde elektrolit de sağlar. Glomerüler nefrit veya nefrit isimleriyle de tanınan bir hastalık olan böbrek iltihaplanması ani bir şekilde gelişip akut bir sorun haline gelebilir. Kendiliğinden oluşan iltihap eğer diyabet veya lupus gibi birtakım rahatsızlıklar ile birlikte yaşanıyorsa "ikincil böbrek iltihabı" olarak da isimlendirilir. Zamanında tedavi edilmediği durumda direkt olarak böbreklere ve dolayısıyla beden içerisindeki diğer organlara zarar verebilen böbrek enfeksiyonu ciddi problemlere de yol açabilir.
Kimi özel semptomlar ile böbrek iltihabının tanısı çok daha kolay hale gelebilir. Böbrek enfeksiyonuna yönelik semptomlar tespit edilip sağlık kuruluşuna gidildiği takdirde yetkili doktor tanı koymak amacıyla idrar ve kan tahlili isteyebilir, böbrek biyopsisi ve görüntülü test ile böbreğin kontrolünü sağlayabilir. Böbrek enfeksiyonunun teşhisi için idrar tahlilinde kırmızı kan hücreleri ile idrarda yer alan protein miktarına bakılır. Kırmızı kan hücrelerinin ve proteinin çok fazla birikmesi böbrek iltihabı teşhisi koyulabilmesi için yeterli bir durum olarak kabul edilir. Diğer taraftan kan tahliline bakıldığında ise kanda epey miktarda azot ve kreatin çıkması gerekir. Böbrek biyopsisinde organın dokusundan bir parça örnek alınıp bu örnek üzerinde inceleme yapılırken, görüntülü test yönteminde röntgen, tomografi gibi cihazlar ile kontrol sağlanır. Tüm bu incelemelerde risk teşkil eden durumların ortaya çıkması halinde doktor tarafından hastaya böbrek enfeksiyonu teşhisi koyulur.
Böbreklerde oluşan enfeksiyon, müdahale edilmediği durumlarda ağır hasarlara sebep olabilir. Doğru ve zamanında yapılacak tıbbi müdahaleler ile böbrekteki iltihaplanmanın kötü sonuçlara yol açmasının önüne geçilebilir. Bu konuda en çok sorulan sorulardan bir tanesi de “Böbrek iltihabı öldürür mü?” şeklindedir. Erken teşhis ve doğru tedavi ile kontrol altına alınabilen böbrek enfeksiyonu, ihmal edildiği zaman ve hastalık ilerlediğinde ne yazık ki ölüme de sebep olabilir.
Böbrek iltihaplanmasında meydana gelen negatif etkiler ilk olarak böbreğin işlevini doğru yapamamasıyla başlar. Böbrek işlevini doğru bir şekilde yapamadığı için kanın süzülmesi işlemi gerçekleştirilemez. Kreatin ve üre gibi atık maddeleri idrar vasıtasıyla bedenden atmamıza yardımcı olan böbrekler bu işlevini gerçekleştirememeye başlarsa zararlı atıklar bedende birikir. Bu durumun ilerlemesi halinde diğer iç organlar da zarar görebilir. İltihap sonucunda böbrek kan basıncını dengede tutma görevini de düzgün bir şekilde yapamaz.
Böbrek iltihaplanması birçok farklı sebep yüzünden meydana gelebilen bir rahatsızlıktır. Kalıtımsal sebeplerden bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıklara kadar birçok faktör böbrek enfeksiyonunun tetikleyici unsurları olarak karşımıza çıkıyor. Hastalığın tetikleyicisi olarak belirtilen bütün nedenler, bedende meydana gelmesi halinde doğrudan böbrekte iltihaba yol açacak denilemez. Ancak bu tetikleyici unsurlar, ileride böbrek iltihabıyla birlikte iltihaba bağlı olarak yaşanan rahatsızlıkların ortaya çıkmasına da sebep olabilir.
Boğazda oluşan enfeksiyonlar, böbreklerin iltihaplanmasına yol açabilir. Kana karışan ve süzülme işlemleri için böbreğe giden besinler, boğazda meydana gelen enfeksiyonu da böbreklere taşıyabilir. Böbreklerin bu enfeksiyondan ne kadar etkileneceği ise kişinin bağışıklık sisteminin gücüne bağlı olarak değişim gösterebiliyor. Güçlü bağışıklık sistemine ve sağlıklı organlara sahip olan bir kişi boğazda meydana gelen basit bir enfeksiyon sebebiyle böbrek iltihabı yaşamazken daha zayıf bir bağışıklık sistemi bulunan kişinin böbrekleri ise iltihap kapabilir. Bu önermeyi destekleyecek nitelikte olan bir araştırmaya göre birçok durumda boğaz enfeksiyonu yaşayan çocukların, boğaz enfeksiyonu geçiren yetişkinlere nazaran çok daha kolay böbrek iltihaplanması sorunu ile karşılaştığı ortaya koyulmuştur.
Her ne kadar sizi çok rahatsız etmeyecek seviyede bir boğaz enfeksiyonu yaşıyor olsanız bile bu enfeksiyonun bedeninizin diğer parçalarına zarar vermemesi adına çok hızlı bir şekilde tıbbi önlem almanız gerekiyor. Boğaz enfeksiyonu, böbrek iltihabının tetikleyicisi olduğu durumda bedene ciddi zararlar verebilir. Bu yüzden bir rahatsızlığın başka bir rahatsızlığı tetikleyebileceğini unutmadan en basit bir enfeksiyonu bile görmezden gelmeyerek hızlıca iyileşmek için elinizden geleni yapın.
Tıpkı boğaz enfeksiyonu gibi cilt enfeksiyonları da böbrek iltihaplanmasına neden olabilir. Cilt enfeksiyonunu asla ihmal edilmemeli ve bu durumu ortadan en hızlı şekilde kaldırabilmek için bir uzman desteği alınmalıdır.
Kimi zaman zararlı bakteriler kalbin ve kalpteki odacıkların içinde yayılım gösterebiliyorlar. Bu yayılım esnasında da kalp kapakçıkları üzerinde yavaş yavaş bir enfeksiyon oluşumu görülüyor. Bu enfeksiyon ilk önce kalp sağlığını risk altına sokup daha sonra kalp kapakçıkları üzerinden böbreklere sıçrayarak burada iltihaplanma meydana getirebiliyor.
Viral enfeksiyonlar böbrek iltihabına neden olan bir başka faktör olarak karşımıza çıkıyor. Viral enfeksiyonlar arasında kızamıktan su çiçeğine, hantal ateşinden kuduza, çocuk felcinden ebolaya, HIV'den hepatite kadar birçok hastalık sayılabilir. Bağışıklık sistemini oldukça kötü etkileyen viral enfeksiyonların yaşanması halinde böbrek iltihabının ortaya çıkması kolaylaşır. Bu yüzden yaşanan viral enfeksiyon en hızlı şekilde tedavi edilmeli ve mümkün olunan en kısa süre içerisinde bağışıklık sistemi eski sağlığına geri kavuşturulmalı. Aksi durumda zararlı sonuçları çok ağır olabilir.
Kronik bağışıklık sistemi rahatsızlıklarından biri olan lupus; eklem, akciğer, kan hücreleri ve cilt üstünde negatif etkilerin ortaya çıkmasına sebep olduğu gibi böbrekleri de oldukça kötü etkiler. Bedene verdiği kötü sonuçlar ile böbrek iltihabı oluşmasına sebebiyet veren lupus hastalığı en kısa sürede tedavi edilmelidir.
Böbrek yetmezliğine bağlı bir şekilde meydana gelen diyabetik böbrek hastalıkları, genelde uzun seneler içerisinde meydana geldiği için böbreklerde oluşması beklenen enfeksiyon uzman müdahalesi ile kolay bir şekilde kontrol altına alınabilir. Eğer ortada bir ihmal söz konusu olursa ve enfeksiyon kontrol altına alınmazsa böbreklerde iltihap görülebilir.
Dünyanın genelinde olduğu gibi Türkiye sınırları içerisinde de yaygın görülen bir hastalık olmayan goodpasture sendromu ilk etapta akciğerler üzerinde olumsuz bir etki yaratır. Akciğerlerde meydana gelen hastalık bu organda kanamalara neden olur ve kanamalara bağlı olarak böbrekte iltihap oluşabilir.
Poliarteritis sendromu bedende yer alan küçük ve orta yapılı birçok kan damarını kötü bir şekilde etkiler. Söz konusu damarlar genelde bağırsak, kalp ve böbreklerin içinde bulunan ya da bunları besleyen kan damarları olduğu için poliarteritis rahatsızlığı böbrek enfeksiyonu gibi hastalıklara zemin hazırlayabilir.
Yüksek tansiyon hem bir böbrek iltihabı belirtisi hem de böbrek iltihabına sebep olan bir tetikleyici olarak kabul edilir. Yüksek tansiyon sorunu, böbreklerin zarar görmesine ve işlevlerini tam anlamıyla doğru bir şekilde yerine getirememesine sebep olur. Buna bağlı olarak da böbreklerde iltihap meydana gelebilir.
Hastalığa yönelik teşhisin koyulmasının yanı sıra birtakım belirtiler gözlemlenerek de hastalık hakkında fikir sahibi olunabilir. Elbette bu belirtiler doğrudan ve yüzde yüz şekilde böbrek enfeksiyonu rahatsızlığına sahip olduğunuz anlamına gelmez fakat bazı durumlarda şüphelenmeniz ve bir uzmandan destek almanız için yeterli işaretler olarak kabul edilir.
Bu hastalıkta belirtiler; rahatsızlığın akut ya da kronik olarak görülmesine bağlı olarak değişim gösterebilir.
Böbrekte oluşan iltihaplanmanın fark edilebilir semptomları arasında en yaygın olanlarından biri de idrarda meydana gelen renk farklılaşmasıdır. Meydana gelen renk değişimi genel olarak pembe veya kola rengi olarak görünür. İdrar içerisinde birikmiş durumda olan kırmızı kan hücreleri yüzünden oluşan bu renk değişimine "hematüri" ismi de veriliyor. Enfeksiyona bağlı olarak bu organlarda emilim işlevi düzgün çalışmadığı için kan absorbe edilemiyor ve doğrudan idrara geçiyor. İdrarda fazla miktarda kan biriktiği için de renginde değişim yaşanıyor.
Böbrekte oluşan iltihaba bağlı olarak yaşanan sorunlardan bir tanesi de idrarda köpürmedir. Doğru şekilde çalışmayan böbrekler emilimi de düzgün yapamadıkları için idrarda çok fazla protein birikir ve buna bağlı olarak idrar köpüklü bir şekilde dışarı çıkar. Proteinüri ismiyle de bilinen bu semptom büyük bir çoğunlukla doğrudan böbrek iltihabıyla ilişkilendirilir. Eğer böbrekleriniz doğru bir şekilde proteini ememiyor ve bu sorun idrarda gözle görülür bir şekilde ortaya çıkıyorsa durumun incelenmesi için bir uzmana danışmanızda fayda var. İdrardaki köpüklenme ve renk değişimi gibi durumlar erken teşhis için bir fırsat olabilir ve bedende çok fazla kötü sonuç doğmadan tıbbi müdahale edilebilir.
Yüksek tansiyon birçok zaman doğrudan belirti vermese de rutin kontroller esnasında kolaylıkla ortaya çıkarılabilen bir rahatsızlık olarak bilinir. Genel olarak yüksek tansiyon hastalığının sebepleri kalp ve böbrek ile alakalı durumlar olduğu için rutin kontroller yaptırarak tansiyon seviyenizi ölçtürmeniz gerekir. Hipertansiyon olarak da bilinen yüksek tansiyon durumuna ilişkin bir belirtiye rastladığınız durumda ise böbrek ya da kalp sağlığınızla ilgili bir risk olup olmadığını öğrenmek için gerekli tüm tetkikleri yaptırmaya çalışın.
Böbrek iltihabına bağlı olarak sıvı süzülmesi, emilim gibi durumların doğru bir şekilde sağlanamaması vücutta ödem oluşmasına da sebep olabilir. Genelde el, yüz, ayak ve karın gibi bölgelerde çok belirgin bir şekilde ortaya çıkan ödemler ve şişkinlikler vücutta sıvı birikmesinin bir nedenidir. Birçok kişi tarafından basit bir sorun olarak görülen ödemin, böbrek iltihabı gibi birçok ciddi hastalığın belirtisi olarak yaşanabileceğinin farkında olunmalı ve karşılaşıldığı durumlarda doktor desteği almaktan kaçılmamalıdır.
Yorgunluk, halsizlik, bitkinlik gibi problemler gün içerisinde yaşanan olayların bir sebebi olabileceği gibi birçok hastalığın da belirtisi olabilir. Basit bir hastalık olan gripten tutun da böbrek iltihabına kadar pek çok hastalığın semptomları arasında sürekli hissedilen yorgunluk hali bulunuyor. Böbrek yetersizliği ve kansızlığa bağlı olarak hissedilen yorgunluk ise hastalar tarafından fark edilebilir bir seviyede olur. Birçok hasta yaşadığı yorgunluğun günlük işlere ya da soğuk algınlığı gibi daha kolay atlatılan bir hastalığa bağlı olmadığını fark edebilir. Siz de günlük hayat ya da yaşanan diğer hastalıkların bir belirtisi olmadığını düşündüğünüz ve anlamlandıramadığınız bir yorgunluk hissediyorsanız; buna ilave olarak yukarıda sıralanan belirtilerden birini ya da daha fazlasını da kendinizde gözlemliyorsanız böbrek enfeksiyonuna sahip olup olmadığınız konusunda gerekli incelemelerin yapılması için bir uzmana görünmelisiniz.
“Böbrek iltihabı tehlikeli midir?” sorusuna “hayır” yanıtının verilebilmesi için tek bir şarta ihtiyaç duyulur. Bu şart ise erken teşhis sonucunda gerçekleştirilen doğru tedavidir. Böbrekte oluşan enfeksiyonu tedavi edebilmek için uygulanacak işlemler belli durumlara bağlı olarak farklılık gösterebilir. Farklılığa sebep olan maddeleri şu şekilde sıralayabiliriz;
Tedavi edilmediği durumda kötü sonuçlara zemin hazırlayabilen böbrek enfeksiyonu için uygulanan tedavi yöntemleri şu şekildedir;
Eğer yüksek tansiyon problemine ilişkin bir enfeksiyon söz konusu ise ilk olarak yüksek tansiyon kontrol altında tutulmalı. Tansiyon değerlerinin dengelenmesi ile beraber doktorun önereceği reçeteli ilaçlar ile enfeksiyonun en kısa sürede ortadan kaldırılması amaçlanır. Genel olarak tedavi esnasında anjiotensin dönüştürmeye yarayan enzim inhibitörü, diüretik, anjiyotensin 2 reseptör engelleyicileri gibi ilaçlar kullanılır. Yüksek tansiyon halinde böbrek iltihabı bitkisel tedaviyle de çözümlenebilir. Her bitkinin etkilerinin farklı olması ve kullanımı halinde etkilerin kişilerin bünyesine göre değişim gösterebilmesi sebebiyle tedavi hakkında doğrudan doktor tavsiyesi alınmadan hiçbir bitkisel yönteme başvurulmaması gerekir.
Enfeksiyona neden olan diğer hastalıkların ortadan kaldırılması amaçlanır. Bu hastalıklar ortadan kaldırıldıktan sonra böbrekte oluşan iltihabın ilerlemesi için ek kuvvetler ortadan kaldırılmış olur ve tedavi daha kolay hale gelir.
Aloe vera: Bakteri, virüs ve enfeksiyonları önleyici antioksidan özelliği bulunur. Aloe vera bitkisinin suyunu tüketmek böbrekler için oldukça faydalı bir eylemdir. Günde iki bardak içilen aloe vera suyu, idrar, önler ve böbrekleri temizler.
Yaban mersini suyu: Böbrek enfeksiyonu için şekersiz olarak yaban mersini suyu tüketmek oldukça faydalıdır. İdrardaki asidik oranını artırır ve bakterilerin idrar torbasına ulaşmasına engel olur.
C vitamini: Bakterilerin boşaltım yollarındaki gelişimini engeller ve tıpkı yaban mersini gibi idrardaki asidik oranını artırır. C vitamini yönünden zengin besinler tüketmek böbrek sağlığı açısından oldukça faydalıdır.