Boğazda takılma hissi ve ağrıya neden olabilir. Bu histen kurtulmak isteyen kişi, sürekli öksürme ya da su içme ihtiyacı hisseder. Normal şartlar altında yutkunma 3 farklı evrede gerçekleşir. Bu evreler:
Disfaji ise bu aşamalardan birinde sorun olması sonucu oluşur. Bu durumun birçok nedeni vardır.
Enfeksiyon kaynaklı vakaların bazıları virüs bazıları da bakteri kaynaklıdır. Enfeksiyonların %40-80’i virüs kaynaklıdır. Virüs kaynaklı rahatsızlıklar temasla ve solumayla kolayca bulaşmaktadır. Bakteri kaynaklı rahatsızlıkta ise tedavi yöntemi antibiyotik kullanmaktır. Aynı zamanda bakteri kaynaklı rahatsızlıklar sinüzit, burun iltihabı ve boğmaca gibi hastalıklara da sebep olabilir.
Özellikle sigara içenlerde görülen bu tümör halk arasında gırtlak kanseri olarak bilinir. Belirtilerinden en sık rastlananı ses kısıklığı ve yutkunmakta zorlanma hissidir. Özellikle boğaz ağrısının bir türlü geçmediği durumlarda gırtlak kanserinden şüphe edilir.
Reflü diğer adıyla gastroözofageal en çok mide ile yemek borusu arasındaki kaslı kapak mekanizmasının görevini yerine getirememesi nedeniyle meydana gelir. Reflü rahatsızlığı yaşayan kişide mide asit salgısı artar. Hasta boğazda takılma hissi ve geğirme ihtiyacı hisseder. Reflü sorunu yaşayan kişi bir gastroenteroloji doktoruna gitmelidir.
Cemrenin havaya düşmesiyle birlikte alerjik hastaların hassasiyeti de artmaya başlar. Mevsim geçişleri boğaz ve gribal enfeksiyonlara sebep olmaktadır. Özellikle baharda polen ve tozlara alerjisi olan kişilerin boğazı kaşınır ve dillerinde tüy varmış gibi hissederler.
Boğazda takılma hissi psikolojik mi? Hastalarda zayıflama ya da halsizlik olmadığı halde yutkunma zorluğu yaşanabilir. Tüm testler yapılsa da bir türlü nedeni bulunamıyorsa bunun nedeni psikolojik yutma güçlüğüdür. Peki psikolojik boğaz gıcıklanması neden olur? Bu duruma birçok ruhsal sorun sebep olabilir. Özellikle kaygı ve can sıkıntısı yaşayan kişilerde vücut yutkunma zorluğu hissi yaşatabilir.
Diğer yutkunurken takılma sebepleri;
Boğaz ağrısı için kullanılan ağrı kesici ilaçlar iltihabı tedavi etmezler. Sadece ağrı hissini anlık olarak dindirirler. Bu ilaçlardan "maximus plus" isimli sprey boğazdaki gıcık nasıl geçer ve iltihaplı bölge nasıl iyileşir diye soranlar için antiseptik etkili bir ilaçtır. Boğaza sıkılarak tedaviye yardımcı olur. Bir başka ağrı kesici ilaç örneği "coldway tablet"tir. Bu ilaç ağrı kesici, ateş düşürücü ve iltihap önleyicidir.
Özellikle reflü hastalığı yaşayanlar için oldukça önemli olan beslenme alışkanlığını düzenleme yutkunma sorunları için de geçerlidir. Reflü hastaları; baharatlı, asitli, kafeinli ve yağlı yiyeceklerden uzak durmalıdır. Aksi takdirde mide asidi artarak yutkunma sorunlarına sebep olabilir. Ayrıca boğaz ağrısı sorunu yaşandığında bol bol su tüketilmelidir. Su, balgamı inceltir ve temizler.
Sigara, alkol vb. kötü alışkanlıklar birçok hastalığa sebep olduğu gibi yutkunma sorunlarının oluşmasında da baş nedenlerdendir. Uzun vadeli sigara kullanımı bıraktıktan sonra bile etkisini göstermektedir. Çoğu insan sigarayı bıraktıktan 10-15 sene sonra gırtlak kanserine yakalanmaktadır.
Boğazda oluşan bir enfeksiyon vücut direncini ve bağışıklığı düşürmektedir. Bu sebeple boğaz enfeksiyonu yaşayan kişi C vitamini içeren portakal, mandalina gibi turunçgiller tüketmeli, gerekirse C vitaminini doğrudan takviye olarak almalıdır.
Boğaz sorunları yaşanırken havanın kuru olmaması ve nemli tutulması oldukça önemlidir. Ortam sık sık havalandırılmalı ve gerekirse buharlandırılmalıdır. Buhar makinesiyle ortam nemlendirilebileceği gibi, suları kalorifer peteği yanlarına koyarak da bu işlem gerçekleştirilebilir.
Yutkunma zorluğu yaşayan kişi bağırarak konuşmamalı veya şarkı söylememelidir. Boğazını yoran tüm işlemlerden uzak durmalı, problem geçinceye dek sesini dinlendirmelidir.
Boğazın iltihaplandığı durumlarda antibiyotik kullanmak iltihabı yok edeceği gibi ateşlenmeyi de durduracaktır. Ancak antibiyotik kullanmadan önce bilmeniz gereken bazı şeyler vardır. Bunlar;
Yutkunma zorluğu psikolojik nedenlere bağlıysa bazı egzersizler ile tedavi edilebilir. Örneğin; dilin ucuyla çeneye dokunma, lolipopu uzun uzun emme ve suyu yanaktan yanağa dolaştırma gibi. Ancak tüm bunlardan önce psikolojiyi bozan etkeni ortadan kaldırmalı ve gerekirse bir psikologdan yardım alınmalıdır.
Bunların yanı sıra evde yapılabilecek bazı yöntemler yutkunurken zorlanma hissini geçirmeye faydalıdır. Bu yöntemler;