Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim İngiliz Financial Times gazetesine yaptığı açıklamada, ABD’nin Türkiye ve Brezilya'nın arabuluculuğunda imzalanan Tahran Deklarasyonu'nu reddetmesinin ardından, Brezilya hükümetinin İran’ın nükleer programı konusundaki anlaşmazlıkla ilgili arabuluculuk faaliyetlerine devam etmeyeceğini söyledi.
Amorim, “Herkesin işe yarayacağını söylediği şeyleri yaptık, dilimiz yandı ve sonuçta bazı insanların ‘evet’ diyemeyeceğini anlamış olduk" diyerek, isim vermeden ABD'yi eleştirirken, İran konusunda üstlendiği arabuluculuk rolüne de kapıyı tamamen kapatmadı.
Brezilya Dışişleri Bakanı, "Bizden tekrar müzakere etmemiz istenirse, belki hala faydalı olabiliriz... Ama böyle bir şey istenmezse, artık proaktif bir şekilde hareket etmeyeceğiz" ifadesini kullandı.
Amorim, "Bir çözüm bulabilmek için doğrudan bu işe dahil olduk. Böyle yapmak için teşvik edildik... Ve sonra hiçbir sonuç almadık. Anlaşmanın yapıldığı gün, bu anlaşmayı analiz bile etmeden hemen verilen cevap, yaptırımlar için BM kararı çıkarılması isteği oldu" diye konuştu.
İran, 17 Mayıs tarihinde imzalanan ve Tahran Deklarasyonu olarak bilinen anlaşma çerçevesinde, düşük düzeyde zenginleştirilmiş 1,200 kilogram uranyumunu, Türkiye üzerinde yüksek oranda zenginleştirilmiş 120 kilogram uranyumla takas etmeyi kabul etmişti.
Rusya, Fransa, ABD ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun oluşturduğu Viyana Grubu ise takas anlaşmasını reddetmiş ve geçtiğimiz haftalarda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Türkiye ve Brezilya'nın ret oyu verdiği oturumda İran'a yönelik yeni yaptırımları onaylamıştı.
"TÜRKİYE VE BREZİLYA TARAFSIZ DEĞİL"
Gazeteye konuşan üst düzey bir ABD'li yetkili Brezilya'nın arabuluculuk faaliyetlerine son vermesini memnuniyetle karşıladığını ifade ederek, "Ben Brezilya veya Türkiye'yi gerçekten bir arabulucu olarak hareket edecek pozisyonda görmüyorum" dedi.
ABD'li yetkili, İran'la gelecekte gerçekleştirilebilecek görüşmeleri BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerinin yürütmesi gerektiğine işaret ederek, "(Türkiye ve Brezilya) yaptırımları reddetmiş ülkeler olarak, tarafsız değiller" diye konuştu.