ANKARA(ANKA)-Hazine Müsteşarlığı, sigortacılık sektörüne dönük olarak yaptığı iki düzenleme ile sektördeki şirketlerde ayrıntılı iç denetim mekanizması kurulmasını öngörürken, brokerlere ticaret yasağı başta olmak üzere çeşitli şartlar getirdi. Mesleki sorumluluk sigortası yaptırmak zorunda tutulacak olan brokerler, yerli ise 10 yıl yabancı ise 5 yıl mesleki deneyim şartı ile faaliyet gösterebilecek.
Hazine Müsteşarlığı'nın "Sigorta Ve Reasürans İle Emeklilik Şirketlerinin İç Sistemlerine İlişkin Yönetmelik"i Resmi Gazete'de yayımlandı. Düzenleme ile sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketlerinin kuracakları iç kontrol, iç denetim ve risk yönetim sistemlerine ve bunların işleyişine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Şirketler, maruz kaldıkları risklerin izlenmesi ve kontrolünün sağlanması amacıyla, faaliyetlerinin kapsamı ve yapısıyla uyumlu ve değişen koşullara uygun, yeterli ve etkin iç sistemler kurmak, işletmek ve geliştirmekle yükümlü tutuldu.
İç kontrol sisteminin amacı, şirket varlıklarının korunmasını, faaliyetlerin etkin ve verimli bir şekilde mevzuata, şirket içi politikalar ile kurallara ve sigortacılık teamüllerine uygun olarak yürütülmesini, muhasebe ve finansal raporlama sisteminin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve bilgilerin zamanında elde edilebilirliğini sağlamak olacak.
-MENFAAT ÇATIŞMASI ÖNLENECEK-
Şirket nezdinde, hata ve usulsüzlüğün, menfaat çatışmalarının, bilgi manipülasyonunun ve kaynakların kötüye kullanımının önlenmesi amacıyla aynı konudaki faaliyetlere ilişkin görev ayrıştırılması yapılarak, şirket içindeki tüm birimlerin ve personelin yetki ve sorumlulukları açıkça ve yazılı olarak belirlenecek.
Şirket için risk yaratabilecek işlevler tespit edilerek mümkün olduğunca diğer işlevlerden ayrılacak ve farklı yetkililerin sorumluluğuna verilecek. İcrai yetkileri olan personelin sorumlulukları ve yetkileri dönemsel olarak incelenerek, bunların şirket için potansiyel risk oluşturmaması hususunda gerekli tedbirler alınacak.
Şirket içinde tesis edilecek bilgi sistemlerinin yapısının şirketin ölçeği, faaliyetlerinin ve sunulan ürünlerin niteliği ve karmaşıklığı ile uyumlu olması zorunlu tutulacak. Bilgi sistemleri asgari olarak; şirketle ilgili tüm bilgilerin elektronik ortamda güvenli bir şekilde saklanmasına, kullanılmasına ve yedekleme olanaklarının bulunmasına olanak sağlayacak. Yıllık bütçe ve hedeflerden sapmaların tespit edilebilmesine; risk ölçüm yöntem veya modelleri kullanılarak risklerin ölçülebilmesine, önceden belirlenen risk limitlerine yaklaşılması halinde zamanında uyarıcı bilgiler üretilebilmesine ve etkin bir şekilde raporlanabilmesine imkan sağlayacak.
Düzenleme ile iç kontrol ve iç denetim olmak üzere şirket faaliyetlerini mercek altına alan iki ayrı mekanizma da kuruldu.
Kurulacak risk yönetimi sisteminin amacı da, şirketin gelecekteki nakit akımlarının içerdiği risk ve getiri yapısını izlemeye, kontrol altında tutmaya ve gerektiğinde değiştirmeye yönelik olarak belirlenen politikalar ve limitler aracılığıyla, maruz kalınan risklerin tanımlanmasını, ölçülmesini, izlenmesini ve kontrol edilmesini sağlamak olarak belirlendi. Bu çerçevede risk limitleri belirlenecek. Yönetmeliğin bazı maddeleri 31 Aralık 2008, bazı maddeleri ile 31 Mart 2009'da yürürlüğe girecek.
-YERLİ BROKERE 10, YABANCI BROKERE 5 YIL ŞARTI-
Hazine Müsteşarlığı'nın "Sigorta Ve Reasürans Brokerleri Yönetmeliği" de Resmi Gazete'de yayımlandı. Brokerlik faaliyetinde bulunacak gerçek kişilere eğitimden iflas etmemiş olmaya, kanunda belirlenen suçlardan hüküm giymemekten Türkiye merkezli çalışmaya kadar bir dizi koşul getirildi. Ayrıca 10 yıllık mesleki deneyim şartı da aranacak. Türkiye'de faaliyet gösterecek gerçek veya tüzel kişi yabancı brokerlerin brokerlik yapacakları alanlarda kendi ülkelerinde veya diğer yabancı ülkelerde son beş yıldır kesintisiz olarak brokerlik yapıyor olması ve bu faaliyetlerinin yasaklanmamış olması gerekecek.
Yabancı tüzel kişi brokerler, Türkiye'de ancak şube açmak suretiyle faaliyette bulunabilecekler, irtibat bürosu veya ofis açmak sureti ile faaliyette bulunamayacaklar. Brokerlerde görev yapacak yabancı yöneticiler için Türkiye'de oturma ve çalışma müsaadesi alınması şart olacak. Brokerler, mesleki faaliyetlerinden dolayı sigortalılara verebilecekleri zararlara karşı mesleki sorumluluk sigortası yaptıracaklar. Mesleki sorumluluk sigortasının, herhangi bir tazminat talebi için teminatı en az 200 bin YTL ve bir yıl boyunca tüm tazminat talepleri için teminatı en az 1 milyon YTL olmak üzere yaptırılması gerekecek. Mesleki sorumluluk sigortası olmaksızın brokerlik faaliyetinde bulunulamayacak.
Brokerler, komisyon ile temsil ettikleri müşterilerden aldıkları danışmanlık ve risk yönetim ücreti dışında hiçbir surette menfaat sağlayamayacak. Brokerler, sigorta tazminatı veya tazminata ilişkin avans ödeyemeyecek. Brokerler, faaliyette bulundukları alanlar itibariyle portföylerinin birden fazla şirkete dağılması için gerekli tedbirleri alacaklar. Portföyün tek bir şirkette yoğunlaşması durumunda gerekçesi Hazine Müsteşarlığı'na bildirilecek. Brokerlerin bütün iş ve işlemleri Hazine tarafından denetlenecek.
-BROKERLERE TİCARİ FAALİYET YASAĞI-
Brokerler, brokerlik dışında başka bir ticari faaliyetle uğraşamayacak. Brokerlik ruhsatı olmayanlar unvanlarında sigorta ve/veya reasürans brokeri ibaresine yer veremeyecek. Brokerler, temsil ettiği müşterilerin hak ve menfaatlerine aykırı işlemler yapılması veya brokerlik faaliyetlerine ilgili alanda aralıksız olarak bir yıldan daha uzun bir süre ara verilmesi ve yeterli gerekçe gösterilememesi veyahut sigortacılık mevzuatına aykırı hareket edilmesi hallerinde Müsteşarlıkça uyarılacak.
Aranılan şartlardan herhangi birinin kaybedilmesi veya üç aydan az olmamak üzere Müsteşarlıkça verilen süre içinde söz konusu maddeye aykırılıkların giderilmemesi halinde brokerlerin ruhsatları Müsteşarlıkça iptal edilecek.
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce faaliyet gösteren brokerler, en geç 31 Aralık 2008 tarihine kadar durumlarını bu Yönetmeliğe uygun hale getirecekler. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Müsteşarlıkça uygun görülmüş yönetici ve teknik personelin hakları saklı tutulacak.