Bu belirtilere dikkat: Hipomani nedir?

Hipomani mani kadar şiddetli olmasa da kişinin bedensel ve psikolojik olarak normalin üzerinde enerjik olmasıdır. Bu rahatsızlıkta kişiler spesifik bazı belirtiler gösterir. Peki, hipomani nedir? Belirtileri nelerdir?

Taşkın ve coşkulu ruh hali olan hipomanide gün boyu devam eden anormal derecede kabarmış, hızla öfkelenip, ardından neşelendiği ayrı bir duygudurum döneminin bulunması gerekir. Siz de hipomani belirtileri ve hipomanik dönem hakkında çok daha detaylı bilgiye yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Hipomani nedir?

Hipomani, hipo ve mani kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuş türemiş bir kelimedir. Hipo, kelime anlamı olarak “düşük” demektir. Mani ise psikolojik bir terim olmakla birlikte tehlikeli olabilecek kadar “heyecan, mutluluk ve dışadönüklük” olarak tanımlanır. Hipomani genel anlamda bir ruhsal rahatsızlık, bozukluktur. Genel olarak hipomani hastalığını tanımlayacak olursak; insanın fiziksel ve ruhsal olarak, kendini alışılmadık heyecan veya uyarılara aşırı tepki verecek şekilde ifade edebilen, sebebi olmayan mutluluk, dışa dönüklük ve hareketlilikle karakterize olan sağlıklı olmayan bir zihni işaret eden bir davranış biçimidir. En az dört gün devam eden ataklar sonucu hipomani tanısı koydurulabilir; fakat bir hastaya hipomani demek için tek bir tanım veya belirti yeterli değildir. Hipomani atakları kişiye göre değişmekle birlikte bazı belirtileri ise spesifiktir.

Reklam
Reklam

Hipomani Belirtileri Nelerdir?

Hipomani teşhisi konulması için tek bir belirtinin veya tanımın yeterli olmadığını söylemiştik. Hipomani hastası bir birey, gün içerisinde aşırı coşkulu heyecanlı olmasının ardından hızla öfkelenir ve bu öfkenin yerini de aşırı ve abartılı bir neşe, heyecan veya mutluluk alır. Bunun yanı sıra hipomani hastalığının başka belirtileri de bulunmaktadır. Bu belirtileri şu şekilde sıralamak mümkündür:

  • Hipomani hastası bireyin uyku gereksinimi azalır. Gün boyu aşırı yoğun olsa veya yorucu işler bile yapsa az bir uykuyla kendini dinç hissedebilir.
  • Hipomani hastası bireyin konuşma oranında hızlı bir artış görülürken ses tonunda, jest ve mimiklerinde de abartılılık gözlemlenir.
  • Hipomani hastası kişi, sürekli hareket halindedir. Yerinde duramaz veya doğru düzgün oturamaz.
  • Hipomani hastası bireyin duyguları ve hareketi hızlandığı gibi düşünme hızı da yükselir. Birey aşırı hızlı düşünür, hızlı fikir üretir.
  • Hızlı düşünüp, hızlı fikir üretse de fikirlerine tam olarak odaklanamaz. Bir fikirden diğerine geçer. Bu durum yalnızca düşündüklerinde değil günlük hayatta da peşini bırakmaz. Hipomani hastası birey, atak esnasında yaptığı işlere doğru düzgün odaklanamaz.
  • Atak esnasında kişide kontrolsüzlük meydana gelir. Kişi, aşırı risk almaya meyilli hale gelir. Yalnızca risk olarak değil, aşırı hızlı araba kullanma, aşırı para harcama gibi eylemler atak esnasında gözlemlenebilir.
Reklam
Reklam

Bu belirtilerin en az üçünün aynı anda olması hipomani hastalığına işaret edebilir.

Reklam
Reklam

Bu belirtilerin yanı sıra kişide;

  • Özgüvenin aşırı yükselmesi,
  • Egoist tavırlar,
  • Cinsel arzuda yükseliş,
  • Başlanılan işi bitirememe gibi belirtiler de gözlemlenebilir.

Hipomanik Dönem Nedir?

Hipomanik dönem, yukarıda sıraladığımız hipomoni hastalığının belirtilerinin gerçekleştirdiği döneme verilen isimdir. Bu dönem manik dönem kadar ağır geçmez. Manik dönemde olduğu gibi gerçeği değerlendirme yetisinde bozulmaların olması olma riski yoktur. İntihar veya ajitasyon gibi istenmeyen olumsuz sonuçlar mani döneminde görüldüğü sıklıkta görülmez. Hipomani hastası olan birey bu dönemde yani belirtilen hafif olduğu, hastanın aklında intihar fikirlerinin oluşmadığı dönemde tedavi edilmesi gerekir. Hasta, tedavi edilmediği takdirde çok daha ağır psikolojik bir döneme geçebilir.

Hipomani Tedavisi ve Hipomani Testi

Hipomani, bipolar bozukluğun ilk safhasıdır. Bipolar bozuklukta görülen belirtilerin hafif yaşandığı dönem hipomani dönemidir. Henüz hafif aşamadayken bipolar bozukluğa geçiş sağlanmadan tedavi edilmesi gerekmektedir. Eğer hipomani herhangi bir sağlıksız davranışa yol açmayacak kadar hafif yaşanıyorsa, tedavi gerektirmeyebilir. Yukarıda maddelendirdiğimiz hipomani belirtilerinin en az üç tanesi kişide görülüyor ise kişi mutlaka doktora başvurmalı ve doktor tarafından kişiye hipomani testi uygulanmalıdır.

Reklam
Reklam

Hipomaninin kontrol altında tutulması için yapılması gerekenlere sizler için derledik;

  • Düzenli ve sağlıklı yaşayın. Günde en az 8 saat uyuyun. Sağlıklı beslenin ve ekrana bakma sürenizi olabildiğince azaltın.
  • Bol bol egzersiz yapın. Yürüyüşlere çıkın, sevdiğiniz bir sporu düzenli olarak yapın.
  • Kafein ve tatlı tüketimini azaltmaya çalışın. Kafein, uykusuzluk yaptığından hipomaniyi tetikleyebilir. Hipomani tatlı yeme isteğini artırır bu nedenle aşırı tatlı yemeniz hipomaniyi besleyecektir.
  • Doktorunuz tarafından uygun görülmüşse ilaç tedavisini aksatmadan uygulayın.
  • Hipomani hastalığı ile ilgili en merak edilen soru; ‘’Hipomani geçer mi?’’ sorusu oluyor. Hipomani hastalığı doktora gitmeniz ve tedavi olmanız halinde geçer. Hasta tedavi sonrası, hastalık öncesindeki işlevselliğine kavuşur. Tedavi olmayan hipomani hastaları, ataklardan sonra %20 - %30 hastalığa ait belirtileri yeniden taşıyabilir.

Hipomani Hastalığına Neden Olan Şeyler

Hipomani dönemleri kısa veya uzun olarak gerçekleşebilir fakat hipomani hastalığının sebebi tam olarak bilinmiyor. Kişiyi kötü etkileyen durumların bir araya gelmesi, aynı anda yaşanması hipomaniyi ortaya çıkarabiliyor.

Reklam
Reklam
  • Şiddet görmek
  • Tacize uğramak
  • Bir yakınını kaybetmek
  • İşsizlik veya fakirlik
  • Zor yaşam şartları
  • Geniş çaplı değişimler yaşamak
  • Uzun süreli bir depresyon geçirmek
  • Doğum yapmak
  • Bireyin bu durumları yaşaması hipomani hastalığını tetikleyebilir. Bunun yanı sıra;
  • Uyku düzenindeki bozukluklar hipomaniye sebep olabilir.
  • Tekdüze yaşam süren kişiler hipomani olma olasılığı yüksek olan kişilerdir.
  • Bazı ruhsal tedavi için kullanılan ilaçlar hipomani hastalığına sebebiyet verebilir.
  • Aile içinde hipomani atakları yaşayan bir kişinin olması diğerlerinin de hipomani olmasına yol açabilir. Böyle kişilerde hipomani olma olasılığı daha yüksektir.
Anahtar Kelimeler: