Bu da robot doktor

MEÜ Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gökhan Çuvalcıoğlu, sağlık hizmeti almak isteyen hastaların, yapay zeka teknolojisi tabanlı bir robot tarafından sorgulanması, doğru polikliniğe yönlendirilmesi ve hastaya istediği sağlık kuruluşundan randevu vermesini içeren sistemi İHA’ya anlattı. Proje ortağı MEÜ Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü Araştırma Görevlisi Sinem Yılmaz ile birlikte geliştirdikleri sistemin sorgulayabilen, karar verebilen, yanlış verilen bazı bilgilere rağmen doğru karar verebilen bir robot olduğunu belirten Çuvalcıoğlu, projenin, dünyada yeni çalışılan yapay zeka teknolojisiyle geliştirilen, bulanık mantığın kullanıldığı bir sistem olduğunu söyledi. “RobotDoktor” adını verdikleri proje ile hem hastanelerde sıra beklemeyle oluşan yığılmaların önüne geçmeyi hem de yanlış poliklinik seçimi nedeniyle ortaya çıkan zaman kaybını önlemeyi hedeflediklerini ifade eden Çuvalcıoğlu, “Sağlık sektöründe hastalar, hastane polikliniklerinden sıra alırken eski dededen kalma yöntemlerle sıralarını alıyorlar.

Bilinen randevu sistemleri de klasik mantık ile oluşturulmuş hastane otomasyonlarıdır. Bu otomasyonların bazı dezavantajları var. Örneğin, hasta şikayeti ile ilgili olarak hangi polikliniğe gideceğine kulaktan dolma bilgilerle karar vermekte, bu durum da rahatsızlığın aciliyetine göre hayati riskler oluşturabilmektedir. Hayati risk taşımasa bile yanlış poliklinik seçimi, hekim, sağlık personeli ve hasta için hem zaman hem işgücü kaybına neden olmaktadır. Doğru poliklinik seçimi yapılmış olsa bile sağlık kuruluşlarından randevu almak için kuruluş bünyesindeki kiosklardan faydalanılmaktadır. Bu durum, okuma yazma bilmeyen ya da teknolojiden uzak insanlar için ciddi sorunlar oluşturmaktadır. Bunun dışında en sık kullanılan yöntem, poliklinik sekreterlerinden randevu almaktır ki, bunun için hastalar günün erken saatlerinde sağlık kuruluşunda sıraya girmek zorundadır. Biz de buradan yola çıkarak bu sistemde bulanık mantığı, yapay zeka teknolojisini kullanarak hastaları sorgulayan bir sistem oluşturmaya çalıştık. Okuma-yazma bilmeyen insanların dahi kullanabileceği bir sistem olsun istedik ve sağlık sektörüne yeni bir bakış açısı getirelim dedik” diye konuştu.

**“ROBOTDOKTOR SORULARI SESLİ OLARAK SORUP, CEVAPLARI DA SESLİ ALIYOR”**

‘RobotDoktor’un, Türkiye’deki yapay zeka teknolojisinde yeni bir basamak olmasının yanında hem ekonomik hem de sosyal faydaları bulunduğuna işaret eden Çuvalcıoğlu, çarşı pazarda alışveriş yapan, sahilde gezen insanların da hastanelerle direk bağlantıya geçebilmelerini ve istedikleri hastaneden randevu alabilmelerini sağlamayı hedeflediklerini kaydetti. Sistemin internet üzerinden çalıştığı ve istenilen her yerde ulaşılabileceği bilgisini veren Çuvalcıoğlu, sistemin, kullanıcılara soruları sesli olarak soracağının, cevapları da sesli olarak alacağının altını çizdi. Çuvalcıoğlu, sistemin işleyişini de şöyle anlattı: “Hasta avuç içi izi ya da akıllı kartlarla sisteme giriş yapacak. Giriş yaptığında TC kimlik numarası, cinsiyeti, yaşı sorgulanacak. Sistem daha sonraki aşamada, hastaya hastalığı ile ilgili gitmek istediği polikliniği soracak. Sonra ekranda çıkan insan figürü üzerinde hastalığı ile ilgili uzvunu soracak, hasta dokunmatik ekrandan dokunarak hastalığı ile ilgili bölgeyi işaretleyecek. Bu aşamadan sonra ise sistem ona hastalığı ile ilgili sorular sorarak hikayesini almaya çalışacak ve son aşama olarak da aldığı bilgiler çerçevesinde hastanın hangi polikliniğe gideceğine karar verecek.”

Sistemin gerek olursa hastaya hastane, doktor ya da randevu tarihi de önereceğini dile getiren Çuvalcıoğlu, “Normalde yanlış polikliniğe gitmekten dolayı çok büyük bir işgücü ve zaman kaybıyla karşılaşıyoruz hastanelerde. Bizim burada hedeflediğimiz; yanlış polikliniğe giden hastaların yüzde 50’sini doğru polikliniğe yönlendirmektir. Onları yönlendirebilirsek çok ciddi bir işgücü kaybının önüne geçeceğiz diye düşünüyoruz. Ayrıca, aile hekimlerine 2 bin kişiden fazla hasta düşüyor. Aile hekimlerinin bu yoğunluğunu azaltmayı da hedefledik. Aile hekimlerine yardımcı olacak bir sistem” dedi.

Mersin Teknopark bünyesinde geliştirdikleri projenin yapım aşamasının 5 yıl sürdüğünü, bilimsel çalışmaların ardından uygulamasını da 6-7 aylık bir süreçte tamamladıklarını aktaran Çuvalcıoğlu,

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın projeye 68 bin TL maddi destek verdiğini bildirdi. Çuvalcıoğlu, sözlerini şöyle tamamladı: “Şu anda proje tamamlanmış durumda. Bir hastaneye otomasyonu yapılabilir, kurulabilir, çalıştırılabilir. Ayrıca, ‘Robot Aile Hekimi’ adıyla patent başvurusunu da yaptık, şu an inceleme aşamasında. Bundan sonraki aşamalarda artık TÜBİTAK’ın bazı destekleri var bu alanlarda, onlara başvurmayı düşünüyoruz.” (İHA)