Bu Şehir Dünyada Tek

Adapazarı’nın ticaretle birlikte kurulmaya başlanması, farklı meslekleri, usta-çırak ilişkilerini ve farklı bir toplumsal yapıyı da beraberinde getiriyor. Adapazarı’nın mahallelerine, caddelerine ve sokaklarına adını veren meslekler şehrin iktisadi ve etnik yapısını da oluşturuyor. Bu hali Adapazarı’nı meslekî örgütlenmeler yoluyla kurulmuş, dünyadaki tek şehir örneği haline getiriyor. Bu durumu fark eden Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi öğrencileri hazırladıkları Sakarya’nın Sosyolojik Analizi Projesi ile TÜBİTAK Bölge Finalinde Sakarya’yı temsil edecek.

Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi öğrencileri danışmanları Ercan Yılmaz eşliğinde TÜBİTAK Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’na, meslekî örgütlenmelerin inşa ettiği, Adapazarı’nın sosyolojik analizini yaparak katıldı ve İstanbul-Asya Bölge Finali’ne kaldılar. Sakarya Cemil Meriç Sosyal Bilimler Lisesi, 10’uncu Sınıf öğrencisi Talha Çaydere ve 9’uncu Sınıf öğrencisi İbrahim Taş, bu şehre yabancı kalmamak adına böyle bir proje yaptıklarını belirtiyorlar. Projeyi yapan öğrencilerin Adapazarılı olmaması da şaşırtıcı.

Öğrenciler projelerini: “Adapazarı’nın ticaretle birlikte kurulmaya başlanması, farklı meslekleri, usta-çırak ilişkilerini ve farklı bir toplumsal yapıyı da beraberinde getiriyor. Fakat sanayi devriminden sonra seri üretim mallar, ticarî hayatı, meslekî ahlâkı olumsuz yönde etkilemiştir. Araştırmanın konusu böyle bir kente yabancı kalmamak, bu niteliğini korumak, usta-çırak ilişkisini daima geleneğimizin bir parçası olarak değerlendirerek geleceğimizi inşa etmek ve kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerimizi yeniden canlandırmaktır” şeklinde tanıtıyorlar.

Adapazarı’nın mahallelerine, caddelerine ve sokaklarına adını veren meslekler şehrin iktisadi ve etnik yapısını da oluşturuyor. Bu hali Adapazarı’nı meslekî örgütlenmeler yoluyla kurulmuş, dünyadaki tek şehir örneği haline getiriyor. Proje kapsamında meslekî örgütlenmelerin yoğun olarak yaşandığı Semerciler, Tığcılar, Pabuççular Mahalleleri, Aynalık Kavak Çarşısı ve Uzun Çarşı esnaflarıyla da görüşen öğrenciler, esnafların ticarî hayattaki sıkıntılarına çözüm getirecek öneriler sundu. Ticaret Bankası’nın ilk açıldığı yerin Adapazarı olmasına da dikkat çeken öğrenciler, aynı dönemde kurulan diğer Osmanlı kentlerinin de ticaret ağırlıklı olduğunu, fakat şehir niteliği taşıyan tek yerleşim yerinin Adapazarı olduğunu söylediler.

Proje aynı zamanda usta-çırak ilişkilerini de Adapazarı örnekleri ile ele alıyor. Öğrenciler yaptıkları anketlerin sonucunda usta-çırak ilişkilerinin günümüzde zayıfladığını, esnafın bu durumdan yakındığını da ortaya çıkartmışlardır.

Öğrenciler hazırladıkları projeyi bugün sergilemeye başladılar. Proje, 29 Mart tarihine kadar Marmara Üniversitesi Göztepe Kampüsü’nde sergilenecek.