İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Başkanı Tahir Tellioğlu, "Konutta KDV uygulamasından geri adım atılmazsa sektörde istihdam edilen 4 milyon kişiden yaklaşık 1 milyonu işsiz kalır" uyarısında bulundu.
Tellioğlu, Kent Otel’de düzenlediği basın toplantısında, ekonominin lokomotifi olan inşaat sektörü için 2012 yılının sıkıntılarla geçtiğini belirtti. Türkiye ekonomisi yüzde 3’e yakın büyürken, inşaat sektöründeki büyümenin yüzde 1’de kaldığını kaydeden Tellioğlu, bu rakamın 2009’daki eksi büyümenin ardından son yıllardaki en düşük rakam olarak kayıtlara geçtiğini vurguladı.
Doğrudan ya da dolaylı olarak yaklaşık 4 milyon kişiye istihdam sağlayan inşaat sektörünün, 2012’deki sıkıntılar gözönünde tutulup 2013’te alınacak önlemlerle yeniden atılıma geçmeyi umarken, daha yılın ilk günü açıklanan bir kararla hayal kırıklığına uğradığını anlatan Tellioğlu, şunları söyledi: "Büyükşehir sınırlarında yapılan konutlarda KDV’yi yeniden belirleyen uygulama, yeni projelere başlayacak inşaat müteahhitlerini kara kara düşündürmeye başladı. Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar da, uygulamadan geri adım atılmayacağını, aksine arsa rayiç bedellerinin yeniden belirlenmesi konusunda Maliye Bakanlığı nezdinde girişimlerde bulunacaklarını açıkladı. Bunun anlamı büyükşehirlerde kent merkezinde yapılacak inşaatların neredeyse tamamı yüzde 18 KDV kapsamına alınacak.
İktidarın, konut satışında KDV oranlarını yeniden belirlerken vergi adaleti kıstasını gözden kaçırdığını, düzenlemeyi sadece kendi menfaatine uygun hazırladığını düşünüyoruz. TOKİ ve Kentsel Dönüşüm kapsamında yapılacak konutlar, 1 milyon liraya da satılsa uygulamadan muaf tutulmakta. Vergide adalet bunun neresinde? Diğer taraftan müteahhit sosyal konut yaparken, kullandığı malzemeler için yüzde 18 KDV ödüyor. Konutu tamamlayınca da yüzde 1 KDV ile satıyor. Yasal hakkı olmasına rağmen yüzde 17'lik KDV alacağını devlet iade etmiyor. Dolayısıyla sosyal konutta da müteahhit cezalandırılıyor.
TOKİ’ ye avantaj sağlandığını, özel sektörün linç edildiğini, durumun sektörün bütün aktörlerinin ortak menfaatine göre yeniden düzenlenmesi gerektiğini düşünüyoruz."
1 milyon yeni işsiz
Bir isyanlarının da uygulamanın zamanı ile ilgili olduğunu kaydeden Tellioğlu, şöyle devam etti:
"Bu uygulama sektörün dip yaptığı bir dönemde başlatılmamalıydı. Konut maliyetlerinin artmasıyla, zaten 2012’yi sıkıntılı geçiren birçok inşaat müteahhidi yeni projelerini rafa kaldıracak. Vatandaş, sıfır konut yerine ikinci el konutlara yönelecek.
Konutta KDV uygulamasında geri adım atılmazsa, sektörde istihdam edilen 4 milyon kişiden yaklaşık 1 milyonu işsiz kalır.Yeni projeler duracağı için devlet hem beklediği vergi gelirinden mahrum kalacak hem de yüzbinlerce yeni işsizin sorunları ile uğraşacak.
Şimdi, İMKON’un ve sektörün diğer aktörlerinin uyarıları üzerine, uygulamanın sonuçlarının bir süre takip edileceği, gerekirse kararın yeniden revize edileceğine dair açıklamalar yapılıyor. Yani, baktılar inşaat sektörü batıyor, uygulamadan vazgeçilecek. Bu anlayışı kabul etmemiz mümkün değildir. İnşaat sektöründe en önemli husus güvendir. Sektör güvenilirliğini bir kez kaybederse, yeniden sağlamak yıllar alır."
Müteahhitlik sektörünün yurt dışında mucizeler yarattığını, dünyanın en büyük 225 uluslararası müteahhidi listesine 33 Türk müteahhidin girdiğini anlatan İMKON Genel Başkanı Tellioğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Türk müteahhide güven yurt dışında çok yüksek. Peki ya yurt içinde? Müteahhitlik sektörü ile ilgili hiçbir kıstas bulunmadığından eline üç beş kuruş geçen herkes bir anda kendini müteahhit olarak ilan ediyor. Sonra da işi ya yarım bırakıp kaçıyor ya da bugün Afet Yasası kapsamında yıkılması planlanan 6,5 milyon konut gibi sağlıksız yapılar inşa ediyor. Türkiye’de bunlar gibi tam 200 bin karnesiz çalışan müteahhit var. Bunların yaptığı işlerin sorumlusu maalesef biz oluyoruz. Bunlar yüzünden ne kadar başarılı işler yaparsanız yapın, müteahhitlik mesleği toplumda bir türlü arzu edilen düzeyde saygınlığa ulaşmıyor."
Sorunun çözümünün, Müteahhitler Odası’nın kurulmasında yattığının altını çizen Tellioğlu, "Oda’yı kurarsınız, mesleğe girişler için belli kriterler koyarsınız olur biter. Niye yapılmıyor derseniz, sorumlusu biz değil, TOBB, ticaret odaları ve sektörün üstündeki statükolardır.Ticaret odaları, en kalabalık ve canlı sektör olan müteahhitlik sektöründen elde ettikleri aidat gelirlerinden mahrum kalmak istemiyor. Ellerindeki güçleri kaybetmek istemiyorlar. KDV uygulamasından dolayı belki eleştirdik ama Çevre ve Şehircilik Bakanımız Sayın Erdoğan Bayraktar, müteahhitlerin oda kurması konusunda en büyük destekçimiz. Bu konuda da hakkını teslim etmek gerekiyor. Sektörün statükocuları sadece müteahhitler odasının kurulmasını engellemekle kalmıyor, aynı zamanda müteahhitlerin Ticaret Odaları’ında sayı ve güçleriyle orantılı bir şekilde temsil edilmelerini de engelliyorlar" diye konuştu.
"İlk adımları önümüzdeki ticaret odaları seçimlerinde atacağız"
İMKON’un artık bu güçlerle mücadele de kararlı olduğunu vurgulayan Tellioğlu, konuşmasını şöyle tamamladı:
"İlk adımları da önümüzdeki ticaret odaları seçimlerinde atacağız. Önümüzdeki şubat ve mart ayında yapılacak ticaret odaları seçimlerinde, Türkiye’nin 50’ye yakın bölgesinde İMKON’a bağlı birlikler aday çıkartacak. Bu bölgelerden biri de Ankara olacak. Müteahhitlerden beklentimiz kendi adaylarına sahip çıkmalarıdır. Kendi göbeğimizi kendimiz kesmemiz için Ticaret Odaları’nın kurullarında hak ettiğimiz ölçüde yer almamız gerekir. Bu seçimlerde elde edeceğimiz başarı, sektörün geleceğe özgüvenle bakmasını sağlayacağı gibi, dünyanın en büyük imar hareketi olacak kentsel dönüşümün başarısı için de şarttır."
Barış Aydın: "Kayıt dışının hızlı bir şekilde önlenmesi lazım"
İMKON Yönetim Kurulu Üyesi ve TÜGİAD Ankara Başkanı Barış Aydın ise Türkiye'de son 10 küsür yıldır çok sayıda özelleştirme yapıldığını belirterek, "Biz bu özelleştirmelere karşı değiliz ama bu özelleştirmeler yapılırken inşaat sektöründeki tekelleşmeden dolayı müteahhit arkadaşlarımız son derece rahatsız oldu. 6,5-7 milyon konutun dönüştürülmesi için 400-500 milyar dolara ihtiyaç var. Bunda kaynak sorunu yaşanmayacağını düşünüyoruz. Yabancıların mülk sahibi olması noktasında atılan adımlar da bu kaynağa katkı sağlayacak. Ancak her şeyden önemlisi kayıt dışı sorunu. Bu sorunun hızlı bir şekilde önlenmesi lazım" dedi.