Buğdayını Alan 400 Yıllık Su Değirmenine Geliyor

Sakarya’nın Taraklı ilçesi Mahdumlar köyündeki 400 yıllık tarihi su değirmeni yeniden keşfedildi. Rafine olmamış undan ekmek yapmak isteyenler buğdaylarını alıp tarihi su değirmenine geliyor. Değirmen sahibi İsmail Ateş, özellikle son yıllarda şehirlerden özel araçlarıyla gelip su değirmeninde buğday ve mısır unu öğüttürenlerin sayısında büyük bir artış olduğunu belirtiyor.

Sakarya’nın Taraklı ilçesi Mahdumlar köyü Gürleyik Suyu başına kurulmuş olan ve halk dilinde ‘kara değirmen’ olarak bilinen, beş taşlı su değirmeni halen ayakta duruyor. Değirmen, köylünün ortak kullanımına da açık. Kapısında kilit yok. Su değirmeni son yıllarda adeta yeniden keşfedilmiş. Sağlıklı undan ekmek yapmak isteyenler tarihi değirmenin yolunu tutuyor. Birkaç kuşaktır değirmene baktıklarını belirten İsmail Ateş, son yıllarda şehirde yaşayanların sağlıklı beslenmeye önem verdiklerini, buğdaylarını alıp un öğüttürdüklerini ifade ediyor. Su değirmeninde öğütülen unun, yanıp ısıl işlem görmediğini ve metalle temas etmediğini dile getiren Ateş “Bu sebeple taş değirmeninin unu çok lezzetli. Buğday saf haliyle ayrıştırmaya tabi tutulmadan öğütülüyor. Tam buğday unu çıkıyor. Özellikle diyabet ve kronik hastalıkları olanlar değirmende un öğüttürmeye geliyor. O anda değirmende kim varsa gelenlere yardımcı olup buğdayını öğütüyor.” bilgisini veriyor.

Ahşap, kerpiç ve taştan yapılan değirmenin 400 yıllık olduğunu vurgulayan İsmail Ateş, taş değirmenin çalışma sistemini de şöyle anlatıyor: “Yüksekten gelen su hızla değirmenin altında bulunan pervaneye çarpıyor. Pervaneye bağlı bir mekanizma değirmenin taşını döndürüyor. Pervaneye bağlı mekanizma bir kolla kontrol ediliyor. Bu şekilde değirmenin açılıp kapanması sağlanıyor. Çok basit bir sistem. Değirmenin taşı ise Diyarbakır'da bulunan sert bazalt taşlarından yapılıyor. Bu taşlar kesinlikle kırılmıyor ve buğday ya da mısırı istenilen incelikle öğütüyor.