Dünya Sağlık Örgütü tarafından 7 Nisan'da dünyanın her yerinde kutlanan bugünde, biraz kendimizle ilgilenelim dedik. Sağlık, sadece düzenli beslenmek ve spor yapmak değil. Bunun yanında belli aralıklarla sağlık kontrollerimizi yaptırmamız gerekiyor. Kadın sağlığı için en önemli taramalar hangileri?
Her kadının 20 yaşından sonra sık sık memelerini kontrol etmeleri gerekiyor. Senede bir kez de jinekoloji muayenesi esnasından doktordan elle meme muayenesi yapmasını rica etmek gerek. 40 yaşından sonra da doktor önerisi eşliğinde yılda bir kez mamografi çektirmemiz öneriliyor. Evde kendi kendimize alışkanlık haline getireceğimiz bu kontrol, bize meme kanserinde erken teşhis sağlayacak.
Şikayetiniz olsa da olmasa da her kadının senede en az 1 kez vajinal muayene olması öneriliyor, çünkü iç organlarımızı dışarıdan göremiyoruz. Yumurtalık ve rahimleri daha iyi görebilmek için uygulanan bu yöntemle rahmin yapısı, doku bozulumu, tümorler veya kistler ortaya çıkabiliyor. Bunun yanında yumurta gelişimi de izlenebiliyor, bebek isteyen kadınlar için de mutlaka gerekli.
18 yaşını aşmış ve aktif bir cinsel hayatı olan her kadın yılda bir kez düzenli olarak pap smear testi yaptırmalı. Çünkü bu test sayesinde jinekolojik kanserler arasında 2. sırada yer alan rahim ağzı kanseri, çok erken safhada teşhis edilebiliyor. Muayene sırasında, özel bir fırça yardımıyla rahim ağzı bölgesinden hücre sürüntüsü alınıyor. Bu sürüntüler patoloji laboratuarlarında inceleniyor. Eğer HPV virüsü varsa özel tedavi uygulanıyor.
Özellikle menopoz döneminde kendini gösteren kemik kırılmaları riski, osteoporoz tanısı ile önceden tespit ediliyor. Kemik mineral yoğunluk ölçümü, hiçbir hazırlık gerektirmeden, vücuda bir zarar vermeden, özel bilgisayar programı ve hassas ölçüm yapan cihazlarla yapılıyor. Bu yöntemle vücudunuzdaki kemik yoğunluğu ölçülerek kemik erimesi riski tespit ediliyor. Yaşlılık öncesi kadınlar için durum tespiti ve tedavi hazırlanmış oluyor.
Aslında sadece kadınların değil, 35 yaşından itibaren herkesin 2 yılda bir kan tahlili yaptırmasında yarar var. Damardan kan örneği alındıktan sonra laboratuvarlarda inceleniyor. Kan testi sonucu enfeksiyon, alerji, kolestrol ve şeker direkt tespit edilebiliyor.
Kolon kanseri, en sık görülen kanser türleri arasında 3. sırada. Özellikle 50 yaş ve üzerindekileri tehdit ediyor. Kolon kanseri önlenebilir kanserler arasında. Ancak bunun için 50 yaşından sonra 2 ila 5 yılda bir düzenli olarak kolonoskopi yönteminden yararlanılmalı. Kolonoskopiyle kalın bağırsağın tümü incelenebiliyor.
Göz tansiyonu, yaptığı sinir hasarı ile körlüğe neden olabilen bir göz hastalığı. İlaç tedavisi ve lazer ile körlüğün önüne geçiliyor, ancak bu da erken teşhis ile mümkün. Körlük riskine karşı glokomun rutin muayenelerine en geç 40 yaşında başlanmalı. Göz içi basıncında genel adı tonometre olan cihazlara başvuruluyor.
40 yaşını geçmiş her kadın senede bir kez kardiyolojik check-up’tan geçmeli. Ailede kalp krizi hikayesi bulunanlar için ise bu daha erken yaşlarda başlamalı. Efor testi, bu yaşamsal önem taşıyan check-up’ta başvurulan yöntemlerden biri. Test, çoğunlukla koşu bandında uygulanıyor. Yaklaşık 10 dakika süren test sırasında kalp ve kalp kapaklarının durumu ile işleyişi hakkında bilgi veren EKG sürekli izleniyor, belirli aralıklarla damar basıncı ölçülüyor. Bu sayede kalp ve dolaşım sistemi hastalıkları da ciddi boyutlara ulaşmadan tedavi edilebiliyor.
Her yıl düzenli olarak dermatoloji uzmanının kapısını çalmak da, sağlık için yaptırılması gereken testlerin bir parçası. Özellikle vücutta bulunan çok sayıda ben ve ailedeki cilt kanseri hikayeleri, muayenenin önemini daha da artırıyor. Çünkü benler, ölümcül bir kanser türü olan melanom riski taşıyor. Melanomda yen tanı yöntemi, dijital dermatoskopi. Ardından her bir ben için dermatoskopik görüntü alınıyor ve kaydediliyor. Böylece bir sonraki kontrolde elde edilecek görüntüyle karşılaştırma şansı sağlanıyor.
Diş ve diş eti hastalıkları, dünyada ve Türkiye’de önemli sağlık sorunları arasında yer alıyor. Dişlerde ciddi bir sorunla karşılaşmamak için her yıl düzenli olarak diş hekimi ziyaret edilmeli. Diş ve diş eti problemlerinin tespitinde, doğal bir koruyucu olan tükürüğün teste dilmesi önemli.
Siz de Dünya Sağlık Günü sebebiyle hatırlattığımız bu taramaları es geçmeyin, sağlığınız her şeyden daha değerli.