Unutkanlığın giderek artması sonucunda insanın iyice bilinçsiz hale gelebilmesi, kimi zaman kısa kimi zaman uzun bir dönemde ortaya çıkabilmekte ve maalesef beyin faaliyetlerinin bozulmasıyla kişinin günlük yaşantısı önemli ölçüde azalmaktadır.
Bunamanın sebepleri, beyni etkileyen gerek damarsal gerek metabolik gerekse yapısal olarak bir takım patolojik faktörlerdir. Bu patolojik faktörlerin seneler içerisinde ortaya çıkması beyinde bunamayı getirmektedir. Özellikle kalp hastalıklarında bir takım emboliler artması, pıhtıların oluşması, yüksek tansiyona bağlı olarak damar sistemlerinin bozulması, beynin kanlanmasını bozacak ve bunamaya yol açabilecektir.
Bunun dışında beynin bir takım yapısal hastalıkları, oradaki bir takım yapısal değişiklikler de, beynin faaliyetlerini engelleyecektir. Aynı şekilde aşırı alkol alınması, uzun seneler sigara kullanımına bağlı olarak damar sertliğinin artması da bunamaya neden olabilecektir.
Bunama teşhisi kişinin unutkanlığına bakılarak konulur. Çok basit olarak 3 kelimenin sorulması ve 5 dakika sonra bunun tekrar hatırlanmasının istenmesi bunama teşhisinde çok pratik bir yöntemdir. Tekrar yaparken daha söylerken bile unutan, tekrar etmekte zorlanan bir insanın bunama riskinin çok yüksek olduğu söylenebilir.
Bunun yanında günlük hayattaki unutkanlıkların artması, tarihi ve zamanı bilememesi, ufacık şaşkınlıkların yaşanması bizi bunama konusunda şüpheye düşürmelidir. Tomografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleri de bunama teşhisinin konmasında işe yaramaktadır.
Bunama görülme riski özellikle kafa travması geçiren insanlarda, tansiyonu yüksek kişilerde, kalp hastalıklarına bağlı ilaç kullananlarda, şeker hastalığı olanlarda ve bir şekilde bugüne kadar kendi beynini kullanmakta çok fazla çaba göstermemiş insanlarda daha yüksektir. Çünkü beyin faaliyet gösterdikçe yapısını değiştirmekte ve kanlanması artmaktadır.
Özellikle sporla uğraşan insanların beyin sağlığı çok daha ileriye gittiği için, çok fazla hareket etmemiş ve fazla kilo almış insanların bunama riski bu insanlara göre daha fazladır.
Sigara gibi damarların yapısını bozan maddelerden uzak durmak, beyin fonksiyonlarını sağlıklı bir şekilde ileri yaşlara kadar sürdürecektir.
Bunama ile basit unutkanlıklar arasındaki temel fark, bunaması olan insanların uzun süreler öncesini çok rahat hatırladığı halde, bir saat öncesini hatırlamakta zorlanması ama unutkanlığı olan insanlarda da bunun tam tersinin olmasıdır.
Eğer bir kişi sabah ne yediğini unutuyorsa bunun bunama riski daha fazladır. Ama unutkanlığın her yaşta olabileceğinin, depresyonun unutkanlığa neden olabileceğinin göz ardı edilmemesi gerekir. Temel faktör bunamanın geçmişi iyi hatırlayıp kısa zamanı hatırlamaması, unutkanlığın ise tam tersi olmasıdır.
Bunamanın tedavisinde özellikle ilaç kullanımı önemlidir. İlaç tedavisinin temel amacı bunamanın ilerlemesinin önlenmesidir. Çünkü bir takım yapısal bozukluklar giderek artmakta, kişinin zihinsel faaliyetleri azalmakta ve bunun sonucunda unutkanlık artmaktadır.
Beyin metabolizmasını arttıracak ilaçların bunamanın başladığı andan itibaren kullanılmaya başlanması, bunamayı mümkün olduğu kadar geciktirmeye yöneliktir.
Bunamayla birlikte uyku sorunları ve depresyonlar görülebilir. Bunlarda nöroloji ve psikiyatrinin birlikte tedavisi, bunamanın da tedavisi olarak ele alınmaktadır.
Bunama hastalarının bakımında dikkat edilmesi gereken en önemli şey, bulundukları ev içerisindeki eşyaların yerlerinin çok fazla değiştirilmemesi olmaktadır. Karşılarına çok fazla değişik kişiler çıkarsa, bulundukları odadaki eşyalar sürekli değişirse onun kafası daha da karışabilecektir.
Kafasında kurduğu eşyaların değiştirilmemesi, günlük hayatın mümkün olduğu kadar basit bir çerçevede gerçekleştirilmesi onların kafa karışıklığını önleme yönünden faydalı olacaktır. Zaman zaman eski bilgilerin konuşulması, kullanabildikleri kadar beyin faaliyetlerini kullanma yönünden de faydalı olacaktır. Bundan başka da onların mutsuz olduklarında yanlarında olmak, depresyonlarında ve yalnızlıklarında sıkıntılarını paylaşmak, bunamanın ileriye gitmesinin önlenmesinde işe yarayacaktır.