Günlük hayatta sıklıkla tükettiğimiz ultra işlenmiş gıdalar hem pratik hem de oldukça lezzetliler. Bu sebeple yediden yetmişe herkesin tükettiği bu gıdaların sağlık için ne kadar zararlı olduğu göz ardı ediliyor. Ancak ultra işlenmiş gıdaların ileride bunamaya yol açabilecek zararlı etkileri bulunuyor.
JAMA Neurology'de yayınlanan yeni bir çalışma, insanların günlük kalori alımlarının %20'sinden fazlasının aşırı işlenmiş gıdalardan oluşması durumunda bilişsel gerileme riskinin daha yüksek olabileceğini buldu. Araştırmada, araştırmacılar ultra işlenmiş gıdaları “gıda maddelerinin (sıvı yağlar, katı yağlar, şekerler, nişasta ve protein izolatları) az veya hiç tam gıda içermeyen ve tipik olarak tatlandırıcılar, renklendiriciler, emülgatörler ve diğer kozmetik katkı maddeleri içeren endüstriyel formülasyonları” olarak tanımladılar.
Ultra işlenmiş gıdaların diğer örnekleri arasında donmuş pizza, sosisli sandviçler, sosisler, gazlı içecekler, kurabiyeler, kekler, şekerlemeler, çörekler ve dondurma yer alır.
Çalışmaya göre, beynin yürütme işleviyle ilgili kısmı - bilgiyi işleme ve karar verme yeteneği - özellikle bilişsel gerileme riskinden etkileniyor. Yaşları 35 ila 74 arasında değişen 10.000'den fazla Brezilyalı, bu tür yiyecekleri yemenin beyin gücünü nasıl etkilediğini görmeyi amaçlayan çalışma için 10 yıla kadar takip edildi.
Katılımcılar, zihinsel durumlarının değişip değişmediğini görmek için çalışmanın başında ve sonunda test edildi. Testler anında ve gecikmeli kelime hatırlama, kelime tanıma ve sözel akıcılığı içeriyordu. Ayrıca ne kadar ultra işlenmiş gıda tükettiklerini belirlemek için gıda anketlerini doldurmaları gerekiyordu. En fazla işlenmiş gıdaları tüketenler, %20'den daha az yiyenlere kıyasla %28 daha hızlı bilişsel gerileme ve %25 daha hızlı yürütme işlevi düşüşü yaşadı.
Bilişsel düşüşe ek olarak, aşırı işlenmiş gıdalar obezite, kalp ve dolaşım sorunları, diyabet, kanser ve daha kısa yaşam süresi riskinin artmasıyla ilişkilendirilebilir. Suemoto'ya göre, aşırı işlenmiş gıdaların bilişsel sağlığınızı bozmasını önlemenin bir yolu, yiyecekleri sıfırdan pişirmek ve hazırlamaktır.
"İnsanların daha fazla yemek yapmaları ve kendi yemeklerini sıfırdan hazırlamaları gerektiğini bilmeleri gerekiyor. Zamanımız olmadığını söylediğimizi biliyorum ama aslında o kadar da zaman almıyor” dedi. "Ve buna değer, çünkü kalbinizi koruyacak ve beyninizi bunama, Alzheimer hastalığından koruyacaksınız. Eve götürülecek mesaj bu: Süper işlenmiş şeyleri satın almayı bırakın.