NEW YORK (İHA) - Birleşmiş Milletler (BM) silah denetçilerinin Irak'taki çalışmalarıyla ilgili sert bir karar çıkarılması konusunda Güvenlik Konseyi'ndeki anlaşmazlık sürerken, Amerikan Başkanı George W. Bush, Irak'ın kitle imha silah programının sıkı biçimde soruşturulması talebini, en yüksek ağızdan BM'ye iletti.
Örgütün silah denetim komisyonu (UNMOVIG) Başkanı Hans Blix ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Muhammed El Baradey'i dün Beyaz Saray'da kabul eden Bush'un, "Barışın korunmasının önemini vurguladığı" ama aynı zamanda "Irak lideri Saddam Hüseyin'in de silahsızlandığından emin olunması gereğine dikkat çektiği" bildirildi.
Başkan Yardımcısı Dick Cheney ve Bush'un Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice'la da biraraya gelen Blix ise Amerika'nın, Güvenlik Konseyi'nde görüşülmekte olan ve Fransa ile Rusya'nın hala onay vermediği karar tasarısındaki bazı ifadeleri değiştirmesi gerektiğini ima etti. Blix, silah ve benzeri teçhizatın dökümünü yapmaları için denetçilere tanınan 30 günlük sürenin, Irak'ın kapsamlı kimyasal programını ayrıntılarıyla belirlemek için çok kısa olduğunu da kaydetti.
DENETÇİLERE BİRKAÇ AYLIK SÜRE Amerikan Dışişleri Bakanı Colin Powell ise Washington'un, Irak'taki çalışmalarını tamamlaması için denetçilere en az birkaç aylık süre tanıyacağını ve Güvenlik Konseyi'ndeki oylamanın gelecek hafta yapılabileceğini açıkladı.
"Blix ile El Baradey'in Irak'ın silah teknolojisi geliştirip geliştirmediğini belirlemeleri birkaç ay alacaktır. Bunun zaman alacağını biliyoruz. Başkan Bush da denetçilerin çalışmalarını ve raporlarını tamamlamalarını beklememiz gerektiğini anlıyor" diyen Powell, Irak'ın herhangi biçimde işbirliğini yapmayı reddetmesinin, 'kırmızı çizgi' anlamına geleceğini ve derhal Güvenlik Konseyi'nin toplanmasını gerektireceğini kaydetti.
Ülkesinin, BM'nin onayı olmadan da Irak'a karşı harekete geçme hakkını saklı tuttuğunu belirten Powell, "Amerika, Irak'ın yeniden ciddi bir ihlalde bulunması halinde, BM'de günlerce devam edecek bir istişareye girip, kendi ellerini bağlayamaz" dedi.
POWELL, ALMAN DIŞİŞLERİ BAKANI'YLA GÖRÜŞTÜ Almanya ile geçen ay yaşanan krizin ardından dün ilk kez Alman Dışişleri Bakanı Joshka Fischer'le görüşen Powell, "Başkan Bush'un, gerektiğinde, kendi görüşüne uyan ülkelerle birlikte Irak'a askeri harekat düzenleme yetkisi bulunduğuna inandığına" dikkat çekti. Powell'ın, Güvenlik Konseyi'nde veto yetkisi bulunan Fransız ve Rus meslektaşlarıyla telefon görüşmeleri yaptığı da bildirildi.
İNGİLTERE DESTEKLİYOR
İngiltere tarafından desteklenen Amerikan karar tasarısı, Bağdat'a, silah denetçileriyle işbirliği yapmaması halinde "ciddi sonuçlara katlanma" uyarısında bulunurken, denetçilerin, kimyasal, biyolojik ve nükleer silah programlarını arama yetkisini genişletiyor.
Ayrıca Irak'ın yeni kararın koşullarına herhangi biçimde uymaması halinde bunun, kararın ciddi biçimde ihlali anlamına geleceğini belirtiyor. Veto yetkisi bulunan daimi üyelerden Fransa ve Rusya ise Washington'un otomatik olarak askeri eyleme başvurmasına imkan verecek ifadelerin karar tasarısında yeralmasına karşı çıkıyor.
IRAK'TAN SUÇLAMA
Bu arada ABD'yi denetçilerin işine karışmakla suçlayan Irak ise Bush'un Blix'le görüşmesinin, Washington'un Irak politikasını empoze etme isteğini ve BM kurallarını izlemeye niyetli olmadığını gösterdiğini savundu.
Öte yandan, Amerikan kamuoyunun Irak'a askeri harekat düzenlenmesi konusundaki desteği, bu ay içinde azalma gösterdi. Yapılan son anketler, ekim ayı başında yüzde 62 olan desteğin yüzde 55'e düştüğünü ortaya koydu.
Irak konusu, Senato ve Temsilciler Meclisi'ndeki sandalye dağılımını etkileyecek ve Kongre'deki kontrolün Cumhuriyetçilere mi, yoksa Demokratlara mı geçeceğini belirleyecek 5 Kasım'daki ara seçimler açısından da büyük önem taşıyor.
Bush'un üyesi olduğu Cumhuriyetçiler, Irak'a askeri harekat düzenlenmesini büyük ölçüde onaylarken, Demokratların çoğunluğu, Irak konusundaki sertlik yanlısı çizgiyi desteklememeleri halinde, gelecek haftaki seçimlerde oyların Cumhuriyetçi Parti temsilcilerine gitmesinden endişe duyuyor.