Birinci Dünya Savaşından sonra yerleşik nüfusunun önemli bir bölümünü ve kimi etkin unsurlarını kaybetmiş olan Van sonunda yeniden büyüyerek büyükşehir oldu.
Uzun ve zor bir süreçti. Bu cennet gibi şehir önceleri çok yoksulluk çekti. Sonraları tarihiyle, coğrafyasıyla, doğal güzellikleriyle, dünyanın her yerinden gelen turistlerin ellerindeki rehber kitaplarda önemli bir yer bulduğu için dikkati çekmeye başladı.
Yetmişli, seksenli yıllar boyunca tesisleri çok yeterli olmamasına rağmen önemli bir turizm potansiyeli yakaladı. Sonraki süreçte bölgede meydana gelen kimi olaylar ve basında sıkça yer alan bölgesel sorunlar nedeniyle turistler tarafından bir anlamda terk edildi. Kimileri bu terk edilmede bir miktar Türkiye’nin diğer bölgelerindeki turizm pastasından pay alan çıkar gruplarının da etkisi olduğunu iddia ettiler. “Aman Doğu Anadolu’ya gitmeyin, ne olur ne olmaz” diyenler bulunduğunu savundular.
Van’ın büyümesi durmadı. Köylerden ve yakın illerden şehir merkezine sürekli olarak göç aldı. Doksanlı yıllarda köylerinden göç etmek zorunda bırakılanların da önemli bir bölümü Van’a yerleşti.
Bir serhat şehri olduğu için İran’dan, Afganistan’dan hatta Irak ve diğer kimi ülkelerden gelen mültecilerin de bir süre takıldıkları bir merkez oldu Van.
Bölgede uzun süredir devam eden etnik gerginlik ile işsizlik, refah düzeyi yükselen grupların başka bölgelere göçleri nedeniyle şehrin yerli nüfusunun bir kısmı depremden önce bir kısmı da depremi de gerekçe olarak gösterip bu doğal felaketle birlikte şehri terk ettiler. Yine de her durumda aldığı göç, verdiği göçten fazla olduğu için kent büyümesini sürdürdü.
Ülkede son on yılda pek çok konuda ve çok sayıda yeni düzenlemeler yaparak insanlarımızın ve ülkemizin önünü açan devlet yetkililerimizin yerleşim yerleri ilgili nüfus başta olmak üzere zaman içinde meydana gelmiş olan çeşitli değişmelerin güncellenip kayıt altına alınması zorunluğunu görmeleri ve gerekli yasal düzenlemeleri ivedilikle gerçekleştirmeleriyle Van'ımız sonunda hak ettiği büyükşehir konumunu da elde etti.
Artık bir şeyler değişecek. Ağır bir yapımız olduğu için kimi şeylerin değişmesi zaman alacak ama değişecek.
*
haber.gazetevatan.com/Haber/492530/1/Gundem sayfasındaki ayrıntılar dikkate alındığında büyükşehir sıfatı kazanan Van'da aşağıdaki değişiklikler gerçekleşecek.
“Ulaşım Koordinasyon Merkezi Kurulacak
Bir Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulacak. “Merkez, büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerindeki her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesini sağlayacak. Merkeze, Büyükşehir Belediye Başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu’nun görevlendireceği ilgili odanın temsilcisi katılacak.
Büyükşehir kapsamındaki belediyeler arasında hizmetlerin yerine getirilmesi bakımından uyum ve koordinasyon, büyükşehir belediyesi tarafından sağlanacak. Büyükşehir belediyesi ile ilçe belediyeleri veya ilçe belediyelerin kendi aralarında hizmetlerin yürütülmesiyle ilgili ihtilaf çıkması halinde, büyükşehir belediye meclisi yönlendirici ve düzenleyici kararlar almaya yetkili olacak.
Belediyelerin otoparkla ilgili elde ettikleri gelirler, 45 gün içinde büyükşehir belediyesine aktarılacak. Bu gelir, sadece otopark yapımında kullanılacak, bunun dışındaki bir amaç için kullanılamayacak.”
Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde ayrılma yoluyla yeni bir belde kurulmasında, yeni kurulacak belde için aranan 50 binlik nüfus kriteri 20 bine düşecek.
Belediye sınırları içinde nüfusu 500’ün altında mahalle kurulamayacak.
Köyleri mahalleye dönüştürülen köylülerin, geçmişten beri kullandığı ”mera, yaylak ve kışlak” gibi yerlerdeki hakları korunacak.
Belediyeler; sağlık, eğitim, kültür tesis ve binalarının yanı sıra mabetlerin de yapım, bakım ve onarımını sağlayacak.
Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100 binin üzerindeki belediyeler, kadınlar ve çocuklar için konukevleri açmak zorunda olacak.
Amatör spor kulüplerine nakdi yardım
Büyükşehir ve ilçe belediyeleri, amatör spor kulüplerine nakdi yardım yapabilecek; yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporcuların yanı sıra teknik yönetici, antrenör ve öğrencilere belediye meclis kararıyla ödül verebilecek.
Belediyeler, mevzuata göre kuruluş izni verilen alanda kurulacak elektronik haberleşme istasyonlarına, kent ve yapı estetiği ile elektronik haberleşme hizmetlerinin gerekleri dikkate alınarak, yer seçim belgesi verecek. Bu belge karşılığında alınacak ücreti Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı belirleyecek.
Belediye ve bağlı idareler, meclis kararıyla mabetlere indirimli bedelle ya da ücretsiz olarak içme ve kullanma suyu verebilecek.
İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikle payların hesaplanması ve oranı yeniden belirleniyor.
Büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamının yüzde 6’sı ile bu tahsilatın toplamı üzerinden büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine ayrılan payların yüzde 30’u büyükşehir belediye payı olarak ayrılacak.
Katılma payı alınacak
Belediyeler, genişletilen yolun iki tarafında bulunan konut sahiplerinden yol harcamalarına katılma payı alabilecek.
Vali ve büyükşehir belediye başkanlarına diplomatik pasaport verilecek. Mahalli idare birliklerinin
taşıtlarına vergi muafiyeti getirilecek.
Tüm acil çağrıları karşılamak üzere büyükşehirlerde başkanlık bünyesinde, diğer illerde ise valilikler bünyesinde 112 acil çağrı merkezleri kurulacak.
Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı kurulacak
Büyükşehir belediyelerinin bulunduğu illerde, kamu kurum ve kuruluşlarının yatırım ve hizmetlerinin etkin olarak yapılması, izlenmesi ve koordinasyonu, ilin tanıtımı, temsil, tören, ödüllendirme ve protokol hizmetlerinin yürütülmesi, ildeki kamu kurum ve kuruluşlarına rehberlik edilmesi ve bunların denetlenmesini gerçekleştirmek üzere valiye bağlı olarak Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı kurulacak.
Başkanlık; afet yardım, acil çağrı, yatırım izleme, rehberlik ve denetim strateji ve koordinasyon ile idari müdürlükler kurabilecek.
Tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idarelerinin taşınır ve taşınmaz malları, bakanlıklara, ilgili kuruluşlara, bunların taşra teşkilatına, valiliklere, büyükşehir ve ilçe belediyesine devredilecek.
Tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köyler; personelini, taşınır ve taşınmazlarını, iş makineleri, diğer taşıtları, kamu kurum ve kuruluşlarına olan alacak ve borçlarını, katılacakları ilçe belediyesine kanunun yayımlandığı tarihten itibaren 1 ay içinde bildirecek.
Vergiler 5 yıl alınmayacak
Mahalleye dönüşen köylerde, tarım ve hayvancılık amaçlı yapılardaki işletmeler ile bu yerlerde oturanların ihtiyaçlarını karşılayacak bakkal, manav, berber, fırın, kahve, lokanta, pansiyonlar, büfeler işletme ruhsatı almış sayılacak. Bu işletmelerin bulunduğu binalardan, kanunun yayımlandığı tarihe kadar bitirilmiş olanlar da ruhsatlandırılmış sayılacak.
Tüzel kişiliği kaldırılan köylerde emlak vergisi, Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve katılım payları 5 yıl süreyle alınmayacak. Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret, 5 yıl süreyle en düşük tarifenin yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenecek.
.........................
İstanbul ve Kocaeli hariç, büyükşehir belediyeleri, büyükşehir ilçe belediyeleri ve bağlı idareler, yatırım bütçelerinin en az yüzde 10’unu 10 yıl süreyle belediye sınırlarına dahil olan yerleşim yerlerinin altyapı hizmetleri için ayıracak.
...................
“İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, tasarının komisyon ve Genel Kurul çalışmalarına katkı sunan bütün siyasi parti üyelerine ve bürokratlara teşekkür etti.
Çıkarılan bu kanunla, Türkiye’nin yerel yönetim yasalarında ve yapısında önemli değişiklik olacağını belirten Şahin, yeni yönetsel ve mali imkanlara kavuşacak olan büyükşehir belediyelerinin etkin, ekonomik hizmet ve yatırım imkanı elde edeceğini, bütüncül ve metropol planlama yapabileceğini, çevre ve doğa şartlarının daha dikkatli, daha insanı ve daha çağdaş kullanılacağını ifade etti.”
*
Kurumlar ve devlet gücü ile olacak değişiklikler yeni durumlara kısa sürede uyum sağlayacak. İnsanların uyumu ise daha uzun zaman alacak.
Geniş parkları, sosyal alanları, rahat bir toplu ulaşım sistemi, kadın ve çocuk sığınma evleri olan belediyeleri ile büyükşehir olmanın gerçek tadını zaman içinde alacağız.
Van önceki durumuna göre çok daha çabuk büyüyecek. Yeni turizm yatırımları çekecek ve turizm, sanayi, hizmetler sektörleri canlanacak.
Bu düzenlemeye emek veren herkese bir Van'lı olarak teşekkürü borç bilirim.
17/11/12
Anadolu Ajansı ve İHA tarafından yayınlanan yurt haberleri Mynet.com editörlerinin hiçbir müdahalesi olmadan, sözkonusu ajansların yayınladığı şekliyle mynet sayfalarında yer almaktadır. Yazım hatası, hatalı bilgi ve örtülü reklam yer alan haberlerin hukuki muhatabı, haberi servis eden ajanslardır. Haberle ilgili şikayetleriniz için bize ulaşabilirsiniz