Yarbay Mustafa Kemal’in komutasındaki 19. Tümen’e bağlı olan 57. Alay, Anzaklar’ın hücumunu Conkbayır’ında karşılamıştır. Burada kahramanca savaşan askerlerimizin hepsi şehit olmuştur. 57. Alay için Çanakkale Şehitliği’nde “Dünya askerlik tarihinin en kahraman birliği 57. Alay” ifadesi kullanılmıştır. 57. Alay’ın anısına Osmanlı ve Türkiye ordularında 57. Alay diye bir alay oluşturulmamıştır.
Alman komutanlarının Arıburnu ve Anafartalar’dan düşmanın gelmeyeceği düşüncesi ile 57. Alay cephede desteksiz kalmış ve Anzak askerlerinin karaya çıkartma yapmasını engelleyememişlerdir. Tamamına yakını şehit olan 57. Alay askerleri son mermisine kadar savaşmış, cephaneleri bittiği için geri çekilmeye karar vermişlerdir.
Mustafa Kemal’in en çok güvendiği alaylardan biri olan 57. Alay’ın geri çekildiğini gören Mustafa Kemal, kendi insiyatifi ile aldığı kararla tarihi değiştiren o emri vermiştir. “Cephaneniz yoksa, süngünüz var! Süngünüzü takın!”
Türk askerlerinin süngü takıp yere yattığını gören Anzak askerleri, cepheye destek geldiğini düşünerek ilerlemeyi bırakıp, cephe savaşına geri dönmüşlerdir.
İşte Mustafa Kemal ve 57. Alayın bu hamlesi tarihi değiştirmiştir.
BEYAZ ÖLÜM
Ölüm sessizliği sarmıştı tüm siperlerin içini…
Bekliyordu,Mehmetçik o son “ölüm” emrini…
Onlar ki bunun için gelmemiş miydi? ...
Her biri vatan için şehit düşmeliydi…
Zaten her yüreği yananın buydu son dileği…
"Vatan" diye yattılar…
"Vatan" deyip kalktılar…
Her bir lokmayı "Vatan verdi" diye şükürle yuttular…
Yoktu ihanet, damarlarındaki asil kanlarında…
Yoksa, nasıl verilirdi hesap, o beklenen hesab-ı zaman da…
"Şehitlik" mertebesine erebilmek ne müthiş hem de bu kutsal topraklarda…
Komutan emir göndermişti “bu gece bambaşka, beyaz giyinin…
İçinizden bilenler okusun Kuran-ı Kerim…
Gün bu gündür namus, şeref, din, vatan için düşmanın üstüne gidin…
Hakk’ın huzuruna ne mutlu “şehit” olarak gidin”….
“-Allah Allah” sesleri yükselirken karanlık göklere…
Emri duyan Mehmetçik gitti küffar üstüne…
Vurdu, vurdu çarpıştı da hem göğüs göğüse…
Kutsal şerbet içip düştü ger biri toprak üstüne…
O gün yok olmuştu koskoca 57. ALAY…
Şehit düşmüştü koca bir nesil,ALLAH BİR! YA! ALLAH..
Analar evlatsız,evlatlar babasız kalırken, HAY! HAKK! ..
Can verdiler düşünmeden …
Düşünülür müydü? vatan işgaldeyken…
Düşünülür müydü? Kahpelik kol gezerken…
Hem de bu uğurda şehit düşmek varken…
Ölüme yürüdüler “BEMBEYAZ” hesapsız çok erken..
Çocuk yaştayken…
Şehittir onlar ölmezler, öldürülemezler…
Şahittir buna uçsuz bucaksız gökler ve melekler…
Hakk’ın izniyle sonsuza kadar hep böyle de gider…
Kalıncaya dek bu topraklarda son nefer…
Ali Orhan GÜNAYDIN
57.ALAY
Ey şehit oğlu şehit
Ey körpecik fidanlar
Ey kahraman milletin evlatları
Dünya durdukça
Öğrenecektir birçoğu
Bir destan yazan 57. alayı
Sen yaşarken bu günü
Yaşa, yaşat ve sürdür bu ülküyü
Unutma asla
Bazılarının gülüp geçtiği dününü
Yıl 25 Nisan 1915
Çanakkale’yi denizden geçemeyen İtilaf Devletleri
Gelibolu yarım adasına geldiler
Kumkale’ye asker çıkarıp
Arıburnu’na ilerlerken
Bekliyordu onları Conkbayırı’nda, Kanlısırt’ta
Ramazan bayramının ilk günü
Kur’an–ı Kerim ile yapılan dualar arasında
Şahadet şerbeti içmiş neferler
Mustafa Kemal’in
“Ben size taarruz emretmiyorum,
Ben size ölmeyi emrediyorum”
Demesi üzerine
Bütün subay ve erler
Siperlerde kucaklaşıp helalleştiler
Allahu Ekber sesleri arasında
628 kişilik 57. Alay saldırıya geçti
25.000 kişilik bir orduya karşı
Şafağın ışıltısında parladı süngüler
Mermilerle selamlaştı yürekler
Her biri düşerken yere
Ellerinden tuttu onları melekler
628 melek ve 628 nefer
El ele tutuşup gittiler birer birer
Ne için şehit oldu
Kurmay Yarbay Hüseyin Avni
Kurmay Binbaşı Yusuf Ziya
Alay müftüsü Hasan Fehmi
Nazif Çakmak ve onca nefer
Akıtılan kanlar boşa değildir
Bu kanlar vatan içindir
Uyan artık ey Türk milleti uyan
Uyan dosta düşmana karşı uyan
Cennet ülkenin köşe başları
Göz göre göre işgal ediliyor
Uyan ki görsünler
Sahipsiz değildir bu vatan
And olsun ki bizler
Tıpkı atalarımızın yaptığı gibi
Ülkesini ve bayrağını korumak için
Ve bu uğurda kanımızı son damlasına kadar
Akıtmaya yeminliyiz
Çünkü bizler
Estergon, Kanije, Plevne, İşkodra,Yanya, Edirne
Destanlar zincirinin altın halkası olan